Sel: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lyn 33:
Die selwand kom slegs by plantselle voor en is die enigste nie-lewende komponent van 'n gesonde sel. Die selwand bestaan gewoonlik uit die volgende drie dele:
 
====Primêre selwand====
Alle plantselle beskik oor 'n proimêre selwand, wat dun is en buite die selmembraan voorkom. Aangesien dit hoofsaaklik uit sellulose-vesels bestaan groei dit saam met die sel. Klein openinge, genaamd '''stippels''' kom in die selwand voor. '''Plasmodesmata''' (sitoplasmastringe) strek deur die selwande en verbind selle met mekaar om vervoer tussen selle te vergemaklik.
 
====Middellamel====
Die middellamel, wat uit pektien bestaan, kom buite die primêre selwand voor. Pektien is oplosbaar en jellieagtig. Die middellamel heg die selwande van aangrensende selle aan mekaar.
 
====Sekondêre selwand====
Die sekondêrte selwand word tussen die selmembraan en primêre selwand van ouer selle aangetref. Dit is opgebou uit digte sellulose-vesels met lignien tussenin. Lignien is organies en bindd weefsels aan mekaar sodoende die selwande te verdig en verstewig. Die sekondêre selwand kan nie rek nie en die porieë daarvan is relatief diep. Dit beskik ook oor plasmodesmatas.
 
===Funksies van selwand===
Die hooffunksie van die selwand is om die sel verstewig en ondersteun. Dit beskerm die protoplasma.
 
==Sitoplasma==
Die sitoplasma omring die selkern en word deur die selmembraan omring. Dit kom gedeeltelik in 'n sol-toestand en gedeeltelik in 'n jel-toestand voor, en die hoofkomponent daarvan is water. Daar word dikwels na die vloeibare sol-gedeelte verwys as '''grondplasma'''. Hoewel die grondplasma grys vertoon as gevolg van die opgeloste stowwe en organelle wat daarin voorkom, is dit eintlik 'n helder vloeistof. Alle metaboliese reaksies in die sel vind in die organelle in die sitoplasma plaas.
 
===Funksies van sitoplasma===
# Gee vorm aan die sel
# Oplosmiddel
# Vervoermedium
# Bergplek
 
==Plasmamembraan==
Die plasmamembraan word ook die selmembraan genoem en is 'n dun, elastiese membraan wat die buitenste lewende grens van die sitoplasma vorm. Aangesien dierselle nie oor selwande beskik nie, is die plasmamembraan verantwoordelik om die inhoud daarvan te beskerm.
 
[[Kategorie:Biologie]]