Vir ’n artikel oor die oblast met dieselfde naam, sien Nizjni Nowgorod-oblast.

Nizjni Nowgorod (Russies: Ни́жний Но́вгород) is ’n stad in Rusland wat in 1221 gestig is. Dit word kortliks Nizjni genoem en was van 1932 tot 1990 bekend as Gorki (Горький). Dit is die hoofstad van die Nizjni Nowgorod-oblast en die Federale Distrik Wolga. Dit het in 2020 ’n geraamde bevolking van meer as 1,2 miljoen gehad.[1]

Nizjni Nowgorod
Нижний Новгород

Ligging in Europa Wapen
Vlag
 Land Vlag van Rusland Rusland
 Oblast Nizjni Nowgorod
 Koördinate 56°20′N 44°0′O / 56.333°N 44.000°O / 56.333; 44.000
 Stigting 1221
 Stadstatus 1221
 Oppervlakte:  
 - Totaal 514,56 vk km
 Hoogte bo seevlak 200 m
 Bevolking:  
 - Totaal (2018) 1 259 013
 - Bevolkingsdigtheid 2 400/vk km
 Tydsone UTC +3 (MSK)
 Burgemeester Joeri Sjalabaef
 Amptelike webwerf admgor.nnov.ru

Die stad is geleë by die samevloei van die Oka- en Wolgarivier in Sentraal-Rusland. Nizjni Nowgorod is die sesde grootste stad in Rusland en die tweede digs bevolkte stad aan die Wolga en in die federale distrik. Dit is ’n belangrike ekonomiese, wetenskaplike, opvoedkundige, kulturele en vervoersentrum in Rusland en die groot ekonomiese streek Wolga-Wjatka. Dit is ook die hoofsentrum van riviertoerisme in die land. In die historiese deel van die stad is baie universiteite, teaters, museums en kerke.

Die stad is op 4 Februarie 1221 gestig[2] deur prins Joeri II van Wladimir. In 1612 het Koezma Minin en prins Dmitri Pozjarski ’n leër hier byeengebring vir die bevryding van Moskou van die Pole. In 1817 het die stad ’n groot handelsentrum van die Russiese Ryk geword. In die tyd van die Sowjetunie is dit tot Gorki hernoem en het dit ’n belangrike nywerheidsentrum geword.

Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het die Luftwaffe die stad aanhoudend gebombardeer, omdat dit die grootste verskaffer van militêre toerusting vir die Oosfront was. Ná die oorlog was Gorki ’n geslote stad, tot in 1990. Dit het toe sy ou naam, Nizjni Nowgorod, teruggekry.

Die stad se kremlin bevat die belangrikste regeringsagentskappe in die federale distrik. Dit was een van die aanbiederstede van die Fifa-wêreldsokkerbekertoernooi in 2018.

Naam wysig

Die stad se oorspronklike naam was slegs Nowgorod ("Nuwe Stad"), maar om dit te onderskei van die ander, ouer Nowgorod (nou Weliki Nowgorod) in die weste is die stad algemeen "Nowgorod van die laaglande" of "Benede-Nowgorod" genoem. Nizjni beteken "laer" of "benede", al is sy ligging eintlik hoër as dié van Weliki Nowgorod. Dit is egter stroomaf geleë van ander Russiese stede soos Moskou, Wladimir en Moerom.

Geskiedenis wysig

Die stad se geskiedenis kan teruggespeur word na ’n klein heuwelfort wat in 1221 deur prins Joeri II van Wladimir by die samevloei van die prinsdom se belangrikste riviere, die Oka en Wolga, gebou is. Dit het die suidelikste punt van die Oos-Slawiese nedersettings aangedui tot aan die einde van die Middeleeue, toe Rusland verder oos uitgebrei het met die besetting van Kazan in 1552.

Ná Joeri se dood in 1238 is die fort deur die Mongoolse Ryk verower. Saam met Moskou en Twer was Nizjni Nowgorod een van die stede wat nie deur die Mongole verwoes is nie vanweë hulle onbelangrikheid destyds, maar wat tot groot sentrums gegroei het tydens die Tataarse Juk. Met die instemming van die Mongoolse khan is Nizjni Nowgorod in 1264 by die prinsdom Wladimir-Soezdal ingelyf. Ná 86 jaar het die stad se belangrikheid verder gegroei toe die setel van die magtige prinsdom Soezdal in 1350 hierheen geskuif is. Prins Dmitri van Soezdal (1323–1383) wou dit ’n hoofstad maak wat met Moskou kon meeding; hy het ’n steenvesting en verskeie kerke laat bou en was die beskermheer van historici. Die vroegste bestaande manuskrip van die Russiese Primêre Kroniek, die Laurentiese Kodeks, is in 1377 deur die plaaslike monnik Laurentius vir hom geskryf.

Nadat die stad in 1392 by Moskowië ingelyf is, het die plaaslike prinse die van Sjoeiski aangeneem en hulle in Moskou gevestig, waar hulle prominent aan die hof was en vir 'n kort tyd or die land regeer het in die persoon van Wasili IV.

 
Kuzma Minin doen ’n beroep op die inwoners van Nizjni Nowgorod om ’n vrywilligerleër teen die Pole op die been te bring (skildery deur Konstantin Makofski, 1896).

In 1612, tydens die Russiese Tyd van Beroeringe, het Koezma Minin en prins Dmitri Pozjarski ’n leër hier byeengebring vir die bevryding van Moskou van die Pole. Die Pole is verdryf en ’n nuwe tsaar, Michail Romanof, is verkies om ’n einde aan die onrus van dié tyd te bring.

In die loop van die 18de eeu het die stad kommersieel vooruitgegaan en is dit deur die Stroganofs (die rykste Russiese handelsfamilie) gekies as basis vir hulle bedrywighede. ’n Spesifieke Russiese argitektuur- en ikoonskilderstyl, bekend as die Stroganofstyl, het met die wisseling van die 17de en 18de eeu hier ontwkkel.

In 1817 is die groot Makarjef-handelskou na die stad geskuif en dit het jaarliks miljoene besoekers gelok. Teen die middel 19de eeu was die stad goed gevestig as die handelshoofstad van die Russiese Ryk.

Sowjettyd wysig

Die skrywer en politieke aktivis Maksim Gorki is in 1868 in Nizjni Nowgorod gebore as Aleksei Maksimowitsj Pesjkof. Toe hy in 1932 na die Sowjetunie terugkeer op uitnodiging van Josef Stalin, is die stad tot "Gorki" hernoem. Die naam is in 1990 terugverander na Nizjni Nowgorod.

Die Duitsers het Gorki tydens die Tweede Wêreldoorlog aanhoudend gebombardeer om die stad se nywerheid te verwoes, aangesien dit die belangrikse verskaffer van militêre toerusting vir die Oosfront was. Daarna was die stad geslote vir buitelanders om die Sowjetse militêre navorsing en vervaardigingsgeriewe te beveilig. Nie eens kaarte van die stad is gepubliseer nie, tot in die middel 1970's. In 1970 is die Orde van Lenin aan Gorki toegeken.

In 1985 is die eerste deel van die stad se moltreinstelsel geopen. Die fisikus en Nobelpryswenner Andrei Sacharof is van 1980 tot 1986 hierheen verban om sy kontak met buitelanders te bewerk.

Susterstede wysig

Verwysings wysig

  1. (en) "RUSSIA: Privolžskij Federal 'nyj Okrug: Volga Federal District". City Population.de. 4 Augustus 2020. Besoek op 2 Oktober 2020.
  2. (ru) Wladimir Koetsjin (2018). Десять веков Нижегородского края. 1152–2018. Vol. 3. Издательские решения. ISBN 978-5-4490-6270-3.

Skakels wysig