Knoop (sterrekunde)

(Aangestuur vanaf Knooplyn)

’n Knoop in sterrekunde is een van twee punte waar ’n wentelbaan ’n verwysingsvlak kruis waarmee dit ’n helling vorm.[1] ’n Wentelbaan sonder ’n helling, wat op die verwysingsvlak voorkom, het geen knope nie.

Die stygende nodus is een van verskeie wentelelemente.

Verwysingsvlak wysig

Twee algemene verwysingsvlakke is:

  • Vir ’n liggaam wat om die Aarde draai: die Aarde se ewenaarvlak. In dié geval word wentelbane sonder ’n helling "ekwatoriaal" genoem.[2]
  • Vir ’n liggaam wat om die Son draai: die sonnebaanvlak. In dié geval word ’n wentelbaan sonder ’n helling "eklipties" genoem.[2]

Onderskeid wysig

As ’n verwysingsrigting van een kant van die verwysingsvlak na die ander vasgestel is, kan ’n onderskeid tussen die twee knope getref word. Vir geosentriese en heliosentriese wentelbane (om die Aarde en Son onderskeidelik) is die klimmende knoop (of "noordknoop") waar die wentelende liggaam noordwaarts deur die verwysingsvlak beweeg en die dalende knoop (of "suidknoop") waar dit suidwaarts deur die vlak beweeg.[3] In die geval van liggame buite die Sonnestelsel is die klimmende knoop die knoop waardeur die wentelende liggaam in die teenoorgestelde rigting as die waarnemer beweeg, en die dalende knoop is wanneer dit in die rigting van die waarnemer beweeg.[4], p. 137.

Die posisie van die knoop kan gebruik word as een stel parameters wat ’n wentelbaan beskryf en bekend is as "wentelelemente".

Die knooplyn is die kruising van die voorwerp se wentelvlak met die verwysingsvlak. Dit loop deur die twee knope.[2]

Simbole wysig

Die simbool van die klimmende knoop is   (Unicode: U+260A, ☊), en die simbool van die dalende knoop is   (Unicode: U+260B, ☋). In Middeleeuse en vroeë moderne tye is die klimmende knoop die "draak se kop" (Latyn: caput draconis) genoem en die dalende knoop die "draak se stert" (Latyn: cauda draconis).[5], p. 141; [6], p. 245. Dié terme is oorspronklik gebruik vir die tye wanneer die Maan die oënskynlike baan van die Son in die lug gekruis het.

Sien ook wysig

Verwysings wysig

  1. "node". Columbia Encyclopedia (in Engels) (6de uitg.). New York: Columbia University Press. 2004. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 September 2008. Besoek op 17 Mei 2007.
  2. 2,0 2,1 2,2 Darling, David. "line of nodes". The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflight (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Augustus 2019. Besoek op 17 Mei 2007.
  3. ascending node, entry in The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflight, David Darling, aanlyn, besoek op 17 Mei 2007.
  4. The Binary Stars, R. G. Aitken, New York: Semi-Centennial Publications of the University of California, 1918.
  5. Survey of Islamic Astronomical Tables, E. S. Kennedy , Transactions of the American Philosophical Society, new series, 46, #2 (1956), pp. 123–177.
  6. Cyclopædia, or, An universal dictionary of arts and sciences, Ephraim Chambers, Londen: Gedruk vir J. and J. Knapton [en 18 ander], 1728, vol. 1.

Eksterne skakels wysig