Carl Heinrich Beiderbecke

Carl Heinrich Beiderbecke (Deppendorf, naby Bielefeld, Wesfale, 3 Augustus 1845 – Glen Rock, New Jersey, VSA, 10 Mei 1935) was ’n sendeling van die Rynse Sendinggenootskap in Suidwes-Afrika.

Herkoms en opleiding

Beiderbecke die seun van Heinrich Christoph Beiderbecke, 'n onderwyser, en sy vrou, Sophie Becker. Van sy jeug is niks bekend nie, behalwe dat hy op 22 Februarie 1868 in die Rynse Sendinginstituut van Barmen opgeneem is, waar hy ook sy studie voltooi het. Ná sy bevestiging op 16 Augustus 1871 het hy opdrag ontvang om na Duits-Suidwes-Afrika te gaan.

Na Duits-Suidwes-Afrika

Eerw. Beiderbecke het tydens sy werksaamhede van 1872 tot 1880 in Suidwes-Afrika amper geen welslae behaal nie.

Die Rynse Sendingkerk op Otjimbingwe is in 1867 opgerig, vyf jaar voor Beiderbecke hier kom woon het. Dis die oudste bestaande kerk in Namibië en in 1974 tot 'n nasionale gedenkwaardigheid verklaar.

Op 16 November 1871 het hy in Kaapstad geland en van daar oor Walvisbaai na Otjimbingwe gereis waar hy op 12 Januarie 1872 aangekom het. Hier het die sendeling C.H. Hahn hom die Hererotaal geleer, terwyl Beiderbecke aan die Augustineum, 'n opleidingskool vir Herero's, onderrig gegee het en ook Sondae in Nederlands gepreek het. (Dis nie bekend waar of wanneer hy dié taal aangeleer het nie.)

Kragtens 'n Konferensiebesluit van die Rynse sendelinge is die Hererostam van Kambazembi by Otjozondjupa (Waterberg) aan Beiderbecke se sorg toevertrou. Gevolglik het Beiderbecke in die geselskap van eerw. P.H. Brincker na sy nuwe stasie vertrek waar hy op 15 November 1873 in die teenwoordigheid van Kambazembi bevestig is. Groot verwagtings is omtrent die werk aldaar gekoester, maar om verskeie redes het Beiderbecke geen welslae behaal nie. Nadat Kambazembi met sy mense die sendingstasie verlaat het om beter weiveld vir hul vee te soek, het Beiderbecke probeer om die Bergdamaras saam met die Herero te onderrig en te evangeliseer, sonder om te besef dat die Herero die grootste veragting vir die Bergdamaras gehad het. Sake wou dus nie vlot nie. Eindelik het Beiderbecke net 'n paar Herero's in sy gemeente gehad en gevolglik onder die Bergdamaras gewerk. Van 1874 tot 1878 is hy deur die kategeet Christian Baumann bygestaan.

In 1875 het Beiderbecke opdrag van die Sendingkonferensie ontvang om na Kaapstad te reis waar hy toesig moes hou oor die druk van Brincker se Hererogesangboek wat in 1875 met die titel O maimburiro M'otjiherero in Kaapstad verskyn het. Ná sy huwelik op 24 November daardie jaar in Kaapstad met Margarethe Hahn, dogter van eerw. C.H. Hahn (wat vroeë uit Suidwes-Afrika na die Kaap verhuis het), het Beiderbecke en sy vrou op 18 Januarie 1876 op Otjozondjupa aangekom.

Verlaat Suidwes-Afrika

In Mei 1880 het hulle na Kaapstad teruggereis om 'n besoek aan Beiderbecke se siek skoonmoeder, Sara Emma Hahn, te bring. Toe hulle Kaapstad op 18 Junie bereik, was sy egter reeds oorlede. Tydens hul verblyf in Kaapstad het die Herero-Nama-oorlog uitgebreek en is die Otjozondjupa-sendingstasie sodanig deur die rondswerwende Herero geplunder dat dit gesluit moes word en Beiderbecke en sy gesin in die Kaap aangebly het.

Verhuising na die VSA

Later het hy uit die diens van die Rynse Sendinggenootskap getree en na die VSA vertrek waar hy leraar van 'n Duitse Lutherse gemeente geword het. Sy herinneringskrif, Erinnerungen eines afrikanischen Missionars. Erlebnisse und Erfahrungen von H. Beiderbecke, ev.-luth. Pastor, is in 1922 in Chicago gepubliseer.

Volgens N. Mossolow in die Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek werp Beiderbecke se lewe en werk “in 'n mate lig op die geskiedenis van die Rynse Sending in Suidwes-Afrika, veral wat teenspoed betref”. Sy twee kinders is albei in Duits-Suidwes-Afrika gebore.

Bronne

• (af) De Kock, W.J. en Krüger, prof. D.W. 1972. Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek, deel II. Pretoria: Nasionale Raad vir Sosiale Navorsing.

Eksterne skakels

• (en) Die bouvalle van die Rynse sendingstasie wat Beiderbecke op 15 November 1873 gestig het. URL besoek op 21 April 2016.