2I/Borisov (voorheen bekend as C/2019 Q4 (Borisov))[4][5] is die eerste interstellêre komeet en slegs die tweede interstellêre liggaam, naas 1I/ʻOumuamua, wat in die Sonnestelsel waargeneem is.[6][7] Dit het ’n heliosentriese baaneksentrisiteit van 3,4 en en is nie aan die Son gebonde nie. Die komeet het teen einde Oktober 2019 deur die Sonnestelsel beweeg en op 8 Desember op sy naaste afstand aan die Son gekom: net meer as 2 AE[2][8][9] In November 2019 het sterrekundiges van die Yale-universiteit gesê die komeet (insluitende sy koma en stert) was 14 keer so groot soos die Aarde.[10]

2I/Borisov

Borisov in Oktober 2019.
Ontdekking
Ontdek deur: Gennadi Borisof
Ontdekkingsdatum: 30 Augustus 2019
Alternatiewe name: 2I, 2I/2019 Q4, 2I/Borisov,
2I/2019 Q4 (Borisov),
C/2019 Q4 (Borisov),
gb00234
Wenteleienskappe
Perihelium: 2,008±0,005 AE
Lengteas: −0,851±0,006 AE
Eksentrisiteit: 3,36±0,02 (JPL)
3,36±0,02 (Gray)[1]
Baanhelling: 44,04±0,04 grade
Laaste perihelium: 8 Desember 2019[2][3][1]

Middel Maart 2020 is gesien dat die komeet aan die opbreek is[11] en in April was daar nog tekens van opbreking.[12][13][14]

Naam wysig

Nadat vasgestel is die voorwerp, wat op 30 Augustus 2019 deur Gennadi Borisof van die Krim ontdek is, is inderdaad ’n interstellêre voorwerp soos wat vermoed is en dat dit nie aan die Son gebonde is nie, het die Internasionale Astronomiese Unie (IAU) se Kleinplaneetsentrum sy voorlopige naam, C/2019 Q4 (Borisov), in 2I/Borisov verander volgens die tradisie om komete na hulle ontdekkers te noem.[5] Die "2I" vooraan dui aan dit is die tweede interstellêre voorwerp wat in die Sonnestelsel waargeneem is, naas ʻOumuamua.[4][5] Anders as ʻOumuamua, wat ’n asteroïdeagtige voorkoms gehad het, het Borisof se aanvanklike waarneming en daaropvolgende bevestigings deur derde partye die teenwoordigheid van ’n koma om die liggaam aangedui – ’n wolk van gas en stof wat die liggaam as ’n komeet identifiseer.[15]

Kenmerke wysig

Samestelling wysig

Op 13 September 2019 het die Gran Telescopio Canarias ’n voorlopige laeresolusie-sigbareligspektrum van 2I/Borisov verkry wat onthul het die liggaam het ’n oppervlaksamestelling wat nie veel verskil van ’n tipiese Oortwolkkomeet nie.[16][17] Daarbenewens het die William Herschel-teleskoop op die eiland La Palma die waarneming van sianiedvrystellings (formule: CN) by 388 nm aangekondig (hierdie soort vrystellings is in baie ander komete bespeur, onder meer Halley se Komeet).[18]

Wentelbaan wysig

 
2I/Borisov se wentelbaan deur die Sonnestelsel.

2I/Borisov se wentelbaan is uiters hiperbolies; dit het die grootste baaneksentrisiteit van meer as 300 bekende hiperboliese komete, ook baie groter as dié van ʻOumuamua.[19] Met ’n waarnemingstydperk van 13 dae is die grootste waarskynlikheid van die hiperboliese wentelbaan ’n eksentrisiteit van sowat 3,5, met ’n perihelium by 2 AE.[1] Ná 151 waarnemings het die monitorstelsel Scout van Nasa se Jet Propulsion Laboratory besluit op ’n eksentrisiteit van 2,9-4,5.[20]

In vergelyking daarmee het die planete se byna ronde wentelbane ’n eksentrisiteit van omtrent nul, terwyl ʻOumuamua s’n gereken word op 1,2. Hoe kleiner die periheliumpunt, hoe kleiner sal die eksentrisiteit wees. Interstellêre voorwerpe kan baie groot eksentrisiteite hê, soos groter as 3, omdat hulle nie tot die Son gebonde is nie en ’n klein verandering in snelheid ’n groot verandering in eksentrisiteit sal meebring.

Vanweë sy baanhelling van 44 grade het 2I/Borisov nie baie naby aan enige planeet gekom nie.[21]

In die interstellêre ruimte reis 2I/Borisov ’n ligjaar relatief tot die Son in rofweg 9 000 jaar.[Nota 1] Dit het die Sonnestelsel in die rigting van die sterrebeeld Teleskoop verlaat.[22] Die liggaam het sowat ’n miljoen jaar gelede binne 5,7 ligjare van die middel van die dubbelster Kruger 60 (13,18 ligjare van hier in die sterrebeeld Kefeus) verbybeweeg teen ’n lae snelheid van 3,4 km/s.[23]

Waarnemings in 2020 wysig

Op 12 Maart 2020 het sterrekundiges berig daar is bewyse dat die komeet aan die opbreek is.[11] In April 2020 was daar nog waarnemings van moontlike opbreking.[12][13][24] Ná ’n opvolgstudie is op 6 April 2020 aangekondig dat die stuk wat afgebreek het, verdwyn het.[25][14]

Nota wysig

  1. 299 792,458 km/s / 32,2 km/s = 9310 keer stadiger as lig.

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 Bill Gray (20 September 2019). "Pseudo-MPEC for gb00234" (in Engels). Project Pluto. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Oktober 2019. Besoek op 20 September 2019.
  2. 2,0 2,1 "JPL Small-Body Database Browser: C/2019 Q4 (Borisov)" (in Engels). Jet Propulsion Laboratory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 November 2019. Besoek op 26 Januarie 2020.
  3. "2I/Borisov=C/2019 Q4 (Borisov)" (in Engels). Minor Planet Center. 1 Oktober 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Oktober 2019. Besoek op 5 Oktober 2019.
  4. 4,0 4,1 "MPEC 2019-S72 : 2I/Borisov = C/2019 Q4 (Borisov)". Minor Planet Center (in Engels). International Astronomical Union. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2020. Besoek op 24 September 2019.
  5. 5,0 5,1 5,2 Christensen, Lars Lindberg. "Naming of New Interstellar Visitor: 2I/Borisov". International Astronomical Union: Press Releases (in Engels). International Astronomical Union. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2020. Besoek op 24 September 2019.
  6. Grossman, Lisa (12 September 2019). "Astronomers have spotted a second interstellar object". Science News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2020. Besoek op 16 September 2019.
  7. Strickland, Ashley. "2nd interstellar visitor to our solar system confirmed and named". Cable News Network (in Engels). Turner Broadcasting System, Inc. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2020.
  8. Overbye, Dennis (7 Desember 2019). "The Interstellar Comet Has Arrived in Time for the Holidays - This weekend an ice cube from beyond our solar system will makes its closest approach to the sun, trailing mystery and dust". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2020. Besoek op 7 Desember 2019.
  9. Corum, Jonathan (7 Desember 2019). "Tracking Comet Borisov". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 April 2020. Besoek op 7 Desember 2019.
  10. Shelton, Jim (26 November 2019). "New image offers close-up view of interstellar comet". Yale University (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2020. Besoek op 7 Desember 2019.
  11. 11,0 11,1 Drahus, Michal; et al. (12 Maart 2020). "ATel#1349: Multiple Outbursts of Interstellar Comet 2I/Borisov". The Astronomer's Telegram (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2020. Besoek op 13 Maart 2020.
  12. 12,0 12,1 Jewitt, David; et al. (2 April 2020). "ATel #13611: Interstellar Object 2I/Borisov Double". The Astronomer's Telegram (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020. Besoek op 3 April 2020.
  13. 13,0 13,1 Bolin, Bryce T.; et al. (3 April 2020). "ATel #13613: Possible fragmentation of interstellar comet 2I/Borisov". The Astronomer's Telegram (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020. Besoek op 3 April 2020.
  14. 14,0 14,1 Sokol, Joshua (7 April 2020). "It Came From Outside Our Solar System and Now It's Breaking Up - Comet Borisov, only the second interstellar object spotted by astronomers, shed at least one big chunk as it rounded our sun". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2020. Besoek op 8 April 2020.
  15. Greskno, Michael (12 September 2019). "Bizarre comet from another star system just spotted". National Geographic (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 25 September 2019.
  16. "The Gran Telescopio Canarias (GTC) obtains the visible spectrum of C/2019 Q4 (Borisov), the first confirmed interstellar comet" (in Engels). Instituto Astrofisico de Canarias. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2020. Besoek op 14 September 2019.
  17. de León, Julia; Licandro, Javier; Serra-Ricart, Miquel; Cabrera-Lavers, Antonio; Font Serra, Joan; Scarpa, Riccardo; de la Fuente Marcos, Carlos; de la Fuente Marcos, Raúl (19 September 2019). "Interstellar Visitors: A Physical Characterization of Comet C/2019 Q4 (Borisov) with OSIRIS at the 10.4 m GTC". Research Notes of the American Astronomical Society. 3 (9): 131. doi:10.3847/2515-5172/ab449c.
  18. "IAU Electronic Telegram No. 4670" (in Engels). Central Bureau for Astronomical Telegrams. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 September 2019. Besoek op 25 September 2019.
  19. "JPL Small-Body Database Search Engine: e > 1". Jet Propulsion Laboratory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 September 2019. Besoek op 25 September 2019.
  20. "Scout: gb00234". JPL CNEOS. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 September 2019. Besoek op 10 September 2019.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)( with 151 obs)
  21. "JPL Small-Body Database Browser: C/2019 Q4 (Borisov)" (in Engels). Jet Propulsion Laboratory. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2020. Besoek op 23 September 2019.
  22. Bill Gray. "FAQ for C/2019 Q4 (Borisov)" (in Engels). Project Pluto. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 April 2020. Besoek op 25 September 2019.
  23. Dybczyński, Piotr A.; Królikowska, Małgorzata; Wysoczańska, Rita (2019). "Kruger 60 -- a plausible home system of the interstellar comet C/2019 Q4". [astro-ph.EP]. 
  24. Starr, Michelle (3 April 2020). "Interstellar Comet 2I/Borisov Really Is Breaking Apart, According to New Data". ScienceAlert.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2020. Besoek op 3 April 2020.
  25. Zhang, Qicheng (6 April 2020). "ATel #16318: Interstellar Comet 2I/Borisov is Single Again". The Astronomer's Telegram (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2020. Besoek op 6 April 2020.

Eksterne skakels wysig