Oriëntale Ortodoksie

(Aangestuur vanaf Oriëntaal-Ortodoks)

Oriëntale Ortodoksie is die geloof van die Oosterse Christelike kerke wat net die eerste drie ekumeniese konsilies aanvaar – die Eerste Konsilie van Nicea, die Eerste Konsilie van Konstantinopel en die Konsilie van Efese. Hulle verwerp die dogmatiese definisie van die Konsilie van Chalcedon, wat in 451 n.C. gehou is. Daarom word dié kerke ook soms die Ou Oriëntale, Miafisitiese of Nie-Chalcedoniese kerke genoem. Hulle is ook bekend as die Monofisitiese kerke, maar beskou self dié naam as onakkuraat omdat hulle die leerstellings van beide Nestorius en Eutyches verwerp het.[1]

Die kerke is in volle gemeenskap met mekaar, maar nie met die Oosters-Ortodokse Kerk nie. Versigtige samespreking om gemeenskap met laasgenoemde te herstel het in die middel van die 20ste eeu begin.[2]

Ondanks die moontlik verwarrende naam (die woord "Oriëntaal" is sinoniem met die Ooste) onderskei dit die Oriëntaal-Ortodokse kerke van die Oosters-Ortodokse Kerk. Die Oriëntaal-Ortodokse gemeenskap bestaan uit ses kerke: die Kopties-Ortodokse, Ethiopies-Ortodokse, Eritrees-Ortodokse, Siries-Ortodokse, Malankara-Ortodokse Siriese en Armeens-Apostoliese Kerk.[3] Hoewel die kerke in gemeenskap met mekaar is, is hulle hiërargies onafhanklik.[4]

Geskiedenis wysig

 
Koptiese ikoon van sint Antonius die Grote.

Die Oriëntaal-Ortokse kerke en die res van die Christendom het geskeur oor verskille in Christologiese terminologie. Die Eerste Konsilie van Nicea (325) het verklaar dat Jesus Christus God is, dus van dieselfde wese, en die Konsilie van Efese (431) dat Jesus, hoewel goddelik en menslik, net een persoon is. Twintig jaar ná Efese het die Konsilie van Chalcedon verklaar dat Jesus een person in twee volledige nature is: een goddelik en een menslik. Teenstanders van Chalcedon het dié leerstelling vereenselwig met die Nestoriaanse dwaalleer dat Christus twee aparte entiteite was, die een goddelik (die Logos) en die ander menslik (Jesus). Dié idee is by Efese verwerp.

Patriarg Dioskoros I van Alexandrië en die ander 13 Egiptiese biskoppe het geweier om die besluit van die Konsilie van Chalcedon te aanvaar. Die Oriëntaal-Ortokse Kerke word dus dikwels monofisities genoem. Hulle self verkies egter die term miafisities.

Christologie, hoewel dit belangrik was, was nie die enigste rede dat die Alexandriese kerk geweier het om die besluite van die Konsilie van Chalcedon te aanvaar nie; warm debatte is in dié tyd gevoer oor politieke, kerklike en keiserlike kwessies.

In die jare ná Chalcedon het die patriarge van Konstantinopel met tussenposes in kommunie gebly met die nie-Chalcedoniese patriarge van Alexandrië, Antiogië en Jerusalem, maar Rome het nie. Eers in 518 het die nuwe Bisantynse keiser, Justinus I (wat Chalcedon aanvaar het), gelas dat die kerk in die Romeinse Ryk die konsilie se besluite aanvaar.[5] Hy het opdrag gegee dat al die nie-Chalcedoniese biskoppe vervang word, ook dié in Alexandrië en Antiogië.

 
Verspreiding van Oriëntaal-Ortodokse Christene in die wêreld: ██ Hoofgodsdiens (meer as 75%) ██ Meerderheid (50% - 75%) ██ Belangrike minderheid (20% - 50%) ██ Minderheid (5% - 20%) ██ Klein minderheid (1% - 5%) ██ Klein minderheid (onder 1%), maar plaaslik onafhanklik

Ná die skeuring het die volgende Oriëntaal-Ortodokse kerke ontstaan:

  • Die Siries-Ortodokse Kerk van Antiogië, of Jakobitiese Kerk
  • Die Kopties-Ortodokse Kerk (in Egipte) wat ontstaan het uit die patriargaat van Alexandrië
  • Die Armeens-Apostoliese Kerk, wat nie teenwoordig was by Chalcedon nie weens ’n oorlog teen Persië, maar hulle het in 505 miafisitisme gekies

Later het ontstaan:

Sien ook wysig

Bibliografie wysig

Verwysings wysig

  1. Davis, Society of Jesus, Leo Donald (1990). The First Seven Ecumenical Councils (325-787): Their History and Theology (Theology and Life Series 21). Collegeville, MN: Michael Glazier/Liturgical Press. p. 342. ISBN 978-0-8146-5616-7.
  2. Syrian Orthodox Resources – Middle Eastern Oriental Orthodox Common Declaration
  3. "Oriental Orthodox Churches". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 April 2010. Besoek op 11 April 2013.
  4. "An Introduction to the Oriental Orthodox Churches". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Mei 2012. Besoek op 11 April 2013.
  5. Catholic Encyclopedia: Pope St. Hormisdas

Eksterne skakels wysig

  Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia