Wikipedia

Mefistofeles

(Aangestuur vanaf Mephistopheles (demoon))

Mefistofeles (Duitse uitspraak: mefɪˈstoːfɛlɛs; ook Mephistophilus, Mephostopheles, Mephistophilis, Mephisto, Mephastophilis, en ander spellinge) is 'n demoon in die Duitse folkloristiese tradisie (dit is naamlik 'n Duitse volksverhaal). Die karakter het oorspronklik in letterkunde verskyn as die demoon in die Faustlegende, en het sedertdien verskyn in ander werke as 'n algemene karakter.

Mefistofeles vlieg oor Wittenberg, in 'n litograaf deur Eugène Delacroix.

Etimologie wysig

 
Mefistofeles & Margaretta by die Salar Jung Museum.

Tradisionele wetenskaplikes van Germaanse mitologie gebruik die spelling "Mephistopholes", gebaseer op 'n transliterasie van die 15de-eeuse spelling van die karakter, [1]. die woord kan afgelei word van die Hebreeuse מֵפִיץ ( mêp̄îṣ) wat 'verspreider' beteken, en tophel, kort vir ט֫פֶל שֶׁ֫קֶר ( tōp̄el šeqer ) wat pleisteraar van leuens beteken.[2] Die naam kan ook 'n kombinasie van drie Griekse woorde μή (mḗ) as negasie, φῶς (phō̃s) wat 'lig' beteken, en φιλις 'Philis', wat 'liefdevol' beteken, wees; met die uiteindelike betekenis "nie-liggies-liefdevol", wat moontlik die Latynse "Lucifer" of "ligdraer" parodieer.[3][4]

Binne die Faust legende wysig

 
MEPHISTO_PHILES in die 1527 Praxis Magia Faustiana, toegeskryf aan Faust.

Die naam Mefistofeles word geassosieer met die Faust-legende van 'n ambisieuse geleerde, gebaseer op die historiese Johann Georg Faust. In die legende maak Faust 'n kontrak met die Duiwel met as teenprestasie sy siel, met Mefistofeles wat as die agent van die duiwel optree.

Die naam verskyn in die laat 16de eeu in die boeke van Faust. In die 1725 weergawe, wat Goethe gelees het, is Mephostophiles 'n duiwel wat in die vorm van 'n Franciskaanse broeder voorkom wat deur Faust in 'n woud buite Wittenberg opgeroep word.

Uit die boeke is die naam in die Faustiaanse literatuur opgeneem. Baie skrywers het dit gebruik, van Christopher Marlowe tot Goethe. In die 1616-uitgawe van Marlowe se The Tragical History of Doctor Faustus het Mephostophiles Mephistophilis geword.

Mefistofeles in latere behandelings van die Faust-materiaal figureer dikwels as 'n titelkarakter: in Meyer Lutz se opera Mephistopheles, or Faust and Marguerite(1855), Arrigo Boito se Mefistofele (1868), Klaus Mann se roman Mephisto en Franz Liszt se Mephisto Walse.

Interpretasies wysig

 
Mefistofeles deur Mark Antokolsky, 1884.

Alhoewel Mephistopheles vir Faustus voorkom as 'n demoon - 'n werker vir Lucifer - beweer kritici dat hy nie na mense soek om te korrupteer nie, maar dat hy die siele van diegene wat reeds verdoem is dien en uiteindelik versamel. Farnham verduidelik: "Mefistofeles verskyn nie aanvanklik voor Faustus as 'n duiwel wat daarop uit is om enige individu wat teëgekom word in die versoeking in te lei nie. Hy verskyn omdat hy in die magiese oproep van Faustus besef dat Faustus reeds korrup is, dat hy inderdaad alreeds 'in gevaar is om verdoem te word'."[5]

Mefistofeles is reeds vasgevang in sy eie hel deurdat hy die duiwel dien. Hy waarsku Faustus oor die keuse wat hy maak deur ' sy siel aan die duiwel te verkoop': "Mephistophilis, 'n agent van Lucifer, verskyn en raai Faust aan om nie die vooruitsig van die hemel vaarwel te roep ten einde sy aardse doelwitte na te streef nie". [6] Farnham voeg by tot sy teorie, "... Faustus betree 'n ewige private hel soos dié van Mephistophiles".[7]

Buite die Faust-legende wysig

Shakespeare noem "Mephistophilus" in die Merry Wives of Windsor (Bedryf I, Toneel I, reël 128). Teen die 17de eeu het die naam onafhanklik van die Faust-legende geword. Volgens Burton Russell, [8] "Dat die naam 'n suiwer moderne uitvinding van onsekere oorsprong is, maak dit 'n elegante simbool van die moderne Duiwel met sy vele nuwe en uiteenlopende vorms".

Mefistofeles verskyn ook as die hoofantagonis in Goethe se Faust, en in die ongepubliseerde scenario's vir die Walpurgis-Nacht (Duits vir "die Walpurgis-nag") het hy en Satan as twee aparte karakters verskyn.

Verwysings wysig

Bibliografie wysig

  • Russell, Jeffrey Burton (1986). Mephistopheles: The Devil in the Modern World (1990 reprint uitg.). Ithaca, New York: Cornell. ISBN 978-0-8014-9718-6.
  • Goethe, Johann Wolfgang Von (2001). Hamlin, Cyrus (red.). Faust: A Tragedy ; Interpretive Notes, Contexts, Modern Criticism (Norton Critical uitg.). New York, New York: W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-97282-5.
  • Ruickbie, Leo (2009). Faustus: The Life and Times of a Renaissance Magician. Stroud, UK: History Press. ISBN 978-0-7509-5090-9.

Notas wysig

  1. ↑ https://signumuniversity.org/catalog/germanic-myths-and-legends/
  2. ↑ Online Etymology Dictionary. "Mephistopheles" (in Engels). Dictionary.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2016. Besoek op 11 Desember 2015.
  3. ↑ von Goethe, Johann Wolfgang (14 Maart 2016). "The Tragical History of Doctor Faustus" (PDF). In Black, Joseph; Conolly, Leonard; Flint, Kate (reds.). The Broadview Anthology of British Literature Volume 2: The Renaissance and Early Seventeenth Century, Second Edition (3rd uitg.). Peterborough, Ontario, Canada: Broadview Press. p. 423. ISBN 978-1-55481-028-4.
  4. ↑ Lewis, James R. (2001). Satanism Today (PDF). Santa Barbara, California: ABC-CLIO. p. 173. ISBN 978-1576072929. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 13 Julie 2019. Besoek op 2 Januarie 2020.
  5. ↑ Farnham, Willard (1969). Twentieth Century Interpretations of Doctor Faustus. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall.
  6. ↑ Krstovic, J. O. and Lazzardi, Marie. "Plot and Major Themes". Rpt. in Literature Criticism from 1400 to 1800. Ed. Jelena O. Krstovic and Marie Lazzardi. Vol. 47. Farming Mills, MI: The Gale Group, 1999: 202
  7. ↑ Krstovic & Lazzardi 1999, p. 8
  8. ↑ Burton Russell 1992, p. 61
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Mefistofeles&oldid=2635196"