Blumenau is 'n stad in die Suid-Brasiliaanse deelstaat Santa Catarina met sowat 300 000 inwoners. Blumenau lê in die Rio Itajaí-vallei, sowat vyftig kilometer van die Atlantiese kus af, tussen Joinville in die noorde en die hoofstad Florianópolis in die suide. Vanweë die heuwelagtige omgewing en die rivierloop is die bewoonbare oppervlakte baie beperk.

Blumenau

Kaart Wapen
Vlag
 Land Brasilië
 Deelstaat Santa Catarina
 Koördinate 26°55′S 49°03′W / 26.917°S 49.050°W / -26.917; -49.050
 Stigting 2 September 1850
 Oppervlakte:  
 - Totaal 519,837 vk km
 Hoogte bo seevlak 21 m
 Bevolking:  
 - Totaal (2007) 304 162
 - Bevolkingsdigtheid 574,4/vk km
 Tydsone UTC -3
 - Somertyd UTC -2
 Burgemeester Napoleão Bernardes
Neto (PSDB, 2017-2020)
 Amptelike Webwerf blumenau.sc.gov.br

Die stad, wat in 1850 deur 'n groep Duitse immigrante onder die leiding van die apteker Dr. Hermann Blumenau as eerste Duitse nedersetting in die Itajaí-vallei gestig is, is naas Joinville en Brusque die belangrikste sentrum van Duitse setlaars in Santa Catarina. Die persentasie inwoners van Duitse afkoms word tans op sowat veertig persent beraam.[1]

Die stad lok met sy Duitse karakter, Oktoberfest en argitektuur baie besoekers uit ander Brasiliaanse deelstate, alhoewel die meeste van sy kenmerkende vakwerkhuise soos die Prefeitura Municipal en die Casa Moellmann eers onlangs opgerig is.

Net soos in sy stigtingsjare word Blumenau nog steeds deur oorstromings bedreig; die Rio Itajaí se hoogwater het al 'n rekord-hoogte van 17,1 meter bereik.

Geskiedenis wysig

 
Casa Moellmann

Blumenau, wat ook as die "tropiese Duitsland" (Portugees: Alemanha tropical) bekend staan, is op 2 September 1850 deur die Duitse farmaseut Dr. Hermann Bruno Otto Blumenau (1819-1899) gestig. Saam met 17 ander Duitse immigrante, wat almal op soek was na 'n "'n mooi en warm stuk land"[2] was, het Blumenau die eerste huise begin oprig. Die meeste immigrante het oorspronklik uit klein Duitse dorpe soos Pahnstangen in Thuringe gekom.

Die gebied is oorspronklik deur inheemse stamme - die Kaigangs, Xoklengs en Botocudos - bewoon, wat deur die Duitse setlaars van hul land verdryf is. In die 1860's het 'n nuwe golf Duitse immigrante hulle in die gebied gevestig en hulle op landbou toegespits. In 1860 het Dr. Blumenau het sy landerye aan die keiserlike regering verkoop wat nou vir die kolonisasie van die gebied verantwoordelik was.

Blumenau het tot die mees welvarende Duitse nedersetting in Brasilië ontwikkel. Die plaaslike Duitse immigrante het hul ekonomiese vooruitgang op 'n stelselmatige manier bevorder. Teen die einde van die 19de eeu het ook Italiaanse setlaars hulle in die gebied kom vestig en eweneens 'n groot invloed op die plaaslike kultuur uitgeoefen.

Vanweë die groot aantal pragtige blommetuine wat die bewoners begin aanlê het om huise, pleine en strate te verfraai het die stad die bynaam Cidade Jardim ("Tuinstad") gekry.

In die 20ste eeu het Blumenau as gevolg van verstedeliking sy agrariese karakter kwytgeraak. Blumenau is vandag 'n moderne stad met meer as 300 000 inwoners. Die metropolitaanse gebied, wat veertien ander stede insluit, word nog steeds deur die grootste konsentrasie van Duits-Brasilianers gekenmerk. Blumenau word gekenmerk deur 'n vermenging van die Duitse en Brasiliaanse kultuur.

Ekonomie wysig

Die belangrikste ekonomiese sektore is tans toerisme, handel en nywerhede. Blumenau is 'n beduidende sentrum van die Brasiliaanse porselein- en tekstielbedryf en huisves die hoofkwartiere van twee belangrike tekstielvervaardigers, Hering en Karsten. Intussen speel ook sagteware-ontwikkeling 'n groot rol; die belangrikste ondernemings van hierdie bedryf is Senior Sistemas, WK Sistemas en Benner. 'n Ander onlangse ontwikkeling is die vestiging van 'n brouerybedryf; die mikrobrouery Eisenbahn het sy hoofkwartier in Blumenau.

 
Die plaaslike mikrobrouery Eisenbahn brou bier volgens die Duitse Reinheitsgebot

Die plaaslike handel lewer eweneens 'n groot bydrae tot Blumenau se ekonomie. Die belangrikste winkelstrate soos XV de Novembro lê in die stadsentrum, en Blumenau beskik daarnaas oor 'n groot aantal winkelsentrums. Neumarkt, die grootste sentrum van sy soort, maak met sy kenmerkende toring deel uit van die stadshorison.

Die plaaslike toerismebedryf trek veral voordeel uit die Duitse kultuur en voorkoms van Blumenau en sy jaarlikse Oktoberfest, 'n tradisionele Beierse bierfees wat in 1984 vir die eerste keer gehou is om fondse vir die slagoffers van die tweede grootste oorstroming ooit, wat Blumenau in 1983 getref het, in te samel. Sy pawiljoens het in 2005 365 288 toegangskaartjies verkoop, en besoekers het in daardie jaar 266 811 liter bier gedrink. In 1992 het die volksfees met meer as een miljoen selfs 'n rekord-aantal besoekers gelok. Die Oktoberfest is tans die tweede grootste volksfees in Brasilië na die karnaval van Rio de Janeiro.

Taal wysig

Aantal skole volgens onderwysmedium (1905)
Duits (uitsluitlik) 81
Italiaans (uitsluitlik) 17
Duits en Portugees 5
Duits en Pools 4
Portugees (uitsluitlik) 4
Duits en Italiaans 1
Totaal 112
Bron: "Santa Catarina - 100 anos de historia", Florianópolis 1997

In die eerste eeu ná die stigting van die kolonie was Duits die mees gebruiklike omgangstaal in Blumenau. Aanvanklik was dit selfs die enigste taal, aangesien die eerste setlaars uitsluitlik uit Duitsland gekom het. Met die toenemende immigrasie uit ander Europese lande en die Brasiliaanse binnemigrasie is ook ander tale, veral Italiaans en Pools, in Blumenau gebesig. Hulle was egter tot die immigrantegemeenskappe beperk, terwyl Duits in Blumenau en sy omgewing as lingua franca gedien het. Die Duitssprekende immigrante en hulle nakomelinge het oor 'n uitstekende infrastruktuur met skole, verenigings, teaters en ander instellings beskik.

Die tabel langsaan, wat die aantal skole volgens hulle onderwys lys, gee 'n goeie indruk van die belangrike rol wat Duits selfs twee generasies ná die kolonie se stigting nog gespeel het.

Met die beleid van die Estado Novo (1937-1954) onder die diktatoriese regering van president Getúlio Dornelles Vargas is ook die Duitse gemeenskap deur die Brasiliaanse staat se assimilasieveldtog geraak. Die Duitssprekendes se situasie het nog vererg toe Brasilië tydens die Tweede Wêreldoorlog by die Geallieerdes aangesluit het. Skole, wat Duits as onderrigmedium gebruik het, is destyds gesluit, en daar is self 'n verbod op die gebruik van die Duitse taal geplaas sodat Brasiliaanse Portugees dit geleidelik begin vervang het. Maar alhoewel Portugees vandag die oorheersende taal in Blumenau en sy omgewing is, word Duits nog steeds deur talle mense as omgangstaal gepraat.

Verwysings wysig

  1. Baedeker Brasilien. 8ste uitgawe. Ostfildern: Verlag Karl Baedeker 2014, bl. 187
  2. Moritz, Steffi: Wo Samba keine Chance hat. Alles deutsch - in Blumenau, Brasilien. In: Berliner Morgenpost, 1 Augustus 1999