Romantiek: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Lyn 30:
Die [[Skotland|Skotse]] digter [[James Macpherson]] het die vroeë ontwikkeling van die Romantiek beïnvloed met die internasionale sukses van sy [[Ossian]] digsiklus wat in [[1762]] voltooi is en het beide [[Goethe]] en die jong [[Walter Scott]] geïnspireer.
'n Vroeë [[Duitsland|Duitse]] invloed het van [[Johann Wolfgang von Goethe]] gekom wie se [[1774]] roman ''Die Leiden des jungen Werthers'' daartoe gelei het dat mans in die hele [[Europa]] die protagonis, 'n jong kunstenaar met 'n sensitiewe en vurige temperament, geëmuleer het. Op daardie stadium was Duitsland 'n menigte van klein aparte sate en Goethe se werk sou 'n seminal invloed hê in die ontwikkeling van 'n verenigde sin van [[nasionalisme]]. Belangrike skrywers van vroeë Duitse romantisisme was [[Ludwig Tieck]], [[Novalis]] (''[[Heinrich von Ofterdingen]]'', 1799) en [[Friedrich Hoelderlin]]. [[Heidelberg]] het later 'n sentrum van Duitse Romantiek geword, waar skrywers en digters soos [[Clemens Brentano]], [[Achim von Arnim]] en [[Joseph von Eichendorff]] gereeld in literêre kringe ontmoet het. Aangesien die Romantisiste die Verligting teë gestaan het, het hulle baiekeer gefokus op emosies en drome (teenoor rasionalisme) in hulle werk. Ander belangrike motiewe in Duitse Romantiek is reis, die natuur en antieke mites. Die laat Duitse Romantiek was effens donkerder in die motiewe wat dit gehad het en het sommige gotiese elemente.
''Romantisisme'' in [[Verenigde Koninkryk|Britse]] letterkunde het effens later in 'n ander vorm ontwikkel. Dit word meestal geassosieer met die digters [[William Wordsworth]] en [[Samuel Taylor Coleridge]], wies se medegeskryfde boek "Lyrical Ballads" ([[1798]]) gepoog het om Augustiaanse gigkuns te verwerp ten gunste van meer direkte spraak afgelei van volkstradisies. Beide digterwas ook betrokke in [[Utopia]]anse sosiale denke wat op die [[Franse Revolusie]] gevolg het. Die digter en skilder [[William Blake]] is die mees ekstreme voorbeeld van die Romantieke denkwyse in Brittanje, verpersoonlik in sy beeer het dat “I must create a system or be enslaved by another man's”. Blake se kunstige werk is ook sterk beïnvloed deur die Middeleeuse [[geïllumineerde manuskrip]]te. Die skilders [[Joseph Mallord William Turner|J.M.W. Turner]] en [[John Constable]] word ook in die algemeen met die Romantiek geassosieer. [[
In hoofsaaklik [[Rooms-Katolieke Kerk|Rooms-Katolieke]] lande was Romantisisme minder opmerklik as in Duitsland en Brittanje, en het dit geneig om later te ontwikkel, na die opkoms van [[Napoleon I van Frankryk|Napoleon]]. [[François-René de Chateaubriand]] word baie keer die "Vader van die Franse Romantiek" genoem. In Frankryk word die beweging geassosieer met die 19de eeu, veral in die skilderye van [[Théodore Géricault]] en [[Eugène Delacroix]], die dramas en gedigte, en romans van [[Victor Hugo]] (soos [[Les Misérables]]), en die romans van [[Stendhal]]. Die komponis [[Hector Berlioz]] is ook belangrik.
In [[Rusland]] was die hooffiguur van die Romantiek [[Aleksander Poesjkin]]. Mikhail [[Lermontov]] het gepoog om die diepste redes vir die idees van metafisiese ontevredenheid met die samelewing en die self van die Romantiek te analiseer, is sterk beïnvloed deur
Die Romantiek het 'n belangrike rol gespeel in die nasionale ontwaking van baie Sentraal-Europese volke wat nie hulle eie nasionale state gehad het nie. 'n Voorbeeld is [[Pole]] wat sy onafhanklikheid kort te vore aan [[Rusland]] verloor het toe die Russiese weermag die Poolse Rebellie onderdruk het. Die herlewing van antieke mites, gebruike en tradisies deur Romantiese digters en skilders het gehelp om hulle inheemse kulture van die van die dominante nasies (Russe, Duitsers, Oostenrykers, Turke, ens.). Patriotisme, nasionalisme, revolusie en gewapende stryd vir onafhanklikheid het ook gewilde temas in die kuns van die periode. Moontlik was [[Adam Mickiewicz]] die mees vername Romantiese digter uit dié deel van Europa. Hy het 'n idee ontwikkel dat Pole die Messias van Nasies was wat vooruitbestem was om soos [[Jesus van Nasaret]] te ly.
[[Kategorie:Kulturele bewegings]]
|