Salem, Massachusetts

Salem [ˈseɪləm] is 'n stad in die noordooste van die Amerikaanse deelstaat Massachusetts (Nieu-Engeland), sowat 26 kilometer noordoos van Boston, met 40 922 inwoners (2007). Die stad, wat in 1626 gestig is, was een van die vroegste Europese nedersettings in die huidige VSA en het tot by die 18de eeu tot 'n belangrike hawestad ontwikkel.

Salem
Bynaam: The Witch City

Kaart Wapen
Vlag
 Land Verenigde State
 Deelstaat Massachusetts
 Distrik (County) Essex (distrik)
 Koördinate 42°31′N 70°53′W / 42.517°N 70.883°W / 42.517; -70.883
 Stigting 1626
 Oppervlakte:  
 - Totaal 46,8 vk km
 - waarvan land 21,0 vk km
 Hoogte bo seevlak 3 m
 Bevolking:  
 - Totaal (2007) 40 922
 - Bevolkingsdigtheid 1 948,7/vk km
 Tydsone UTC -5 | Somertyd: UTC -4
 Burgemeesteres Kimberley Driscoll
 Amptelike Webwerf salem.com

Salem het egter uitsonderlike bekendheid verwerf met die berugte hekseprosesse van die jaar 1692 en die Amerikaanse skrywer Nathaniel Hawthorne se roman House of the Seven Gables, wat in 1851 verskyn het.

Geskiedenis wysig

In die jaar 1626 het 'n klein groep setlaars uit Cape Ann (die huidige Gloucester) onder die leiding van Roger Conant na 'n beskermde baai en riviermonding in die suide getrek, wat deur die plaaslike stamme van die Eerste Nasies Naumkeag of "Gerieflike Hawe" genoem is. Die koloniste het hulle nuwe nedersetting Salem genoem, 'n naam wat van die Hebreeuse woord vir "vrede", sjalom, afgelei is. Landbou en vissery het sy ekonomiese basis gevorm.

 
Die Roger Williams-huis, wat ook "Die Heksehuis" genoem word, is die oudste gebou in Salem (opgerig voor 1635)
 
Die Hekse-museum van Salem

Tot by die negentigerjare van die 17de eeu het die dorp 'n aansienlike groei getoon, maar nogtans het verdeeldheid ontstaan tussen die meer landelike Salem-Dorp en die stad Salem, wat as die sake- en regterlike sentrum van die distrik Essex gedien het. Aanvanklik is net drie dorpsvroue van heksery beskuldig, tog is as gevolg van die histerie, wat oor die volgende jaar uitgebars het, altesaam 185 inwoners van heksery aangekla. Hiervan is veertien vroue en ses mans ter dood veroordeel en tereggestel, terwyl vyf ander mense in aanhouding gesterf het. Die beskuldigdes is in 1711 deur die deelstaat Massachusetts van alle aanklagte vrygespreek.

In die loop van die 18de eeu het Salem tot 'n beduidende skeepsbou-, vissery- en handelsentrum ontwikkel, wat veral weens sy kabeljou-uitvoere na die Wes-Indiese Eilande en Europa welvarend geword het. Die belangrikste invoere was suiker en melasse van die Wes-Indiese Eilande, tee uit China en peper uit Sumatra (Indonesië). Skepe uit Salem het ook na hawens in Afrika, Rusland, Japan en Australië geseil. Die stad se rykdom en sy groot vloot was 'n beslissende faktor in die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog teen die Britse heerskappy. Salem was in 1774 die gasheerstad van die Provinsiale Kongres, en sy handelskepe het later meer as 450 Britse skepe gekaap of gesink.

In die tydperk tussen die Rewolusie en die Oorlog van 1812 het sy invloed 'n hoogtepunt bereik, en in 1790 was Salem reeds die sesde grootste stad in die Verenigde State. Danksy die winsgewende handel met oorsese lande, veral die Verre Ooste en China, het die plaaslike kapteins en koopmans hul statige huise in die kenmerkende Federale boustyl deur bekende argitekte soos Samuel McIntire (1757-1811) laat oprig.

Teen die middel van die 19de eeu moes Salem sy posisie as belangrike handelskeepvaartsentrum aan ander, meer geskikte diepwaterhawens soos Boston en New York Stad afstaan en het hom nou op nuwe nywerhede soos katoen, leer en skoene toegespits. Talle immigrante het hulle in die stad gevestig om in hierdie fabrieke te gaan werk.

Teen die begin van die 21ste eeu het die plaaslike ekonomie hoofsaaklik op toerisme en kleinhandel gesteun. Met sy museums, pragtige argitektuur, talle historiese plekke en sporthawe en danksy die ligging naby Boston het Salem tot 'n gewilde toeristebestemming met jaarliks meer as een miljoen besoekers ontwikkel. Sy reputasie as die "Heksestad" het ook aanhangers van esoteriese Nuwe Era-groeperings soos Wicca na Salem gelok.

Verwysings wysig

  • McAllister, Jim: From Naumkeag to Witch City. Beverly, Massachusetts: Commonwealth Editions 2000