Gustaaf Molengraaff

Gustaaf Adolf Frederik Molengraaff (27 Februarie 1860 in Nijmegen - 26 Maart 1942 in Wassenaar) was 'n Nederlandse geoloog, bioloog en ontdekker. Hy het 'n gesaghebbende geword oor die geologie van Suid-Afrika en Nederlands-Indië.

Gustaaf Molengraaff
Gustaaf Molengraaff
Foto deur Franz Ziegler
Gebore
Gustaaf Adolf Frederik Molengraaff

27 Februarie 1860
Sterf26 Maart 1942 (op 82)
Wassenaar, Nederland
NasionaliteitVlag van Nederland Nederland
Beroepbioloog en geoloog
Ouer(s)Andrew Geddes Bain en Elizabeth von Backstrom

Gustaaf Molengraaff het wiskunde en fisika by Universiteit van Leiden studeer. Van 1882 het hy by Utrecht-universiteit studeer. As 'n student het hy sy eerste oorsese reis onderneem toe hy aangesluit het by die 1884-1885 ekspedisie na die Nederlandse Antille, wat gelei is deur W.F.R. Suringar en K. Martin. Hy het sy PhD ontvang met ‘n tesis oor die geologie van Sint Eustatius. Hy het kristallografie in München studeer, waar hy ook van die geleentheid gebruik gemaak het om die nabygeleë geologie van die Alpe te ondersoek.

In 1888 het Molengraaff as onderwyser begin werk (en later as professor) by die Universiteit van Amsterdam. Voor hierdie toewysing is die geologiekursusse deur die chemikus J.H. van 't Hoff behartig. Tydens sy aanstelling in Amsterdam het Molengraaff na Suid-Afrika gereis om goudneerslae te bestudeer (1891), en benewens na Borneo (1894), waar hy groot dele van die binneland verken het. Klasgee in Amsterdam het hom nie geval nie, omdat daar te min materiale en studente teenwoordig was.

In 1897 het Molengraaff "staatsgeoloog" van die Transvaalse Republiek geword. Sy taak was om ‘n geologiese opname van die Transvaal te begin. Terwyl hy die Transvaal gekarteer het, het hy op die Bosveldkompleks afgekom. In 1900 het hy by die Tweede Vryheidsoorlog betrokke geraak, en moes na die Nederlande terugkeer. Dit het hom die tyd gegun om ‘n verslag op te stel omtrent die geologie van Transvaal, asook vir ‘n reis na Sulawesi waar hy (weereens) goudneerslae verken het.

Weens sy reputasie as ‘n geoloog kon hy in 1901 na Suid-Afrika terugkeer om as geologiese konsultant te werk. Een van sy kontrakterings was om die nuutgevonde Cullinan-diamant vir die Sentrale Bank van Suid-Afrika te beskryf. Intussen was sy aandag steeds by die Boereoorlog. Een van sy idees was om elke manskap van ‘n klein blik-identiteitskaart te voorsien, iets wat later in gebruik gekom het in weermagte die wêreld oor.

In 1906 is hy aangestel as professor by Delft-universiteit en hierdie keer het hy beskik oor voldoende hulpbronne en studente om sy werk ‘n sukses te maak. In 1910-1911 het hy ‘n geologiese ekspedisie na Timor gelei. Sy navorsing te Delft het hoofsaaklik gehandel oor die materiaal wat in daardie ekspedisie versamel is, benewens (saam met W.A.J.M. van Waterschoot van der Gracht) die geologie van die Nederlande. In 1927 was hy ‘n gids vir die Shaler-gedenkekspedisie na Suid-Afrika, wat deur Harvard-universiteit georganiseer is. Op hierdie ekspedisie het hy Alexander du Toit ontmoet, en beide geoloë was onder die (destyds weinige) ondersteuners van Alfred Wegener se teorie van kontinentale drywing.

Molengraaff was ‘n noue vriend van W.F. Gisolf, wat sy jongste seun na hom vernoem het, wat egter in ‘n Japanse konsentrasiekamp omgekom het.

Molengraaff het in 1930 afgetree.

Bronne wysig

  • F.R. van Veen, 2004, Gustaaf Molengraaff, een avontuurlijk geleerde ISBN 90-407-2433-4
  • H.A. Brouwer, 1942: Levensbericht van Gustaaf Adolf Frederik Molengraaff in Jaarboek der K.N.A.W. 1941-1942
  • Webblad van die Molengraaff-fonds Geargiveer 16 Maart 2012 op Wayback Machine
  • A.J. Pannekoek, 1962: Geological research at the universities of The Netherlands, 1877-1962 in Geologie & Mijnbouw, band 41 nr. 4, bladsye 161-174