Endemies (epidemiologie)

In epidemiologie word gesê dat 'n infeksie endemies is (van Grieks ἐν en "in, within" en δῆμος demos "mense") in 'n bevolking wanneer die infeksie voortdurend op 'n basislyn in 'n geografiese gebied gehandhaaf word sonder eksterne insette. Waterpokkies is byvoorbeeld endemies (bestendige toestand) in die Verenigde Koninkryk, maar malaria is nie. Daar word elke jaar 'n paar gevalle van malaria in die Verenigde Koninkryk aangemeld, maar dit lei nie tot volgehoue oordrag in die bevolking nie, omdat daar nie 'n geskikte vektor is nie (muskiete van die genus Anopheles). Alhoewel dit 'n gegewe is dat vigs in sommige lande "endemies" is, is dit 'n gebruik van die woord in sy etimologiese, eerder as epidemiologiese of ekologiese vorm.

Vir 'n infeksie wat afhanklik is van die oordrag van een persoon na 'n volgende, moet dit endemies wees, maar elke persoon wat met die siekte besmet raak, moet dit as 'n reël aan 'n ander persoon oordra. As 'n volkome vatbare populasie aanvaar word, beteken dit dat die basiese voortplantingsgetal (R₀) van die infeksie een moet wees. In 'n bevolking met 'n paar individue wat immuun is, moet die basiese reproduksiegetal vermenigvuldig met die verhouding van vatbare individue in die populasie (S) een wees. Dit neem die waarskynlikheid in ag dat elke individu aan wie die siekte oorgedra kan word, vatbaar is, wat die immuunsektor van die bevolking effektief verdiskonteer. Dus, om 'n siekte in 'n endemiese bestendige toestand te hê, is dit:

$R_{0}\times S=1$

Op hierdie manier sterf die infeksie nie uit nie en neem die aantal besmette mense nie eksponensieel toe nie, maar word gesê dat die infeksie in 'n endemiese bestendige toestand is. 'n Infeksie wat as 'n epidemie begin, sal uiteindelik óf uitsterf (met die moontlikheid dat dit op 'n teoreties voorspelbare sikliese manier kan herleef) óf die endemiese bestendige toestand bereik, afhangende van 'n aantal faktore, waaronder die virulensie van die siekte en die manier waarop dit oorgedra word.