Die 20ste eeu in literatuur

Literatuur van die 20ste eeu verwys na wêreldliteratuur wat gedurende die 20ste eeu (1901 tot 2000) geproduseer is. In terme van die Euro-Amerikaanse tradisie word die hoofperiodes opgedeel volgens 'n tweedelige struktuur naamlik; die modernistiese literatuur, en die postmoderne literatuur, wat onderskeidelik strek van ongeveer 1900 tot 1940, en vanaf 1960 tot 1990; as't ware verdeel ingevolge 'n vuisreël deur die Tweede Wêreldoorlog. Met die ietwat buigbare term, kontemporêre literatuur, word gewoonlik bedoel literatuur wat geskryf was na 1960.

Alhoewel hierdie terme (moderne, kontemporêre en postmoderne) grootliks van toepassing is op die Westerse literêre geskiedenis, het die opkoms van globalisasie dit moontlik gemaak dat Europese literêre idees redelik vinnig in nie-Westerse kulture versprei word; sodat Asiatiese en Afrika-literatuur derhalwe in hierdie afdelings ingesluit kan word, met slegs geringe kwalifikasies. Trouens, in sommige genres, soos postkoloniale literatuur, was skrywers van nie-Westerse kulture aan die voorpunt van literêre ontwikkeling.

Tegnologiese vooruitgang in die 20ste eeu het goedkoper produksie van boeke toegelaat, wat gelei het tot 'n beduidende toename in die produksie van populêre literatuur en triviale letterkunde, derhalwe is dit vergelykbaar met soortgelyke ontwikkelings in musiek. Die verdeling van "populêre literatuur" en "hoë literatuur" in die 20ste eeu is geensins absoluut nie, en verskeie genres soos spannings- of wetenskapsfiksie wissel of vloei tussen die twee tipes literatuur.

Alhoewel hierdie genres in groot mate geïgnoreer is deur hoofstroom literêre kritiek vir die grootste deel van die eeu, het hulle hul eie instellings en kritiese toekennings ontwikkel. Dit sluit in die Nebula-toekenning (sedert 1965), die "British Fantasy Award" toekenning (sedert 1971) of die "Mythopoeic Awards" (sedert 1971).Teen die einde van die 20ste eeu het elektroniese literatuur ontwikkel as gevolg van die ontwikkeling van hiperteks, en later die wêreldwye web.

Die Nobelprys vir Letterkunde is jaarliks deur die 20ste eeu toegeken (met die uitsondering van 1914, 1918, 1935 en 1940–1943); die eerste pryswenner (1901) synde Sully Prudhomme te wees. Die New York Times Best Seller-lys is sedert 1942 gepubliseer. Die literêre werke van die 20ste eeu wat na beraming die beste verkopers was, is: Die Heerser van die Ringe[1] (1954/55, 150 miljoen eksemplare), Harry Potter en die Towenaar se Steen(1997, 120 miljoen eksemplare) en "Then There Were None" (1939 , 115 miljoen eksemplare). Die Heerser van die Ringe is ook in verskeie peilings as "boek van die eeu" verkies. "Perry Rhodan" (1961 tot op hede) word as die top-verkoper boekreeks beskou, met 'n beraamde totaal van 1 miljard eksemplare wat verkoop is.[2]

Verwysings wysig

  1. https://maroelamedia.co.za/afrikaans/boeke/boek-die-heerser-van-die-ringe-die-kameraadskap-van-die-ring/
  2. Lewis, Barry. "Postmodernism and Literature." The Routledge Companion to Postmodernism NY: Routledge, 2002, p. 121.

Bronne wysig

  • Seiler, Andy (16 Desember 2003). "'Rings' comes full circle". USA Today. Opgespoor 2006-03-12.
  • Diver, Krysia (5 Oktober 2004). "A lord for Germany". The Sydney Morning Herald. Opgespoor uit argief vanuit die oorspronklike op 28 Maart 2006. Opgespoor 2006-03-12.
  • Cooper, Callista (5 Desember 2005). "Epic trilogy tops favourite film poll". ABC News Online. Opgespoor uit argief vanuit die oorspronklike op 2006-01-16. Opgespoor 2006-03-12.
  • O'Hehir, Andrew (June 4, 2001). "The book of the century". Salon.com. Opgespoor 2006-03-12.