Prévot van der Merwe

Prévot van der Merwe (1952–2004) was 'n professor in Opvoedkunde aan die Universiteit van Wes-Kaapland en ’n Afrikaanse digter en skrywer van jeugverhale.

Lewe en werk wysig

Pierre Prévot van der Merwe is op 14 Augustus 1952 in Port Elizabeth gebore waar hy grootword en aan die Hoërskool Andrew Rabie matrikuleer. Hy is die seun van Pieter du Toit van der Merwe en Almini Ferreira. Sy broer is Quintus van der Merwe, ook 'n skrywer en verbonde aan die Wes-Kaapse Taalkomitee. Na skool studeer hy verder aan die Universiteit van Port Elizabeth en verwerf ’n B.A.-graad, ’n B.A. Honneurs-graad in 1975 en in 1981 ’n M.A.-graad met ’n verhandeling oor “Seksualiteit as literatuur met toespitsing op Gangreen I, Black Venus”. Aan die Universiteit van Wes-Kaapland in Kaapstad behaal hy in 1984 ’n B.Ed.-graad en in 1994 ’n D.Ed.-graad met ’n proefskrif oor  “Skryfkuns op skool: Leser, leerstof en literatuurdidaktiek”. Hierdie proefskrif kan beskou word as een van die beste navorsingstukke van sy soort, veral aangesien hy hier met sy eie verlede breek en die dilemma uitbeeld van die politiek misdeeldes wat nie kan skryf nie en ook nie met die skryfwerk van belangrike outeurs in aanraking kan kom nie. In 1998 verwerf hy ’n nagraadse diploma in onderwys aan die Universiteit van Missouri in die Verenigde State van Amerika.

Hy gee vanaf 1976 tot 1977 Afrikaans aan die Hoërskool Framesby in die Baai, waar die skrywer George Weideman een van sy kollegas is, waarna hy tot 1979 onderwyser is aan die Hoërskool Outeniqua in George. Vanaf 1981 is hy verbonde aan die Universiteit van Wes-Kaapland as senior lektor en later professor in die Opvoedkunde. Hier dien hy ook op die bestuursraad van die Lilwimi Language Sentrum, wat ten doel het om inheemse tale aan mense in die handel en nywerheid te leer en meertaligheid te bevorder. Sy primêre navorsingbelangstelling is in die opleiding van skryfkuns in multikulturele gemeenskappe en hy gee dus vele skryfslypskole nasionaal (hoofsaaklik aan beginnerskrywers uit die voorheen benadeelde gemeenskappe namens die Afrikaanse Skrywersvereniging) en in die buiteland. Hy is dan ook lid van die Afrikaanse Skrywersvereniging, die bruin skrywersgroep wat deur Patrick Petersen gestig is, asook die Afrikaanse Skrywersgilde. Saam met die Universiteit van Hampton in Virginië in Amerika doen hy ’n jeuglektuurprojek en as ’n MIV-positiewe mens neem hy aktief deel aan ’n MIV-ondersteuningsprojek op die kampus van die UWK. Hy is op 6 April 1982 getroud met Muriel Nora de Klerk en het drie kinders, Prevot, Mignon en Emile. Op Dinsdag 15 Junie 2004 is hy in ’n motorongeluk naby Citrusdal oorlede.

Skryfwerk wysig

Hy publiseer gedigte in tydskrifte soos Tydskrif vir Letterkunde. Met sy digbundel [1]Boerejive” beïndruk hy met die vlymskerp spitsvondighede en afgeronde verse oor die politiek, die huisgesin, die liefde en God. Die gedigte word in vyf afdelings verdeel. “Skools” bevat gedigte oor die skool en die jeug, waar reeds ’n sterk onderliggende seksualiteit aanwesig is. “Landelik – voorleesverse vir opruiende doeleindes” se gedigte is wel landelik, maar getuig van die digter se kritiese ingesteldheid. “Hartelik” bevat liefdesgedigte in verskillende gedaantes en “Hemels” is religieuse poësie waarin daar op informele wyse met God gepraat word en oor allerlei dinge bespiegel word. “Nog in my laaste woorde” is hier ’n bekoorlike vers, waar die digter teen die verhewe toon van die bekende gedig van N.P. van Wyk Louw inskryf om ’n slak te woord te stel oor sy lewensbeeld. Die slotafdeling is “Plaaslik”, met diverse gedigte oor eie waarnemings. “Boerejive” word in 1990 genomineer vir die Rapportprys. Van hierdie gedigte word ook opgeneem in die versamelbundels “Groot verseboek”, “Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte”, “I Qabane Labantu”, “Nuwe verset”, “Die dye trek die dye aan” en “Pret met poësie”.

Sy jeugboeke, “Skoenlappers vlieg voor brekfis” en “Poppe wil nie altyd dans nie” is verhale van speur en spanning, geskryf in byderwetse tiener-jargon. In [2]Skoenlappers vlieg voor brekfis” is die tieners Deon en Elize in lewensgevaar, vermoedelik weens hulle pa se betrokkenheid by ’n geheime militêre satellietprojek. Die twee tieners slaag uiteindelik daarin om die skurke te uitoorlê. Hierdie boek is ’n finalis vir die Volkskas Bank-prys vir Jeuglektuur. “Poppe wil nie altyd dans nie” vertel hoe twee tieners (Emile en sy suster Kara) die moord op hulle kunsonderwyseres, juffrou Fourie, ondersoek met behulp van die leidrade wat sy in ’n raaiselagtige skildery nalaat. Sommige leidrade wys gedurig na die wêreldbekende William Stone, die kluisenaarskrywer wat alleen op sy landgoed op die heuwels bo Stilbaai woon.

Saam met kollegas versorg hy ook die drietalige kinderverhaal “Mbali: Pragtige blom”. Talle van sy verhale verskyn in populêre en letterkundige tydskrifte, wat insluit die kortverhaal “Die einde van die struggle” in die Nederlandse De Brakke Hond, asook “Die einde van die struggle” in Tydskrif vir Letterkunde. As samesteller is hy verantwoordelik vir “Die wêreld waar ek woon”, wat outentieke tekste en onderrigmateriaal bevat wat opgestel is deur Wes-Kaapse skoliere.

Eerbewyse wysig

Om hom te gedenk loods die Departement van Opvoedkunde van die Universiteit van die Wes-Kaap in 2005 die “Prevot van der Merwe Storytelling Competition” vir leerders vanaf graad 10-12 as deel van hulle UWC Learning Indaba.

Publikasies wysig

Jaar Publikasies
1990 Boerejive
1992 Skoenlappers vlieg voor brekfis
1993 Poppe wil nie altyd dans nie
Samesteller
1990 Die wêreld waar ek woon: Outentieke tekste en onderrigmateriaal vir

sekondêre skole ontwikkel deur skoliere van Wes-Kaapland

Bronnelys wysig

Boeke wysig

  • Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
  • Wybenga, Gretel en Snyman, Maritha (reds.) “Van Patrys-hulle tot Hanna Hoekom” Lapa-Uitgewers Eerste uitgawe Tweede druk 2005

Tydskrifte en koerante wysig

  • Nel, Elias “‘Enigma’ het geluister ” “Die Burger” 3 Julie 2004
  • Philander, Rusana “Skrywer-digter van UWK sterf in botsing” “Die Burger” 27 Junie 2004

Internet wysig

Resensies wysig

  1. Grové, A.P. “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 31 no. 3, September 1991
  2. Le Roux, Marina “Die Burger” 27 Oktober 1992