Gabriele D'Annunzio

Generaal Gabriele D'Annunzio, prins van Montenevoso, hertog van Gallese ([ɡabriˈɛːle danˈnuntsjo]; * 12 Maart 1863 in Pescara as Gabriele Rapagnetta-d’Annunzio; † 1 Maart 1938 in Gardone Riviera, Lombardye) was 'n Italiaanse digter, roman- en toneelskrywer, joernalis en deelnemer aan die Eerste Wêreldoorlog wat met sy laat-romantiese simbolistiese digkuns tussen 1889 en 1910 'n prominente plek in die Italiaanse Fin de siècle-literatuur beklee het en tussen 1914 en 1924 ook 'n belangrike rol in die land se politieke lewe gespeel het. As egomaniese esteet en kunsversamelaar het hy in sy laaste lewensjare 'n museumagtige kompleks langs die Gardameer as sy residensie laat oprig, die villa Vittoriale degli italiani, waar hy ook in 'n mausoleum ter ruste gelê is.

Gabriele D'Annunzio, omstreeks 1904
Gabriele D'Annunzio se handtekening, Vittoriale degli italiani

In Italië word na hom dikwels respekvol verwys as Il Vate ("Die Digter") of Il Profeta ("Die Profeet") uit wie se pen van die meesterlikste Italiaanse gedigte sedert die Middeleeuse bloeitydperk van Italiaanse poësie gekom het. Nogtans was daar 'n ander kant van hom, dié van 'n man met radikale politieke oortuigings, soos uit sy aanval op die Kroatiese hawestad Fiume (Rijeka) in 1919 sou blyk, 'n gewaagde onderneming wat deur 'n leër van 2 000 vrywilligers - avonturiers en vrygeeste - gesteun is van wie sommige later as historiese voorlopers van die hippie- en protesbeweging van 1968 beskryf sou word. Hulle het Fiume vervolgens vyftien maande lank as proto-fascistiese stadstaat geregeer. Hierdie "estetiese laboratorium van fascisme" is gekenmerk deur sy vuurwerk van antagonistiese elemente - die verheerliking van oorlog, fakkeloptogte en militêre parades het gekontrasteer met die stadstaat se kultuur van vrye liefde, dwelms en nudisme.[1]

Gabriele d'Annunzio, Il Libro delle Vergini', Carabba, 1917

D'Annunzio se oortuigings het - alhoewel daarin geen koherente wêreldbeeld gevind kan word nie - invloed uitgeoefen op Italiaanse fascisme en die styl wat met die land se fascistiese leier of duce, Benito Mussolini, verbind is. D'Annunzio is derhalwe beskryf as die "Vader van fascisme", alhoewel hy nooit tot Italië se fascistiese party toegetree het nie. Die eksentrieke en kleurvolle lewenstyl, wat D'Annunzio aangeneem het, maak dit vir biograwe moeilik om 'n onderskeid te tref tussen fiksie en feite.

In 1956 het die Amerikaanse biograaf, vertaler en fiksieskryweres Frances Winwar (1900−1985), 'n boorling van Taormina op Sisilië wat in 1907 na die Verenigde State geëmigreer het, met haar eerste omvattende biografie Wingless Victory reg laat geskied aan die digter wat onder die grootste literêre persoonlikhede gereken mag word, maar weens sy vriendskap met Mussolini buite fascistiese kringe gediskrediteer is.[2]

Verwysings wysig

  1. Kersten Knipp: Die Kommune der Faschisten. Gabriele D'Annunzio, die Republik von Fiume und die Extreme des 20. Jahrhunderts. Darmstadt: wbg (Wissenschaftliche Buchgesellschaft) 2018
  2. Der Spiegel, 14 November 1956: D'Annunzio - Der Raubvogel. Besoek op 12 Mei 2019