België: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Politiek: korreksie
No edit summary
Lyn 62:
Die '''Koninkryk van België''' ([[Nederlands]]: ''Koninkrijk België''; [[Frans]]: ''Royaume de Belgique''; [[Duits]]: ''Königreich Belgien'')<ref>In die minderheidstale van België: [[Limburgs]]: ''Keuninkriek Belsj'', [[Luxemburgs]]: ''Kinnekräich Belsch'', [[Pikardies]]: ''Roéyôme d'Bergike'', [[Wallonies]]: ''Royåme di Beldjike'', [[Wes-Vlaams]]: ''Keunienkryk België''.</ref> is 'n land in [[Europa|noordwes Europa]] begrens deur [[Nederland]], [[Duitsland]], [[Luxemburg, land|Luxemburg]] en [[Frankryk]]. België het 'n bevolking van amper elf miljoen mense in 'n gebied dertig-duisend vierkante kilometer groot. België lê op 'n kulturele kruispad tussen die [[Germaanse taal|Germaanse]] Europa (met [[Nederlands]]sprekende mense in die noorde, die [[Vlaandere|Vlaminge]]) en die [[Romaanse taal|Romaanse]] Europa (met [[Frans]]sprekende mense in die suide). Twee hooftale word in België gepraat: Nederlands—soms nie-amptelik [[Vlaams (taalkunde)|Vlaams]] genoem—in [[Vlaandere]] in die noorde; en Frans, in [[Wallonië]] in die suide. Die hoofstad, [[<!--Brussel-Hoofstadgebied|-->Brussel]], is amptelik tweetalig, maar die meerderheid van die inwoners praat Frans. 'n Amptelik erkende minderheid [[Duits]]e sprekers is in die ooste gesetel. Die linguistieke diversiteit lei gereeld tot politieke konflik, en word weerspieël in België se ingewikkelde regeringstelsel en politieke geskiedenis.
 
België se naam is afgelei van die gebiede se eerste benoemde inwoners, die ''[[Belgae]]'', 'n groep van meestal [[Kelt]]iese stamme, en van die [[Romeinse Ryk|Romeinse provinsie]] in noordelike [[Gallië]], wat as [[Gallia Belgica]] bekendgestaan het. Geskiedkundig was België deel van die [[Lae Lande]], wat ook Nederland en Luxemburg ingesluit het en 'n effens groter gebied as die huidige [[Benelux]]-stategroep gedek het. Van die einde van die [[Middeleeue]] tot die sewentiende eeu, was dit 'n vooruitstrewende handel- en kultuurmiddelpunt. Van die sestiende eeu tot met onafhanklikheid in [[1830]] was België, op daardie stadium [[Suidelike-Nederlande|die Suidelike-Nederlande]] genoem, die terrein van talle veldslae tussen die Europese moondhede, en is dit die "die vegkamp<!--Cockpit--> van Europa" genoem. Meer onlangs

België was Belgiëin [[1951]] 'n stigterslid van die [[Europese Unie]] en huisves dit die hoofkantore daarvan, sowel as dié van ander belangrike internasionale organisasies, soos die [[NAVO]].
 
== Geskiedenis ==
Line 73 ⟶ 75:
Oor die afgelope twee millennia het die gebied wat nou as België bekendstaan beduidende demografiese, politiese en kulturele skommelings ondergaan. Die eerste goed gedokumenteerde bevolkingsbeweging was die verowering van die gebied deur die [[Romeinse Republiek]] in die [[1ste eeu v.C.]], in die [[5de eeu]] gevolg deur die [[Germaanse volke|Germaanse]] [[Franke]]. Die Franke het die [[Merowingiese Ryk|Merowingiese]] koninkryk gevestig wat in die [[8ste eeu]] die [[Karolingiese Ryk]] geword het. Tydens die [[Middeleeue]] is die Lae Lande verdeel in menige klein [[Feodalisme|feodale]] state. Meeste daarvan is in die loop van die [[14de eeu|14de]] en [[15de eeu]]e deur die [[huis van Boergonje]] as die [[Boergondiese Nederlande]] verenig. Die state het 'n mate van selfbestuur in die 15de eeu bereik en is daarna die [[Sewentien Provinsies]] genoem.
 
Die geskiedenis van België kan vanaf die [[16de eeu]] onderskei word van dié van die van die Lae Lande. 'n Burgeroorlog, die [[Tagtigjarige oorlog]] (1568–1648), het die Sewentien Provinsies in die [[Die Republiek van die Sewe Verenigde Nederlande|Verenigde Provinsies]] in die noorde en die [[Suidelike Nederlande]] in die suide verdeel. Die suidelike provinsies is opeenvolgend deur die [[Spanje|Spaanse]] en [[Oostenryk]]se [[Habsburg]]ers oorheers. Tot met onafhanklikheid was die Suidelike Nederlande gesog deur talle Franse veroweraars en was dit die teater vir meeste van die Frans-Spaanse en Frans-Oostenrykse oorloë tydens die [[17de eeu|17de]] en [[18de eeu]]e. Na die [[Franse Revolusie|Veldtogte van die Franse Revolusionêre Oorloë in 1794]], is die LaeOostenrijkse Lande—insluitendNederlande—insluitend gebiede wat nooit onder Habsburgbeheer was nie, soos die [[Bisdom van Luik]]—deur Frankryk oorrompel, wat 'n einde gebring het aan die Spaans-Oostenrykse heerskappy in die gebied. Die hereniging van die Lae lande as die [[Verenigde Koninkryk van die Nederlande]] het aan die einde van die Franse Ryk in 1815[[1814]] plaasgevind.
 
Die 1830 [[Belgiese Revolusie]] het gelei tot die vestiging van 'n [[onafhanklikheid|onafhanklike]], [[Katoliek]]e en neutrale België onder 'n voorlopige regering. Sedert die inhuldiging van [[Leopold I van België]] as koning in 1831, is België 'n grondwetlike monargie en parlementêre demokrasie. Tussen onafhanklikheid en die [[Tweede Wêreldoorlog]] het die demokratiese stelsel ontwikkel van 'n oligargie gekenmerk deur twee hoofpartye, die Katolieke en die Liberale, tot 'n algemene stemregstelsel wat 'n derde party, die Belgiese Arbeidersparty insluit, en 'n sterk rol vir die vakunies. Oorspronklik was Frans, wat die aangenome taal van die adelstand en die [[bourgeoisie]] was, die enigste amptelike taal. Die land het sedertdien 'n tweetalige Nederlands-Franse stelsel ontwikkel.