Estrie (wat nie verwar moet word met die kulturele en toeristestreek les Cantons de l'Est nie, 'n gebied waarna in Engels meestal as die Eastern Townships verwys word) is 'n administratiewe streek in die suide van die provinsie Quebec, Kanada met 'n oppervlakte van 10 508 km². Die bevolking van sowat 400 000 is hoofsaaklik in Sherbrooke, die grootste stedelike nedersetting, saamgetrek.

Die ligging van Estrie in Québec
Land van twee kulture: Kerk in Hatley

Estrie strek van die suidoewer van die Sint-Laurensrivier oos- en suidwaarts tot die Kanadese grens met die Amerikaanse deelstate Maine, New Hampshire, Vermont en New York. In die noorde word dit deur die Kanadese streke Centre-du-Québec en Chaudière-Appalaches en in die weste deur Montérégie begrens.[1]

Die streek, wat oorspronklik die tuisland van een van Kanada se Eerste Nasies of Indiane, die Abenaki, was, het die digste bevolking Engelssprekendes in Quebec nadat talle setlaars uit die aangrensende VSA-deelstaat Vermont hulle hier in die 19de eeu gevestig het. Alhoewel ook Britse lojaliste tydens die Amerikaanse Rewolusie hier 'n nuwe tuiste gevind het, was hulle nie die oorheersende groep Engelssprekendes in Estrie nie. As gevolg van die hongersnode in Ierland het ná 1840 ook 'n groot aantal Ierse immigrante hulle in Estrie gevestig. Die argitektuur en leefstyl in Estrie toon baie ooreenkomste met dié van Nieu-Engeland. Nogtans is intussen meer as 90 persent van die plaaslike bevolking Franssprekend.

Mynbou, landbou, toerisme en die papier- en tekstielnywerheid vorm die ekonomiese basis van die gebied. Met die uitsondering van 'n handvol stedelike nedersettings soos Sherbrooke (145 000 inwoners) het Estrie 'n oorwegend landelike karakter. Bosryke valleie, groot mere en talle parke asook skioorde maak van die gewes 'n gewilde toeristebestemming.

Geskiedenis wysig

 
'n Poskoetsdiens tussen Boston en Québec is in 1811 begin
 
'n Ronde Kwakerskuur uit die vroeë 20ste eeu
 
In die land van oordakte brûe: Milbybrug naby Waterville

Die uitgestrekte wildernis tussen Nieu-Engeland in die suide en die historiese vestigingsgebiede van Franse setlaars langs die Sint Laurens- en Richelieuriviere in die noorde het oorspronklik as buffersone tussen Brits-Noord-Amerika en die nuutgestigte Verenigde State gedien. So het die Britse owerheid aanvanklik geen setlaars in die streek toegelaat nie. Die Britse koloniale bewind het eers in 1792 van mening verander en begin om die land op te meet en in townships te verdeel nadat dit as geskik geag is vir die vestiging van Britse immigrante en lojaliste uit die VSA. Die streek het daarna as Eastern Townships bekendgestaan.

Vanaf die 1790's het ook setlaars uit Vermont en ander dele van Nieu-Engeland die grens begin oorsteek. Hierdie immigrasie, wat gedurende die Anglo-Amerikaanse Oorlog van 1812 net tydelik tot stilstand gekom het, het nog tot in die 1830's voortgeduur. Die meeste immigrante was allesbehalwe lojaliste, maar eerder boere op soek na bekostigbare boerderygrond. Hulle het dus min omgegee vir die ideale van die Amerikaanse Rewolusie of die Britse Kroon.[2]

Estrie en Amerikaanse streke anderkant die grens het dekades lank dieselfde kulturele kenmerke en tradisies gedeel. Mense het hulle noord en suid van die grenslyn gevestig soos hulle goedgedink het, en handelsaktiwiteite (maar ook smokkelary) kon uitgevoer word asof daar geen politieke grens bestaan het nie. So was die eerste primitiewe paaie in die streek niks meer as uitbreidings van bestaande Amerikaanse roetes nie. Kommunikasie tussen die Eastern Townships en Nieu-Engeland was makiklker as met byvoorbeeld Montreal. Predikante uit Vermont het na die bewoners se geestelike behoeftes omgesien. Bewoners was patrioties genoeg om aan weerskante van die grens die Amerikaanse Onafhanklikheidsdag op 4 Julie te vier.

Die aanwesigheid van groot getalle Amerikaners in die gebied is deur die Britse owerheid soms met argwaan bejeën. Vanaf die middel van die 19de eeu het Franssprekende Kanadese hulle in die gebied begin vestig. Baie van hulle het verder suidwaarts na die VSA gemigreer waar hulle werk in die bosbou- en spoorwegbedryf of in die vinnig ontwikkelende nywerheidsgebiede kon vind. Baie van hulle het suksesvolle boerderye in Noord-Vermont opgebou het. Die aantal Franse immigrante in Nieu-Engeland in die tydperk tussen die 1840's en 1930's word op byna een miljoen beraam.

Sommige van die ouer grafstene op begraafplase in Estrie is steeds versier met die Amerikaanse sterre en strepe. Hulle dui die laaste rusplekke aan van Kanadese wat aan die kant van die Noordstate in die Amerikaanse Burgeroorlog tussen 1861 en 1865 geveg het. Daar word beraam dat tot 40 000 Kanadese by die Unie-magte aangesluit het.[3]

Ekonomie wysig

Mynbou wysig

Thetford Mines en Asbestos is die twee sentra van die asbesmynbou wat albei 'n mineralogiese museum het. Asbestos is ook die grootste oopgroef-asbesmyn ter wêreld.

Toerisme wysig

 
'n Meer in Estrie
 
Die Kanadees-Amerikaanse grens loop regdeur enkele nedersettings soos Beebe Plains

Alhoewel Estrie hoofsaaklik as wintersportbestemming bemark word, lok die streek dwarsdeur die jaar besoekers. Danksy 'n gematigde mikroklimaat is daar selfs wingerde in die omgewing van Dunham waar belangstellendes egte Kanadese wyn kan proe. Die gebied beskik oor sy eie wynroete. Restourante in Estrie bied 'n groot verskeidenheid plaaslike spesialiteite en behoort tot die beste in die provinsie.

Kwakers, wat hulle in die gebied gevestig het, het hul eie kenmerkende boukuns saamgebring. Aanhangers van dié Christelike denominasie in Barnston en ander nedersettings keer enige ontmoeting met die duiwel deur hulle skure rond te bou - hy kruip glo meestal in die hoeke weg.

'n Gewilde toeristetrekpleister in die streek is Lac Memphrémagog, 'n meer waarin 'n geheimsinnige monster, Memphré, sou skuil. Ondanks die gebrek aan wetenskaplike bewyse vir sy bestaan is daar talle webwerwe wat aan Memphré gewy word.

Die abdy van Saint-Benoît-du-Lac is deur Benediktynse monnike uit Noord-Frankryk in 1913 in die verruklike natuurskoon van die Lac Memphrémagog en sy omgewing gestig. Die abdy staan in Quebec ook bekend vir sy selfgemaakte kaas, 'n variant van die Franse Brie.

'n Ongewone besienswaardigheid is enkele nedersettings soos Beebe Plains wat deur die Kanadees-Amerikaanse grens in twee gedeel word. Tydens die internasionale operafees in Rock Island, wat jaarliks in Augustus plaasvind, sit die gehoor al in die Amerikaanse deelstaat Vermont, terwyl die sangers nog in Kanada staan. Die Haskell Operahuis - 'n namaaksel van die Boston Opera House - is regstreeks op die grenslyn geleë.

Verwysings wysig

  1. Portail Québec: Le Québec - Portrait des régions - Estrie
  2. Matthew Farfan: Images of America - The Vermont-Quebec Border. Life on the Line. Charleston SC, Chicago IL, Portsmouth NH, San Francisco CA: Arcadia Publishing 2009, bl. 6
  3. "Province Quebec: All about Quebec...: Eastern Townships. Besoek op 10 Mei 2017". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 November 2017. Besoek op 10 Mei 2017.

Eksterne skakels wysig