Nouveau Réalisme
Die term Nouveau Réalisme word gebruik om die werk en styl van 'n kunstenaarsgroep wat in 1960 gevorm is, te benoem. Die doel van die groep was om die identiteit van alledaagse voorwerpe in die moderne samelewing te analiseer deur dit in 'n vreemde omgewing te plaas, dit effens te verander of dit gedeeltelik tot niet te maak sodat die voorwerp uiteindelik feitlik onherkenbaar is.
Die term Nouveau Réalisme is vir die eerste keer deur die Franse kritikus Pierre Restany (geb. 1930) gebruik in die beweging wat later onder die naam bekend sou staan, se eerste manifes (1960), wat bekend gemaak is pas voor 'n uitstalling van werk deur Yves Klein, Jean Tinguely, Raymond Hains, Arman, Jacques de la Villeglé en Francois Dufrêne by die Galleria Apollinaire in Milaan.
Die kunstenaars het beset dat hulle dieselfde belangstellings gedeel het en dat die beweging baie sterker sou wees indien hulle saam in een groep sou optree. So is die Nouveau Réalisme dan ook op 27 Oktober 1960 aan huis van Yves Klein gestig.
Afgesien van bogenoemde kunstenaars het Daniel Spoerri en Martial Raysse ook tot die beweging behoort en Niki de Sant Phalle (geb. 1930), Gérard Deschamps (geb. 1937) en Christo het hulle later ook aangesluit. Elke lid van die Nouveau Réalisme het op 'n unieke manier geprobeer om alledaagse voorwerpe te analiseer. Arman (= Pierre Fernandez, geb. 1928) wou die wese van 'n voorwerp deurgrond deur opeenstapelings (akkumulasies) van betrokke voorwerpe te maak.
Die toeskouer se houding teenoor opeenstapelings van 'n voorwerp is heeltemal anders as sy houding teenoor net een voorwerp. Arman het sy idee in 1966 so beskryf: 'n honderd horlosies is meer horlosie as een horlosie. Christo (= Christo Javacheff, geb. 1935) het voorwerpe vervreem deur dit te verpak of te bedek met die doel dat die voorwerp sy werklike funksie sal verloor ('n verpakte stoel is byvoorbeeld nie meer iets waarop 'n mens kan sit nie), maar terselfdertyd het hy die bepaalde voorwerp beklemtoon ('n verpakte stoel is opvallend omdat dit "anders" is.)
Christo se projekte het al hoe groter geword: in 1969 het hy 1,5 km van die Australiese kusstrook met 90 000 m2 polipropileenweefsel laat bedek (Little Bay-projek). Dit het 17 000 werkure geneem om die projek af te handel. Daniel Spoerri (geb. 1930) het met die "tableaux-pièges" of "eat art" begin deur onafgedekte ta1els na 'n maaltyd net so te behou en dit as kunswerk uit te stal. Raymond Hains (geb. 1926), Francois Dufrêne (geb. 1930) en Jacques de la Villegl" (geb. 1926) het decollages gemaak.
'n Decollage bestaan uit verskillende plakkate wat geskeur en oor mekaar geplak is. Die van Hains het 'n sterk polities-satiriese inslag gehad. Martial Raysse (geb. 1936) het 'n skynwêreld geskep - 'n werklikheid wat nie werklik is nie - met behulp van plastiekblomme, lewensgrootte foto's wat in helder kleure geverf is en waar die figure van vals wimpers, neonligte vir monde, ensovoorts, voorsien is. Jean Tinguely (geb. 1925) se nie-produktiewe masjiene het die skoonheid van beweging as sodanig beklemtoon, maar dit was in sommige gevalle selfvernietigend.
Die Nouveaux Réalistes het verskeie groeptentoonstellings gehou, onder meer die "40˚ au-dessus de Dada" (1961, Galerie J, Parys), waarvoor Restany 'n tweede manifes geskryf het. In 1962 het hulle saam met die sogenaamde Amerikaanse Pop Art-kunstenaars in New York uitgestal. Albei kunsstrominge bemoei hulle met voorwerpe uit die alledaagse werklikheid, maar die Pop Art reproduseer die voorwerpe soos dit in werklikheid daar uitsien, terwyl die Nouveau Réalisme die voorwerp gebruik en die identiteit daarvan verander of verlore laat gaan.
'n Derde manifes (1963) van Restany waarin hy skryf dat die Nouveau Réalisme nie 'n spesiale groep of styl verteenwoordig nie maar 'n vrye beweging is, het die einde van die kollektiewe aktiwiteite van die groep - wat inderdaad ook in November 1970 amptelik ontbind is – beteken.
Bronnelys wysig
- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409621, volume 21 bl. 98