Lilith (Hebreeus: לילית, Līlīṯ) is 'n vrouefiguur in die Mesopotamiese en Joodse mitologie. Sy was óf die eerste vrou van Adam[1] óf die vroulike oerdemoon. Daar word genoem dat Lilith uit die tuin van Eden "verban" is[2] omdat sy nie gehoorsaam aan Adam wou wees nie.[2] Sy word in Bybelse Hebreeus in die boek Jesaja genoem (Jesaja 34:14; "naggees" in die Afrikaanse Bybel) en in die laat Oudheid, van 500 n.C. af, in Mandeïese en Joodse mitologiese bronne. Lilith word kortliks in verskeie bronne genoem, soos in die Babiloniese Talmoed (Eruvin 100b, Niddah 24b, Shabbat 151b, Baba Bathra 73a), in die Boek van Adam en Eva as Adam se eerste vrou, en in Zohar (Levitikus 19a) as 'n "warm, vurige vrou wat die eerste keer saam met die man geleef het".[3]

Lilith (1887), deur John Collier, in die Atkinson-kunsmuseum, Merseyside, Engeland.

Die naam Lilith kom van die Akkadiese lilû. Dit is verwant aan die Hebreeuse woord lilith Jesaja 34:14.[4] In die Mesopotamiese godsdiens word dit in wigskriftekste van Sumer, Assirië en Babilonië aangetref, waar sy 'n gees of demoon is.[5][6][7]

Lilith bestaan steeds in vandag se populêre en Westerse kultuur, letterkunde, okkultisme, fantasie en rillers. Sy word dikwels uitgebeeld as 'n vrou wat veg vir gelykheid en streef na geregtigheid.

Verwysings wysig

  1. Mcdonald, Beth E. (2009). "In Possession Of The Night: Lilith As Goddess, Demon, Vampire". In Sabbath, Roberta Sternman (red.). Sacred Tropes: Tanakh, New Testament, and Qur'an As Literature and Culture. Leiden en Boston: Brill Publishers. pp. 173–182. doi:10.1163/ej.9789004177529.i-536.42. ISBN 978-90-04-17752-9.
  2. 2,0 2,1 "Blood, Gender and Power in Christianity and Judaism". www2.kenyon.edu. Besoek op 8 Januarie 2022.
  3. Gustav Davidson, A Dictionary of Angels including the Fallen Angels, New York, The Free Press, 1971, p. 174.
  4. Blair, Judit M. (2009). De-demonising the Old Testament : an investigation of Azazel, Lilith, Deber, Qeteb and Reshef in the Hebrew Bible. Mohr Siebeck. ISBN 978-3-16-150131-9. OCLC 717386602.
  5. Mcdonald 2009, pp. 175-178.
  6. Walter Farber, in Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie (RLA), 7, Berlin, de Gruyter, 1990, pp. 23–24, ISBN 3-11-010437-7.
  7. Manfred Hutter, Lilith, in K. van der Toorn et al. (eds.), Dictionary of Deities and Demons in the Bible, Leiden, Brill 1999, pp. 520–521. ISBN 90-04-11119-0.

Skakels wysig