Chapmanspiek-rylaan
Chapmanspiek-rylaan is 'n bergpas en een van Kaapstad se skouspelagtigste rylane wat in die Wes-Kaap, Suid-Afrika geleë is. Die pad kronkel hoog bo die see in die kranse al langs die Skiereiland, vanaf Houtbaai tot by Noordhoek. Die pad is tussen 1915 en 1922 gebou en is 11 km lank.
| Chapmanspiek-rylaan | |
| |
Chapmanspiek-rylaan. Die pas is op 'n laag graniet gebou. Die sagter sedimentêre rots bo die graniet is uitgekerf.
| |
| Ligging | Kaapstad, Wes-Kaap |
|---|---|
| Hoogte | 592 m |
Geskiedenis
wysig
Soos motors meer gewild geraak het gedurende die begin van die 1900's het die regering 'n plan opgestel om 'n pad reg rondom die Kaapse Skiereiland te bou. Die plan het onder andere bepaal dat Houtbaai en Noordhoek via 'n onmoontlike roete van feitlik loodregte kranse bo die oseaan verbind moes word. Om dit moontlik te maak het die ingenieurs beplan dat die sagte, pienkerige sedimentêre rots van die Graafwater formasie, wat bo-op die harde laag Kaapse graniet lê, uitgegraaf sal word om die pad te maak. Bo op die Graafwater formasie is die Tafelberg sandsteen laag. 'n Werksmag van 700 bandiete het met die projek begin vanaf die Houtbaai kant gedurende 1915 en vanaf Noordhoek gedurende 1916.
Die gedeelte vanaf Houtbaai tot by die hoogste punt net onder Chapmanspiek is teen 1919 voltooi. Die res is eers teen 1922 voltooi nadat die pad letterlik uit die loodregte kranse uitgebeitel is. Toe die projek voltooi is, was dit as een van die grootste ingenieursprestasies beskou.
Die pad is in 1959 verbeter en geteer. Gedurende 1980 het 'n gedeelte van die pad verspoel en was vervang met 'n brug-tipe struktuur wat oor die pad gebou is. Na verdere rotsstortings gedurende 2000 - 'n motoris is onder andere dood - is die pad vir drie jaar gesluit vir massiewe herkonstruksie.[1]
Trivia
wysigDie pad is ook deel van die roetes van die jaarlikse Argus fietswedren en die Twee Oseane-maraton. Die pad se roete nommer is M6. Die pad is ook nou 'n tolpad terwyl busse net in een rigting mag beweeg; vanaf die Houtbaai kant na Noordhoek.
Besienswaardighede
wysigDie roete bied 'n ongelooflike uitsig oor Houtbaai, die Karbonkelberg en die Sentinel piek. Die pad gaan ook verby die Oos Fort wat gebou is in 1783 deur die Franse vir Nederland om die Engelse uit te hou. Daar was ook 'n Wes Fort aan die Houtbaai kant gebou. Die kanonne van Oos Fort word onthou vir die feit dat hulle gedurende 1795 in die 'Slag van Houtbaai' gebruik was teen die HMS Echo wat die hawe ingevaar het. Die gebeurtenis word elke jaar gevier gedurende September op die Saterdag voor Erfenis dag.
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ Passes & Poorts. Marion Whitehead. ISBN 978-1-77009-805-3
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Chapmanspiek-rylaan.
