Joseph Daniel Marble is 'n Suid-Afrikaanse skrywer en is op 30 Oktober 1964 gebore in die ou Western Kleurlinggebied langs Westdene, een van die rofste woonbuurtes in die Johannesburg-omgewing. [1]

Lewe en werk wysig

Sy ouers is nooit getroud nie en uiteindelik het sy ma ses buite-egtelike kinders, waarvan net twee by dieselfde pa is. Hy leer reeds as jong kind van ses jaar oud die bendelewe intiem ken as lid van die Young Fighters en ervaar sy eerste seks op sewejarige ouderdom. In 1971 word sy ma as gevolg van handeldryf met drank en dwelms tronk toe gestuur en hy word onder Tickey en Mickey Bezuidenhout in pleegsorg geplaas in Noordgesig, naby Diepkloof en Orlando-Oos in Soweto. As bendelid word hy verskeie kere met messe gesteek, met bakstene aangerand en selfs gewond in 'n skietvoorval, terwyl hy ook ernstig beseer word wanneer 'n motor hom omry. Gregory, een van sy broers, word op sewentienjarige leeftyd deur sy bendemaats doodgeskiet. Sy pleegouers rand hom aan, laat hom soos 'n slaaf werk en vat die welsynsgeld wat hom toekom, vir hulleself.[2]

Na standerd sewe verlaat hy die skool. Sy pleegouers skop hom uit die huis uit net na sy sewentiende verjaarsdag en hy begin by die Poskantoor werk. Hierna kry hy losiesplek en loop ook aandklasse in Coronationville. By die losiesplek ontmoet hy vir Helen, sy toekomstige vrou. Hy is slegs agtien jaar oud en sy sewe en twintig toe hulle eerste kind gebore word. Hulle woon tans saam met drie van hulle kinders in 'n eenmanwoonstel in Westbury in Johannesburg, naby die Western van sy jeug. Helen neem ook 'n straatkind onder hulle dak in. Hy doen los werkies soos motor was by maatskappye om aan die lewe te bly. Hy is voorsitter van die South African Writers Union and Arts Council, wat in 2003 op sy inisiatief gestig word.[3] Verder is hy ook omgewingsaktivis, wat onder andere in 2006 die “Grab a House” veldtog loods waardeur inwoners nuwe huise beset nadat sy vergaderings met behuisingsagente van die Gauteng regering vir meer as tien jaar geen vrugte afwerp nie.

Skryfwerk wysig

Ek, Joseph Daniel Marble[4] is die eerste boek in Afrikaans waarin die bendewêreld oopgeskryf word.[5] Die boek skyn op unieke wyse 'n lig op 'n ander, donker wêreld wat vir meeste mense onbekend is. Hierin word die rou werklikheid vertel van 'n jeug tussen liefdelose volwassenes te midde van skreiende armoede en amper groteske geweld.[6] In hierdie omgewing word die lewe gereduseer tot sy mees primitiewe vorm. Die jeugdige Joseph wend hom tot seksuele verowerings, bendegeweld en misdaad in 'n oorkompenserende poging om die integriteit van sy jeugdige manlikheid te beskerm, wat boonop afspeel in 'n omgewing van swart opstand teen die wit regering. Daar kom egter 'n kentering in sy lewe en die volwasse Joseph Marble gee gestalte aan sy manlikheid rondom sy rol as verantwoordelike gesinsman en broodwinner. Van sy kortverhale word opgeneem in die versamelbundel “Die stukke wat ons sny”.[7]

Publikasies wysig

1999 - Ek, Joseph Daniel Marble

Ander verwysings wysig

  • Visagie, Andries Universiteit van Pretoria: http://repository.up.ac.za/handle/2263/19888
  • Marble, Joseph Daniel “Die noodlot” “Afrikaans vandag” “Desember 1999
  • Nieuwoudt, Stephanie “Ons is almal bietjie goed en bietjie sleg” “Plus” 1 Februarie 2000
  • Rautenbach, Elmari “'n Gangster word skrywer. Van die reine waarheid” “Insig” September 1999
  • Snyman, Dana “Die rou, lang stryd van Joseph Marble” “Huisgenoot” 23 Maart 2000

Verwysings wysig

  1. Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria; Eerste uitgawe 2005
  2. Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006
  3. Nieuwoudt, Stephanie “Skrywersvakbond gestig” “Die Burger” 19 Februarie 2003
  4. Cilliers, Cecile “Rapport” 24 Oktober 1999
  5. Lategan, Leana Volksblad: http://152.111.11.6/argief/berigte/volksblad/2000/01/17/6/2.html
  6. Wybenga, Gretel Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1999/10/04/7/5.html
  7. Roekeloos: http://www.roekeloos.co.za/boekrak/boekr154.html