Gereformeerde kerk Hartbeespoort

Die Gereformeerde kerk Hartbeespoort is die derde oudste en ook die grootste van die sewe gemeentes in die GKSA se Klassis Krokodilrivier. Die gemeente, wat van sy stigting tot 2009 as Die Moot bekendgestaan het, se kerkgebou is geleë by Maraisstraat 33, Schoemansville, Hartbeespoort.

Gereformeerde Kerk Hartbeespoort
Sluit in	Alle gebiede rondom Hartbeespoortdam
Klassis	Krokodilrivier
Huidige predikant(e)	Christo Janse van Vuuren
Belydende lidmate	538
Dooplidmate	131
Adres	Maraisstraat 33 Schoemansville Hartbeespoort
Geskiedenis
Stigtingsdatum	1924
Afgestig van	Pretoria
Eerste predikant	Venter, Willem Frederick, 1930 – 1938

Die Gereformeerde kerk Hartbeespoort se kerkgebou op Schoemansville.

Einde 2015 was hier 522 belydende en 123 dooplidmate vir ’n sieletal van 645, vergeleke met onderskeidelik 377 en 134 einde 2001, toe die gemeente nog deel was van die destydse Klassis Rustenburg. Die sieletal het dus binne 14 jaar met meer as 26 persent toegeneem.

Die kerkie op Remhoogte

Die kerkie op Remhoogte. Ds. L.P. Vorster het die hoeksteen van die vergrote gebou op 27 April 1929 onthul. In 1963 is die gebou gemoderniseer deur 'n laag siersteen buiteom aan te bring. Teen 2018 is dit as 'n trouvenue gebruik.

Ds. Willem Venter, leraar (in kombinasie met Krugersdorp van 1930 tot 1938.

Ds. W.F. Venter, leraar van 1930 tot 1938 in kombinasie met Krugersdorp, was in 1926 lid van die eerste span van die PU vir CHO wat 'n enkele punt kon aanteken op 'n Dalrymple-byeenkoms. Staande: S.J. van der Walt, Sampie de Kock, J.J. van der Walt en J. Meyer. Sittende: D.G. Steenkamp, J. Vorster, J.F. du Plooy en W.F. Venter.

Met die stigting van die gemeente in 1924 was daar op Remhoogte, naby Skeerpoort, reeds 'n kerkgeboutjie waarin dienste gehou is. Die geboutjie het aan die Gereformeerde kerk Pretoria behoort, maar op die eiendom van ’n lidmaat, H.J. Briel, gestaan. Hy het die 1 morg waarop die kerk gebou is aan die Gereformeerde kerk Pretoria geskenk, en die oordrag het in 1915 plaasgevind. Die ouderdom van die kerkie is onbekend omdat geen hoeksteen aangebring is nie.

Op 24 Mei 1925 op 'n gesamentlike vergadering van afgevaardigdes van sowel die nuwe gemeente Die Moot se kerkraad as dié van Pretoria is besluit dat die geboutjie kosteloos deur Die Moot gebruik mag word, maar dat hulle dit self in stand moes hou. Op 'n buitengewone vergadering op 11 Maart 1928 tussen kommissies van Die Moot en Pretoria, is besluit dat die kerk en 1 morg grond waarop die kerk staan, aan Die Moot oorgedra sou word. Op 30 Oktober 1926 het oudl. Briel die omliggende grond waarop die kerk staan (altesaam 15 morg) aan die kerk geskenk. Hoewel hy ’n skenkingsbrief aan die kerkraad gegee het, het dit later geblyk hy het die skenking teruggetrek en die 15 morg grond in 1943 aan een J.V. Venter verkoop.

In 1937 (volgens die bron, maar moontlik 1947) vra die kerkraad van Briel 'n skriftelike waarborg dat sy erfgename die reg van die kerk sal erken op die 1 morg grond waarop die kerk staan. Die Moot onderneem om die grond op hulle naam te registreer. In 1951 is die Remhoogte-eiendom in Die Moot se naam getransporteer.

Die Remhoogte-kerkie was te klein vir al die lidmate, en in 1929 is die kerk vergroot met 'n vleuel van 50 voet by 30 voet, en 'n konsistorie is aangebou. Ds. L.P. Vorster het die hoeksteen van die vergrote gebou op 27 April 1929 onthul. In 1963 is die gebou gemoderniseer deur 'n laag siersteen buiteom te bou, soos destyds die mode was en ook byvoorbeeld met die Gereformeerde kerk Jamestown gebeur het, en die kerk se dak te laat oorhang. 'n Tweede steen is op 2 Maart 1963 onthul deur ds. J.V. du Plessis om dié gebeurtenis te gedenk. In daardie stadium is die kerktoring ook opgerig. In 1983 is met die hulp van die vrouelidmate 'n afdak opgerig, wat later toegebou is om 'n saaltjie te vorm.

Die kerk op Schoemansville

In 1973 is die kerkeiendom aan die ooste van die dam by Schoemansville van die Buitestedelike Raad aangekoop. In 1976 is die Schoemansville-kerkeiendom by die dorpsgebied ingelyf. Die boukommissie het bouplanne van Brits-Wes se kerkgebou asook dié van Boksburg bekom, waaruit die kerk se uitleg en aansig saamgestel is. Die bouwerk aan die kerk is in 1979 voltooi.

Omstreeks 2012 is albei kerke nog vir eredienste gebruik, Remhoogte in die somer om 08:00 en in die winter om 09:30, en Schoemansville se kerk heeljaar om 09:30, maar volgens die jongste Almanak van die GKSA (2017), is daar elke Sondag net een diens en wel om 09:30 op Schoemansville.

Predikante

1. Venter, Willem Frederick, 1930 – 1938 (in kombinasie met Krugersdorp)
2. Smit, dr. Cornelis Johannes, 1972 – 1975
3. Laufs, Dirk, 1975 – 1976
4. Hattingh, Christiaan, 1977 – 1981
5. Van Dyk, Frans Johannes, 1981 – 1985
6. Bekker, dr. Izak Lukas, 1986 – 2005 (aanvaar sy emeritaat)
7. De Jager, Jan Hendrik, 1988 – 1990
8. Van Vuuren, Christoffel Johannes, 2006 – hede

Bronne

• (af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Schalekamp, ds. M.E. (voorsitter: redaksiekommissie). 2001. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2002. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Van der Walt, dr. S.J. (voorsitter: deputate almanak). 1997. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1998. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Venter, ds. A.A. (hoofred.) 1960. Almanak van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika vir die jaar 1961. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• (af) Vogel, Willem (red.). 2015. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2016. Potchefstroom: Administratiewe Buro.