Hargeisa ook Hargeysa (Somalies Hargaysa, Arabies هرجيسا)[2][3]) is die hoofstad van die omstrede gebied Somaliland en van die streek Maroodi Jeex in Somalië.[4]Dit volg Burco op as die hoofstad van die Britse Somaliland Protektoraat in 1941. Hargeisa is die grootste stad in Somaliland, [5][6] en het ook gedien as die hoofstad van die Isaaq Sultanaat gedurende die middel tot laat 19de eeu. Die stad het 1 300 000 inwoners in 2010 gehad en het 'n oppervlakte van 86 666 km².

Hargeisa
Hoofstad
Hargeisa downtown
Market stalls Bacadlaha in downtown area of Hargeisa City Somaliland
Hargeisa downtown
Hargeisa
Naasa Hablood
Vlag van Hargeisa
Vlag
Amptelike seël van Hargeisa
Seël
Hargeisa is in Somaliland
Hargeisa
Hargeisa
Ligging in Somaliland
Koördinate: 9°33′47″N 44°4′3″E / 9.56306°N 44.06750°O / 9.56306; 44.06750Koördinate: 9°33′47″N 44°4′3″E / 9.56306°N 44.06750°O / 9.56306; 44.06750
LandVlag van Somaliland Somaliland
StreekMaroodi Jeex
DistrikHargeisa
Regering
 • burgemeesterAbdurrahman Mahmoud Aidiid
Oppervlak
 • Totaal78 km2 (30 vk. myl)
Hoogte
1,334 m (4,377 ft)
Bevolking
 (2019)[1]
 • Totaal1,200,000
 • Digtheid1,600/km2 (3,000/vk. myl)
Demoniem(e)Hargeisan;
Hargeysawi
TydsoneUTC+3 (EAT)
Skakelkodes+252

Hargeisa is gestig as 'n water- en handelsstop tussen die kus en die binneland deur die Isaaq Sultanaat. Aanvanklik het dit gedien as 'n waterput vir die groot vee van die Eidagale-stamme wat in die spesifieke streek bewoon het en later deur die huidige stamme van Hargeisa verbind is. In 1960 het die Somaliland-protektoraat onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk verkry en soos geskeduleer dae later met die Trustgebied van Somaliland (voormalige Italiaanse Somaliland) verenig om die Somaliese Republiek op 1 Julie te vorm.[7]

Hargeisa is geleë in 'n vallei in die Galgodon (Ogo) hooglande en sit op 'n hoogte van 1,334 m. Die stad is die tuiste van rotskuns uit die Neolitiese Omwenteling en is ook 'n kommersiële spilpunt vir onder meer kosbare klipsnywerk, konstruksie, kleinhandeldienste en handel.[2]

Klimaat wysig

Hargeisa het 'n warm semi-droë klimaat (Köppen-klimaatklassifikasie: BSh). Die stad beskik oor die algemeen oor baie warm winters en warm somers. Ten spyte van sy ligging in die trope, as gevolg van die hoë hoogte ervaar Hargeisa selde baie warm of baie koue weer, 'n eienskap wat selde in semi-droë klimate gesien word. Die stad kry die grootste deel van sy reën tussen die maande April en September, gemiddeld net meer as 400 millimeter reënval jaarliks. Gemiddelde maandelikse temperature in Hargeisa wissel van 18 ° C in die maande Desember en Januarie tot 24 ° C in Junie.

Demografie wysig

Volgens die UNDP het die stad in 2005 'n bevolking van 560 028 gehad[8] terwyl Hargeisa volgens die CIA-feiteboek 'n bevolking van ongeveer 760 000 vanaf 2015 beraam het.[9] Vanaf 2019 word beraam dat Hargeisa 'n bevolking van 1,2 miljoen het.[10] Die stedelike gebied beslaan 75 vierkante kilometer, met 'n bevolkingsdigtheid van 12 600 inwoners per vierkante kilometer (33 000 / vierkante myl).[9]

Ekonome wysig

 
Dahabshiil bank in Hargeisa.

Hargeisa is die finansiële spilpunt vir baie entrepreneuriese industrieë wat wissel van finansies, kleinhandel, invoer/uitvoer pakhuise tot edelstene, konstruksie, voedselverwerking, tekstiele en veehandel.

In Junie 2012 is die Vennootskapfonds vir die private sektor in Somaliland by Hargeisa se Ambassador Hotel bekendgestel. Deel van die groter Partnership for Economic Growth-program, sal die inisiatief sien dat $900 000 USD aan 13 private plaaslike besighede toegeken word, sowel as die skepping van 250 nuwe voltydse werksgeleenthede, waarvan die helfte vir die jeug en een derde vir vroue geoormerk moet word. Die fonds sal na verwagting werksgeleenthede vir 1 300 entrepreneurs verbeter deur verbeterde produkverspreiding en belegging in nuwe tegnologieë en verwerkingsfasiliteite. Geskiktheid word bepaal deur 'n mededingende en deursigtige keuringsproses onder toesig van die Vennootskap-program, die Somaliland Kamer van Koophandel en regeringsamptenare.[11]

Verwysings wysig

  1. https://www.thebrenthurstfoundation.org/downloads/hargeisa_discussion-paper-04-2019-hargeisa-somaliland-invisible-city.pdf
  2. 2,0 2,1 "Hargeisa". Jubba Airways. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Januarie 2013. Besoek op 18 Julie 2013.
  3. "Somalia: largest cities and towns and statistics of their population". world-gazetteer.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Desember 2012. Besoek op 19 Oktober 2012.
  4. "Somaliland profile". BBC News (in Engels (VK)). 26 Mei 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2017. Besoek op 23 April 2017.
  5. "In the Valley of Death: Somaliland's Forgotten Genocide". {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (hulp)
  6. Tekle, Amare (1994). Eritrea and Ethiopia: From Conflict to Cooperation. ISBN 9780932415974.
  7. Encyclopædia Britannica, The New Encyclopædia Britannica, (Encyclopædia Britannica: 2002), bl.835
  8. "OCHA" (PDF). Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 25 September 2013. Besoek op 21 September 2013.
  9. 9,0 9,1 "Somalia". The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. Besoek op 6 Desember 2013.
  10. Kilcullen, David (2019). Hargeisa, Somaliland – Invisible City. The Brenthurst Foundation.
  11. "USAID launches the first grants program for the private sector in Somaliland". USAID. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Februarie 2013. Besoek op 18 Julie 2013.