Gobabeb
Gobabeb in die Namibwoestyn is ‘n inrigting waar navorsing gedoen word oor die lewe van mense, diere en plante onder woestyntoestande.
Ligging
wysigDie Gobabeb Namib-navorsingsinstituut is gevestig op die noordoewer van die nie-standhoudende Kuisebrivier in die Namib-Naukluft Nasionale Park. Dit is 113 km suidoos van Walvisbaai, in ‘n reguit lyn 60 km van die kus, noordwes van Solitaire en 400 m bo seespieël. Op daardie punt kom drie woestyntipes byeen, naamlik die hoë bewegende sekelduine na die suide, die gruisvlaktes wat baie kilometers noordwaarts strek en die skraal plantegroei in die droë rivierbedding van die Kuiseb. Daarom dra dit die naam Gobabeb, die plek waar daar niks is nie. Die kampus bestaan uit verskeie geboue wat o.a. laboratoria, kantore en huisvesting vir navorsers insluit. Opvallend is die watertoring.
Navorsing
wysigDie primêre doel van die ondersoeke wat hier plaasvind, is om die begrip van die woestynekosisteme oor die wêreld heen te verbeter. So is die kennis oor die ekologie van suider Afrika se woestyne en ander droë gebiede aansienlik uitgebrei. Daar is uitgevind hoe bepaalde plante en diere aangepas het aan die uiterste toestande wat in woestyne heers om te oorleef oor 100 miljoen jaar. Navorsing oor plante, diere en die weer en die rekordhouding daarvan het getoon dat die Namib dalk die oudste woestyn in die wêreld is. Die invloed van menslike bedrywighede soos boerdery, mynbou en toerisme word gemonitor. Ondersoekgeriewe, opleiding en verblyf word aan wetenskaplikes, studente, boere, joernaliste, kunstenaars, toeriste en ander belangstellendes beskikbaar gestel.
Moderne tegnologie
wysigGobabeb is ingerig om die maksimum volhoubaarheid van energieverbruik te verkry. Alle geboue is daarom ‘n demonstrasiemodel van hoe moderne tegnologie in die daaglikse lewe benut kan word.
- Sonpanele, batterye en dieselkragopwekkers word só doeltreffend benut dat 90% van Gobabeb se kragverbruik deur die son gelewer word.
- Water word uit newel geoes. Spesiale nette word hier voor ingespan. Op ‘n baie mistige nag kan tot meer as 3 l water met ‘n net van een vierkante meter opgevang word.
- Alle rioolwater word gesuiwer en weer gebruik.
- Nuwe geboue by die stasie word gebou van bakstene vervaardig uit klei verkry uit die bedding van die Kuisebivier. Gebruik van hierdie bakstene gee dik mure wat die gebou in die somer van binne koel hou en in die winter warm.
- Die kombuise gebruik die tegniek van sonoonde om onafhanklik van elektrisiteit te wees.
Geskiedenis
wysigOp die terrein van die navorsingstasie was vroeër die Nama se Topnaar-nedersetting !Nomabeb, die plek van die vyeboom. Vroeë besoeke deur wetenskaplikes aan die Namib het resultate van groot wetenskaplike belang opgelewer. Daarom het die staatsadministrasie van die destydse Suidwes-Afrika in samewerking met die Transvaalse Museum en later die WNNR besluit om ‘n permanenete navorsingsgroep by Gobabeb te stig. Hiervoor het die inisiatief veral uitgegaan van die entomoloog en ekoloog dr. Charles Koch, alias Carl Koch (*Wenen, 6 Januarie 1904 - †Windhoek, 23 Februarie 1970), Vivian Frederick Maynard FitzSimons en Erik Holm. Koch is by die stigting in 1962 as die eerste direkteur aangestel. In 1970 is hy deur dr. Mary Seely opgevolg. In haar tyd het die Duitse regering betrokke begin raak. Van 2002 tot 2011 was dr. John Henschel die direkteur. Tans staan dr. Gillian Maggs-Kölling aan die hoof.
Lees ook
wysigBibliografie
wysig- gobabeb.org
- Levinson, Olga: The wonder of the Namib. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 21, nr. 3, Maart 1972
- Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 5. Kaapstad: Nasou, 1972. ISBN 0-625-00321-7