Wysiging soos op 01:15, 8 Januarie 2013 wysig Sobaka (besprekings \| bydraes) 33 216 edits →‎Nalatenskap ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 02:45, 8 Januarie 2013 wysig maak ongedaan SpesBona (besprekings \| bydraes) Burokrate, Administrateurs 68 937 edits + Kategorieë & Taalskakels Nuwer wysiging →
Lyn 1: [[Lêer:Guglielmo Marconi.jpg\|thumb\|240px\|Guglielmo Marconi]] '''Guglielmo Marconi''' ([[Bologna]], [[25 April]] [[1874]] – [[Rome]], [[20 Julie]] [[1937]]) was 'n [[Italië\|Italiaanse]] uitvinder, en bekend as die vader van langafstand [[radio]].<ref>Guglielmo Marconi – The father of long distance radio communication – An engineer's tribute, European Microwave Conference, 1995</ref> Hy het die eerste radio [[telegraaf\| telegraafstelsel]] ontwikkel, en daarmee draadlose kommunikasie tussen kontinente moontlik gemaak. Hy het ook Marconi se wet geformuleer. Marconi word soms bestempel as die uitvinder van die radio, en hy het die [[Nobelprys]] vir fisika in 1909 met [[Karl Ferdinand Braun]] gedeel vir die "herkenning van hulle bydra tot die ontwikkeling van draadlose telegrafie". <ref>[http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1909/marconi-bio.html] Guglielmo Marconi: The Nobel Prize in Physics 1909</ref> Marconi het die firma ''The Wireless Telegraph & Signal Company'' in 1897 in Britanje gestig, en later daarmee die eerste kommersiële sukses in radio bereik. Hy het gereeld op die werk van ander fisikuste en eksperimenteerders staat gemaak, en daarop voortgebou.<ref>[http://books.google.com/books?id=WKuG-VIwID8C&pg=PA161] Icons of invention: the makers of the modern world from Gutenberg to Gates</ref> Marconi het in 1924 die Italiaanse adellike titel markies ontvang, en dus Marchese Marconi geword. == Jeug == Marconi was die jongste seun van die Italiaanse landeienaar Giuseppe Marconi (1823-1904) en sy Ierse vrou Annie Jameson (1840-1920). In sy jeug was hy nie 'n goeie, of begeesterde student nie. Dit was eers nadat hy op die ouderdom van dertien by die Tegniese Instituut van Livorno beland het, en met fisika en skeikunde vertroud geraak het, dat sy belangstelling geprikkel is. Maar ten spyte hiervan kon hy nie die toelatingseksamen aan die universiteit van [[Bologna]] slaag nie. Sy moeder het toe daarvoor gesorg dat hy by Augusto Righi, 'n familievriend wat 'n fisika professor aan die universiteit was, privaat les sou kry. Deur Righi, wat destyds navorsing oor [[elektromagnetiese straling\|radiogolwe]] gedoen het, het Marconi blootstelling aan die werke van Maxwell, Hertz en andere gekry. == Draadlose Telegrafie == Marconi het in 1890 op sy ouers se landgoed met radiogolwe begin eksperimenteer. Na verskeie pogings en verbeterings slaag hy daarin om met tuisgemaakte toestelle draadlose seine te verstuur oor afstande van omtrent 2km. Dit was aansienlik beter as die afstande van slegs tientalle meters wat vroeër deur [[Heinrich Hertz]] bereik is. Omdat die Italiaanse regering nie in sy werk belangestel het nie, emigreer hy in 1896 na Britanje, en neem hy sy radio apparaat saam. Deur familie en vriende word hy aan die hoof van die Britse Poskantoor, William Henry Preece voorgestel. Met die steun van Preece verkry Marconi op 2 Junie 1896 die wêreld se eerste patent vir sy draadlose telegrafiestelsel. Hy demonstreer sy stelsel met groot sukses aan 'n amptelike afvaardiging van die Britse posdiens en die leër, deur 'n sein oor die 15 km wye Kanaal van Bristol te stuur. Met die help van sy vennote en sy moeder se familie rig hy in 1897 die ''Wireless Telegraph & Signal Company'' op. Dit sou 'n direkte voorloper van ''The Marconi Company'' word wat aan die einde van die twintigste eeu deel sou word van ''BAE Systems''. Marconi se uitvinding verkry die steun van invloedryke bewonderaars, waaronder [[koningin Victoria]]. Die draadlose stelsel het haar in staat gestel om boodskappe tussen haar woning op die [[eiland Wight]] en die koninklike jag te stuur. === Transatlantiese Uitsending === [[Lêer:Marconi at newfoundland.jpg\|thumb\|400px\|Lansering van die vlieërs waarmee die antenna van die radiostasie in Newfoundland opgehys word]] Met die teostemming van die [[Franse]] regering word daar by Wimereux in [[Pas-de-Calais]] 'n uitsaaistasie opgerig. Op 27 Maart 1899 word die eerste radioberig oor die [[Engelse Kanaal]] gestuur.<ref>{{en}}[http://www.bbc.co.uk/cornwall/marconi/marconilife.shtml] Marconi's life</ref> Hy rig ook permanente draadlose stasies op in 'n vuurtoring op die eiland Wight, by [[Bournemouth]] en later in [[Poole]]. Lyn 17: Alhoewel dit nou duidelik was dat Marconi se stelse werk, het mense gedink dat die kroming van die aarde die beriek van die radio to minder as 300km sou beperk. Op 12 Desember 1901 bewys Marconi hulle egter verkeerd, toe hy 'n die eerste draadlose morsekodesein oor die [[Atlantiese Oseaan]] gestuur het. Die uitsending het van Poldhu in [[Cornwall]] tot by St. John's in [[Newfoundland]] getrek, 'n afstand van by die 3200 km. Die verklaring vir die feit dat die aarde se kromming nie belangrik was nie, is eers later bepaal toe daar ontdek is dat radiogolwe deur die [[Kortgolf\|ionosfeer weerkaats]] word. Hierdie deurbraak in interkontinentale kommunikasie maak Marconi wêreldberoemd. Hy moes egter tot 1903 wag voordat hy 'n volledige transatlantiese telegram kon stuur. === Latere werk === Tussen 1902 en 1912 patenteer hy verskeie nuwe uitvindings. In 1902, gedurende 'n vaart op die ''SS Philadelphia'' het hy ontdek dat radiogolwe beter in die aand ontvang word as gedurende die dag. Hierdie daglig-effek sou later bydra tot die ontdekking van die ionosfeer. In dieselfde jaar patenteer hy die magnetiese detektor, wat vir baie jare die standaard draadlose ontvanger gebly het. Die horisontale ontvanger word deur Marconi in 1905 gepatenteer, en in 1912 volg daar 'n tydsgereguleerde vonkopwekker, waarmee 'n bestendiger dragolf geskep kon word. In 1913 is hy in 'n ernstige motorongeluk betrokke, en verloor hy sy regteroog. Ten spyte van sy sigsgestremdheid word hy 'n luitenant in die Italiaanse leër, en later 'n kaptein-luitenant in die vloot gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]]. Hy was 'n lid van die Italiaanse regeringsafvaardiging na die Verenigde State in 1917, en ook by die Vredeskonferensie van Parys in 1919. Hy teken verdrae met Oostenryk en Bulgarye namens die Italiaanse owerheid. == Persoonlike Lewe == === Familie === Op 16 Maart 1905 trou Marconi met Beatrice O'Brien (1882-1976). Hy skei van haar in 1924 en die huwelik word nietig verklaar deur die [[Rooms Katolieke Kerk]]. Op 15 Junie 1927 trou hy met die gravin Maria Cristina Bezzi-Scali (1900-1994). [[Mussolini]] was een van die getuies by die bruilof gewees. Marconi het 'n seun Giulio (1910-1971), en twee dogters Degna (1908-1998) en Gioia (1916-1996) by sy eerste vrou gehad en een dogter Elettra (1930) by sy tweed vrou. === Fascisme === Alhoewel Marconi al sedert 1923 'n aanhanger van fascisme was, het hy eers na sy tweede huwelik aktief geword. In 1930 is hy deur Mussolini benoem as president van die Italiaanse akademie (''Accademia d'Italia''), en hierdeur het hy outomaties lid geword van die Fascistiese Groot Raad (''Gran Consiglio del Fascismo''). Hy voer ook pro-fascistiese debatte op die radio en skryf artikels daaroor in koerante. == Nalatenskap == Marconi het na 'n hartaanval in 1937 op 63-jarige ouderdom gesterf. Hy het 'n groot staatsbegrafnis ontvang, en radiostasies oor die hele wêreld het twee minute van stilte uitgesaai, as 'n eerbetoon aan hom.<ref>{{en}}[http://www.catholicity.com/commentary/rutler/00124.html] Maria Cristina Marconi </ref> Lyn 38: Marconi raak ook verwikkel in 'n patentedispuut met [[Nikola Tesla]]. Volgens Tesla het Marconi 17 jaar lank sy patente geskend. In 1943 verklaar die Amerikaanse Hooggeregshof die meeste van Marconi se patente ongeldig. == Verwysings == {{Verwysings}} ~~<references/>~~ == Bronne == * Hierdie artikel is 'n vertaling uit die Nederlandse en Engelse Wikipedias {{DEFAULTSORT:Marconi, Guglielmo}} [[Kategorie:Italiaanse wetenskaplikes]] [[Kategorie:Italiaanse uitvinders]] [[Kategorie:Nobelprys vir Fisika wenners]] [[an:Guglielmo Marconi]] [[ar:غولييلمو ماركوني]] [[ast:Guglielmo Marconi]] [[be:Гульельма Марконі]] [[be-x-old:Гульельма Марконі]] [[bg:Гулиелмо Маркони]] [[bn:গুলিয়েলমো মার্কোনি]] [[bs:Guglielmo Marconi]] [[ca:Guglielmo Marconi]] [[cs:Guglielmo Marconi]] [[da:Guglielmo Marconi]] [[de:Guglielmo Marconi]] [[el:Γουλιέλμο Μαρκόνι]] [[eml:Guglielmo Marconi]] [[en:Guglielmo Marconi]] [[eo:Guglielmo Marconi]] [[es:Guillermo Marconi]] [[et:Guglielmo Marconi]] [[eu:Guglielmo Marconi]] [[fa:گولیلمو مارکونی]] [[fi:Guglielmo Marconi]] [[fr:Guglielmo Marconi]] [[ga:Guglielmo Marconi]] [[gl:Guglielmo Marconi]] [[he:גוליילמו מרקוני]] [[hi:गुल्येल्मो मार्कोनी]] [[hr:Guglielmo Marconi]] [[ht:Guglielmo Marconi]] [[hu:Guglielmo Marconi]] [[id:Guglielmo Marconi]] [[io:Guglielmo Marconi]] [[is:Guglielmo Marconi]] [[it:Guglielmo Marconi]] [[ja:グリエルモ・マルコーニ]] [[jv:Guglielmo Marconi]] [[kn:ಮಾರ್ಕೋನಿ]] [[ko:굴리엘모 마르코니]] [[ku:Guglielmo Marconi]] [[la:Gulielmus Marconi]] [[lij:Ghigermo Marcon]] [[lt:Guglielmo Marconi]] [[lv:Guljelmo Markoni]] [[mk:Гиљермо Маркони]] [[ml:ഗുഗ്ലിയെൽമോ മാർക്കോണി]] [[mn:Гульелмо Маркони]] [[mr:गुलियेल्मो मार्कोनी]] [[ms:Guglielmo Marconi]] [[mt:Guglielmo Marconi]] [[my:ဂူဂလီရယ်မို မာကိုနီ]] [[nap:Gugliemo Marconi]] [[nl:Guglielmo Marconi]] [[nn:Guglielmo Marconi]] [[no:Guglielmo Marconi]] [[oc:Guglielmo Marconi]] [[or:ଗୁଗ୍ଲୈଲୋମ ମାର୍କୋନୀ]] [[pl:Guglielmo Marconi]] [[pms:Guglielmo Marconi]] [[pnb:مارکونی]] [[pt:Guglielmo Marconi]] [[ro:Guglielmo Marconi]] [[ru:Маркони, Гульельмо]] [[sa:गुग्लिमो मार्कोनी]] [[scn:Gugghiermu Marconi]] [[sh:Guglielmo Marconi]] [[simple:Guglielmo Marconi]] [[sk:Guglielmo Marconi]] [[sl:Guglielmo Marconi]] [[sq:Guglielmo Marconi]] [[sr:Гуљелмо Маркони]] [[sv:Guglielmo Marconi]] [[sw:Guglielmo Marconi]] [[ta:மார்க்கோனி]] [[th:กูลเยลโม มาร์โกนี]] [[tl:Guglielmo Marconi]] [[tr:Guglielmo Marconi]] [[tt:Гульельмо Маркони]] [[uk:Гульєльмо Марконі]] [[ur:مارکونی]] [[vec:Guglielmo Marconi]] [[vi:Guglielmo Marconi]] [[yo:Guglielmo Marconi]] [[zh:古列尔莫·马可尼]] [[zh-yue:馬可尼]]

Guglielmo Marconi: Verskil tussen weergawes