Pous Gregorius XII

(Aangestuur vanaf Angelo Correr)

Gregorius XII was die 205de pous van die Rooms-Katolieke Kerk van 1406 tot 1415 en een van die min pouse wat vrywillig afgetree het. Sy aftrede het 'n einde gemaak aan die Westerse Skisma.

Pous Gregorius XII
Geboortenaam Angelo Correr
Pontifikaat begin 30 November 1406
Pontifikaat eindig 4 Julie 1415
Voorganger Innocentius VII
Opvolger Martinus V
Gebore ± 1325
Venesië, Italië
Sterf 18 Oktober 1417
Recanati, Italië
Ander pouse genaamd Gregorius

Biografie wysig

Pous Gregorius XII[1] is gebore as Angelo Correr (of Corraro) ongeveer in 1325 in Venesië, Italië, die seun van Niccolò di Pietro en sy vrou Polissena. Hy studeer teologie en word aangestel as die kanunnik van die katedraal van Venesië. Op aandrang van die senaat van Venesië, word hy op 23 Maart 1377 aangestel as diaken van die kerk van Corona. Hy word ook professor in teologie aan die universiteit van Bologna. Op 1 Desember 1390 word hy aangestel as Latynse Patriarg van Konstantinopel. Op 12 Junie 1405 bevorder Pous Innocentius VII hom tot kardinaal-priester van San Marco in Rome. Op 30 November 1406 volg hy Pous Innocentius VII op en word gekroon op 19 Desember 1406. Hy regeer tot sy aftrede op 18 Oktober 1415 en sterf as kardinaal-biskop van Ponto Santa Rufina op 18 Oktober 1417. Hy word opgevolg deur Pous Martinus V.

Die naam ‘Gregorius’ beteken 'wagter'.

Pontifikaat wysig

Pous Gregorius XII[2] is verkies in 'n tyd van groot verdeeldheid in die Rooms-Katolieke Kerk, die Westerse Skisma. Hy is gesteun deur verskeie Italiaanse prinse en koning Ladislaus van Napels. Ladislaus het sy erkenning as koning te danke gehad aan die pous van Rome. Die Teenpous Benedictus XIII in Avignon het egter ook baie steun gehad. By die begin van die konklaaf is bepaal dat die oplossing van die probleem van die Westerse Skisma eerste prioriteit sou geniet. Alle kardinale het belowe om indien die probleem opgelos sou word, die verkose pous en Benedictus of sy opvolger sou aftree sodat 'n nuwe pous gekies kon word om die geskil te besleg.

Aanvanklik het Gregorius na sy verkiesing toenadering gesoek by Benedictus. In 'n brief gedateer 12 Desember 1406 stel Gregorius Benedictus in kennis van sy verkiesing en dui aan dat hy sou aftree as Benedictus dieselfde sou doen. 'n Vergadering is gereël in Savona, Italië. Gregorius se familie en koning Ladislaus het die pous egter verhinder om dit by te woon. Gregorius was self ook bang dat die teenparty van Benedictus hom gevange sou neem. Benedictus het ook aangedui dat hy nie sou bedank nie.

Die stagnasie het die kardinale ontevrede gemaak en hulle het Gregorius aan sy belofte herinner. Om te verhinder dat die kardinale agter sy rug iets aan te vang het die pous 'n vergadering op 4 Mei 1408 in Lucca en verbied hulle om die stad te verlaat. Om sy steun in die kollege van kardinale te vergroot stel hy vier nuwe kardinale aan waarvan twee sy familielede was. Onder die nuwe kardinale was ook die latere Pous Eugenius IV. Die aanstellings was teenstrydig met sy belofte om nie nuwe kardinale aan te stel nie.

Konsilie van Pisa wysig

Sewe kardinale het in die geheim uit Lucca vertrek en gaan onderhandel met die (pseudo-) kardinale van Benedictus. Hulle besluit om 'n konsilie in Pisa te hou waar beide pouse aanwesig sou wees. Deur die twee bestaande pouse dan af te set sou die kardinale dan gesamentlik 'n nuwe pous kies. Gregorius en Benedictus het egter nie die konsilie bygewoon nie. Die kardinale set toe beide af op 5 Junie 1409 onder beskuldiging van skeuring, kettery en meineed. Hulle verkies toe Petrus Philargus as Teenpous Alexander V op 26 Junie 1409. Nou was daar drie pouse te wete:

  • Pous Gregorius XII in Rome met die steun van Duitsland en Italië.
  • Teenpous Benedictus XIII in Avignon met die steun van Spanje, Sardinië, Skotland, Korsika en 'n deel van Frankryk.
  • Teenpous Alexander V in Pisa met de steun van die grootste deel van Frankryk en hervormingsgesinde monnikordes.

Gregorius stel nog tien ander kardinale aan en hou 'n konsilie in Cividale del Friuli by Aquileia op 6 Junie 1409, wat sleg bygewoon word deur biskoppe. Die konsilie veroordeel Benedictus en Alexander as kerkskeurders, maar dit het nie veel gevolg gehad nie.

Konsilie van Konstanz wysig

Uiteindelik bring die konsilie van Konstanz (1414 – 1418) wat op aandrang van keiser Sigismund van die Heilige Romeinse Ryk bymekaar geroep is, die oplossing vir die probleem. Gregorius XII het die konsilie goedgekeur sodat besluite wettig sou wees en is op die byeenkoms verteenwoordig deur Carlo I Malatesta. Op 4 Julie 1415 dien Malatesta Gregorius se bedanking in en dit word deur alle kardinale aanvaar. Die kardinale wat Gregorius aangestel het bly kardinale, tot groot verligting van die Correr-familie. Ook Benedictus XIII word afgeset en hy lewe in ballingskap in Spanje tot sy dood in 1423. Ook Teenpous Johannes XXIII die opvolger van Alexander V word afgeset op 20 Maart 1417 en lewe in ballingskap. Sodoende kom 'n einde aan die Westerse Skisma.

Gregorius word benoem tot kardinaal-biskop van Port Santa Rufina. Daar is besluit om geen nuwe pous te kies totdat Gregorius oorlede is. Gregorius sterf op 18 Oktober 1417 en word op 11 November 1417 opgevolg deur Pous Martinus V.

Bibliografie wysig

  • Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0300091656.
  • Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0500017980.

Verwysings wysig

  1. Gregory XII. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
  2. Ott, M. (1910). Pope Gregory XII. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Maart 9, 2009 by: http://www.newadvent.org/cathen/07001a.htm

Eksterne skakels wysig

 
Wikisource
Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:
  • BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
  • PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)

Nota wysig

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging wysig

Voorafgegaan deur
Nicolò Morosini
Patriarg van Venesië
13791390
Opgevolg deur
Giovanni Loredan
Voorafgegaan deur
vakant
Titulêre Latynse Patriarg van Constantinopel
13901405
Opgevolg deur
Louis van Mitylene
Voorafgegaan deur
Innocentius VII
Pous (Pontifex Maximus)
14061415
Opgevolg deur
Martinus V
Voorafgegaan deur
Angelo Cino da Bevagna
Biskop van Macerata
14151417
Opgevolg deur
Marino di Tocco
Voorafgegaan deur
Pierre Girard de Puy
Kardinaal-biskop van Frascati
14151417
Opgevolg deur
Baldassare Cossa
Voorafgegaan deur
Ludwig von Bar
Kardinaal-biskop van Porto
14151417
Opgevolg deur
Antonio II Correr