Nuwe Misterianisme

Nuwe Misterianisme is 'n filosofie wat beweer dat sekere probleme (veral t.o.v. bewussyn) nooit verduidelik sal kan word nie.

Owen Flanagan stel dit in sy 1991 boek "Science of the Mind" dat sekere moderne denkers gesuggereer het dat bewussyn moontlik nooit ten volle verduidelik sal kan word nie. Flanagan vernoem die denkers "die nuwe misteriane" na 'n musiekgroep. Die term is ontleen aan 'n Japannese wetenskapfiksie rolprent: Die Misteriane. Die Ou Misteriane word beskou as die denkers deur die geskiedenis wat soortgelyke standpunte gehuldig het. Hulle sluit in Gottfried Wilhelm Leibniz, Samuel Johnson en Thomas Henry Huxley. Laasgenoemde het gesê, "Hoe kan dit wees dat enigiets so merkwaardig soos 'n staat van bewussyn toegeskryf kan word aan die irritering van senuwee weefsel? - dit is net so onaanvaarbaar as die verskyning van die genie, toe Aladdin die lamp gevryf het".

Noam Chomsky onderskei tussen probleme, wat ten minste in beginsel lyk of dit opgelos kan word deur wetenskaplike metodes en raaisels wat nie eers in beginsel opgelos kan word nie. Hy merk op dat die kognitiewe vermoëns van alle organismes aan bande gelê word deur biologie; 'n muis sal byvoorbeeld nooit kan praat nie. Sekere probleme kan dus soortgelyk bo ons vermoë wees om te verstaan.

Die term Nuwe Misterianisme word deur sommige skrywers uitgebrei om 'n breër filosofiese posisie in te sluit dat mense nie oor die intellektuele vermoë beskik om menige ingewikkelde probleme op 'n wetenskaplike vlak te verstaan nie, nie net die probleem van bewussyn nie. Hierdie beskouings is ook bekend as Anti-Konstruktiewe Naturalisme. Sterk agnostisisme word as die godsdienstige toepassing van die posisie beskou.

Colin McGinn is 'n leidende voorstander van die Nuwe Misterianisme se standpunte.

Kritici huldig die mening dat hierdie filosofie prakties nie baie behulpsaam is nie aangesien dit kapitulasie aanmoedig. Een kritikus is van mening dat die ekstreme Misterianistiese stelling dat belangrike vraagstukke vir ewig buite ons bereik is, diepgaande onbevredigend is.

Bibliografie

• McGinn, Colin – The Problem of Consciousness
• McGinn, Colin – Problems in Philosophy: the limits of enquiry
• McGinn, Colin – The Mysterious Flame
• Blackburn, Simon – Think: A compelling introduction to philosophy, Hoofstuk Twee
• Flanagan, Owen – The Science of the Mind (1991) 2ed MIT Press, Cambridge
• Horgan, John – The Undiscovered Mind (1999), Phoenix, ISBN 0-7538-1098-0