Pikardië

Vlag van Pikardië Wapen van Pikardië

Die ligging van Pikardië
Départements Aisne (02)
Oise (60)
Somme (80)
Prefektuur Amiens
Bevolking 1 869 000 inw.
(2003)
Bevolkingsdigtheid 96 inw./vk km
Oppervlakte 19 399 vk km
Arrondissemente 13
Kantons 129
Munisipaliteite 2 292
President van
Gewestelike Raad
Claude Gewerc

Pikardië is een van die 26 administratiewe geweste (Frans: régions) wat ingevolge die nuwe desentraliseringsbeleid sedert 1986 in Frankryk afgebaken is. Die Noord-Franse région Pikardië bestaan uit die drie départements Aisne, Oise en Somme met 'n oppervlakte van 19 399 km² en 1 869 000 inwoners (2003).

Etimologie wysig

Die etimologie van die naam Pikardië (of La Picardie in Frans) kan nie na 'n geografiese of geskiedkundige oorsprong teruggevoer word nie. Dit word vir die eerste keer in 1248 gebruik en is afgelei van piocheur (letterlik "hakker"). Die Parysenaars verwys na alle boere, wat noord van die bosgebiede van Senlisis en Valois boer en gewoonlik houtwerkers is, as "hakkers", terwyl dit in Nord die benaming vir inwoners is wat nie Vlaams praat nie; Arras, Boulogne, Calais en Tournai staan gevolglik destyds as die "Pikardiese stede" bekend, en studente uit hierdie streek word in Parys en Orléans die "Pikardiese nasie" genoem.

Geskiedenis wysig

Die gebied word in die 5de eeu van die Saliese Franke verower en is tydens die heerskappy van koning Clovis I 'n sentraal gedeelte van die Frankiese Ryk. Naby die dorp Crécy-en-Ponthieu (département Somme) vind op 26 Augustus 1346 een van die groot slagte van die Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankryk plaas wat met 'n groot Engelse oorwinning eindig.

In 1493 word Pikardië saam met Boergondië by Frankryk ingelyf.

Langs die bergweg Chemin des Dames sneuwel 1914 63 000 Franse en Duitse soldate in een van die bloedigste slagte van die Eerste Wêreldoorlog.

Pikardies wysig

Die vermenging van die inheemse Gallo-Romaanse bevolking en Frankiese setlaars bring 'n vroeë streekvariant van die Franse taal voort, die Pikardiese dialek, wat vandag in Pikardië en die westelike deel van die Belgiese Wallonië gepraat word. Terwyl die Franstalige Gemeenskap van België Pikardies as 'n streektaal erken, geniet die taal in Frankryk nog geen besonder status nie, hoewel dit deur 'n aantal geleerdes as 'n selfstandige taal beskou word.

Besienswaardighede wysig

 
Die kasteel van Pierrefonds
  • Die stad Naours lê sowat 33 m bogronds – dit is sedert die 3de eeu in die poreuse krytgesteente gehou en voortdurend vergroot. In sy labirint vind hele dorpsbevolkings skuiling, soos byvoorbeeld tydens die Normandiese aanvalle in die 9de eeu. Daar is sowat 300 kamers wat plek vir 3 000 mense en hul vee bied, asook 'n kapel en 'n bakkery. Tydens die Tweede Wêreldoorlog gebruik die Duitse Weermag die grotte as hoofkwartier vir hulle kommando's.
  • Die woud van Compiègne (département Oise) is op 11 November 1918 die plek waar die Duitsers die wapenstilstandsooreenkoms in 'n treinwa onderteken. Op 22 Julie 1940, na Hitler se aanval, moet die Franse hier dieselfde doen.
  • Die Parc Astérix, sowat 30 km noord van Parys, is gewy aan een van die bekendste karakters van die Franse bande dessinée (strokiesverhaal), Astérix die Galliër. Op 'n oppervlakte van 155 ha is Astérix se dorpie, 'n Romeinse arena en die grootste Europese dolfinarium opgerig.
  • Die Musée des Papillons en Musée d'Entomologie in Saint-Quentin (département Aisne) is met sy 500 000 skoenlappers en 100 000 ander insekte die grootste museum van sy soort in Europa. Die versamelaar Jules Passet het dit in 1912 aan die stad geskenk.
  • Die kasteel van Pierrefonds (département Oise) is een van die grootste vestings uit die Middeleeue; sy swaar weertorings van 38 meter verrys in die woud van Compiègne. Twee eeue nadat dit deur die Franse kroon ontmantel is, begin Napoléon III in 1858 die herstelwerk van Pierrefonds as 'n keiserlike kasteel. 'n Namaaksel van Pierrefonds word 1904 in die Kanadese stad Montréal opgerig.

Sakrale boukuns wysig

 
Die fasade van die Notre-Dame d'Amiens (2012).

Vir die Pikardiese stede wat in die Middeleeue oor relieke van heiliges beskik het, was pelgrimstogte 'n winsgewende bedryf. Die biskoppe van Amiens, Beauvais, Noyon, Laon en Soissons kon met hul inkomstes die bou van pragtige katedrale bekostig. Notre-Dame d'Amiens, 'n uitstekende voorbeeld van die gotiese boustyl, is in 1288 voltooi. Die katedraal is met 'n lengte van 145 m en 'n gewelfhoogte van 42 m dubbel so groot soos Notre-Dame in Parys. Die UNESCO het Notre-Dame d'Amiens tot wêreldkultuurerfenis verklaar. Teen die einde van die 14de eeu het die katedraal van Noyon ontstaan. Hier, in sy geboortestad, het Jean Cauvin (Johannes Calvyn) sy loopbaan as reformator begin. Saint-Gervais-et-Saint-Protais word gekenmerk deur die saaklikheid van sy argitektuur. Die middeskip van die katedraal is 110 m lank.

Kookkuns wysig

Moules farcies (gevulde mossels), Tourte Picarde ('n pastei van sjalotte, aartappels en varkvleis, gekrui met sout en peper) en Ficelle Picarde (gevulde crêpes) is die bekendste spesialiteite van die région. Ail du Nord is knoffel wat in die geur van beuke- en eikehout goudbruin gerook en op plaaslike groentemarkte verkoop word.

Die administratiewe geweste van Frankryk (Régions de France)  
Metropolitaanse geweste (Régions métropolitaines):
Akwitanië | Auvergne | Boergondië | Bretagne | Centre-Val de Loire | Champagne-Ardenne | Elsas | Franche-Comté | Île-de-France | Korsika | Languedoc-Roussillon | Limousin | Lotaringe | Midi-Pyrénées | Nord-Pas-de-Calais | Basse-Normandie | Haute-Normandie | Pays de la Loire | Pikardië | Poitou-Charentes | Provence-Alpes-Côte d'Azur | Rhône-Alpes
Metropolitaanse geweste 2016 (Régions métropolitaines):
Auvergne-Rhône-Alpes | Boergondië-Franche-Comté | Bretagne | Centre-Val de Loire | Grand Est | Hauts-de-France | Île-de-France | Korsika | Nieu-Akwitanië | Normandië | Oksitanië | Pays de la Loire | Provence-Alpes-Côte d'Azur
Oorsese geweste (Régions d’outre-mer):
Frans-Guyana | Guadeloupe | Martinique | Mayotte | Réunion