|
|2= [[15 Februarie]] [[2013]]
|opskrif3= Tyd
|3= 09:15 [[Jekaterinenburgtyd|YEKTJekaterinenburg]]-tyd ([[UTC+6]])
|opskrif4= Deursnee
|4= 2 - 17 m
|opskrif5= Massa
|5= 7. 000 -– 10. 000 ton
|opskrif6= Spoed
|6= 54. 000 km/uh
|opskrif7= Plofkrag
|7=500 kiloton TNT
| mapname = Rusland
| plaats = [[Tsjeljabinsk]] e.o.
| datum = [[15 februari]] [[2013]]
| tijd = 09:15 [[Jekaterinenburgtijd|YEKT]] ([[UTC+6]])
| doden = Geen
| gewonden = 1200<ref name="rt">{{en}} [http://rt.com/news/meteorite-crash-urals-chelyabinsk-283/ Meteorite hits Russian Urals], RT, 15 februari 2013</ref>
| schade = Gebroken ruiten, schade aan gebouwen
| type = [[Meteoroïde]]
| diameter = 2 - 17 m
| massa = 7.000 - 10.000 ton
| snelheid = 54.000 km/u
| ingeslagen = Ja, ten minste drie brokstukken
| hoogteexplosie = 30 - 70 km
| energie = 500 kiloton TNT
}}
[[Lêer:Chelyabinsk meteor event consequences in Drama Theatre.jpg|thumb|300px|Skade ná die supersoniese knal.]]
OpDie '''Meteoor van Tsjeljabinsk''' is ’n [[ 15 FebruarieMeteoroïde|meteoor]] wat op [[ 201315 Februarie]] het 'n [[ Meteoroïde|meteoor2013]] naby [[Tsjeljabinsk]] in die [[Rusland|Russiese]] [[Oeralgebergte|Oeralgebied]] ontplof. Om ongeveerOmstreeks 9:15 plaaslike tyd is verskillende ontploffings gehoor en 'n vuurbal in die hemel waargeneem. ▼
▲Op [[15 Februarie]] [[2013]] het 'n [[Meteoroïde|meteoor]] naby [[Tsjeljabinsk]] in die [[Rusland|Russiese]] [[Oeralgebergte|Oeralgebied]] ontplof. Om ongeveer 9:15 plaaslike tyd is verskillende ontploffings gehoor en 'n vuurbal in die hemel waargeneem.
== Eerste berigte ==
Mense in dié gebied het baie helder brandende objektevoorwerpe in die lug oor die [[oblast]]e [[Tsjeljabinsk-oblast|Tsjeljabinsk]], [[Swerdlofsk-oblast|Swerdlofsk]], [[Tjoemen]] en [[Orenburg]], [[Basjkortostan]] en naburige streke in [[Kazachstan]] waargeneem.<ref>{{en}} [http://www.theverge.com/2013/2/15/3991132/russia-meteorite-explosion-reported/ Russia rocked by meteor explosion]</ref><ref>{{en}} [http://www.reuters.com/article/2013/02/15/us-russia-meteorite-idUSBRE91E05Z20130215/ Meteorite explodes over Russia, more than 1,000 injured]</ref> Amateurvideo's het 'n vuurbal getoon met strepe oor die hemel, gevolg deur 'n harde kort supersoniese knal.<ref>{{en}} [http://edition.cnn.com/video/?hpt=hp_t1#/video/world/2013/02/16/ac-boulden-meteor-explodes-over-russia.cnn/ CNN-video]</ref><ref>{{en}} [http://www.smh.com.au/technology/sci-tech/meteor-shower-over-russia-sees-meteorites-hit-earth-20130215-2ei2j.html/ Meteor shower over Russia sees meteorites hit Earth]</ref><ref>{{en}} [http://www.newsroomamerica.com/story/347222/pm_medvedev_says_russian_meteorite_kef-2013_shows_entire_planet_vulnerable_.html/ PM Medvedev Says Russian Meteorite KEF-2013 Shows "Entire Planet" Vulnerable]</ref>
Amateurvideo's het 'n vuurbal getoon met strepe oor die hemel gevolg deur 'n harde kort supersoniese knal.<ref>{{en}} [http://edition.cnn.com/video/?hpt=hp_t1#/video/world/2013/02/16/ac-boulden-meteor-explodes-over-russia.cnn/ CNN-video]</ref><ref>{{en}} [http://www.smh.com.au/technology/sci-tech/meteor-shower-over-russia-sees-meteorites-hit-earth-20130215-2ei2j.html/ Meteor shower over Russia sees meteorites hit Earth]</ref><ref>{{en}} [http://www.newsroomamerica.com/story/347222/pm_medvedev_says_russian_meteorite_kef-2013_shows_entire_planet_vulnerable_.html/ PM Medvedev Says Russian Meteorite KEF-2013 Shows "Entire Planet" Vulnerable]</ref>
By tye was diédie objekvoorwerp so helder dat dit skaduwees sterker as die opkomende son gewerp het. <ref>{{en}} [http://www.slate.com/blogs/bad_astronomy/2013/02/15/breaking_huge_meteor_explodes_over_russia.html/ Huge Meteor Blazes Across Sky Over Russia; Sonic Boom Shatters Windows]</ref><ref>{{en}} [http://www.space.com/19801-possible-meteor-blast-russia.html/ Meteorite Falls in Eastern Russia, Causes Damage: Reports]</ref> NASA het later bevestig dat die objekvoorwerp helderder as die son was.<ref>{{en}} [http://thelede.blogs.nytimes.com/2013/02/15/video-captures-flaming-object-believed-to-be-meteorite/ Spectacular Videos of Meteor Over Siberia]</ref> Die weersatelliet [[Meteosat|Meteosat 9]] het 'n opname gemaak, kort nádat dit die atmosfeer binnegedring het.
==Tegniese besonderhede==
===Binnekoms===
Volgens die eerste skattings van die [[Roskosmos|Russiese Federale Ruimteagentskap]] word die objekvoorwerp wat die atmosfeer binnegedring het, geklassifiseer as 'n meteoroïde met 'n spoed van ongeveer 108 000 kilometer per uurkm/h (30 km/s). Dis 44 keer die [[spoed van klank]]. Die [[Russiese Akademie van Wetenskappe]] skat die spoed op net 54 000 km/h.<ref>{{en}} [http://www.universetoday.com/99982/meteor-blasts-rock-russia/ Meteor Blasts Rock Russia]</ref><ref>{{en}} [http://news.yahoo.com/500-injured-blasts-meteor-falls-russia-105758757.html/ 500 injured by blasts as meteor falls in Russia]</ref><ref name="rt.com">{{en}} [http://rt.com/news/meteorite-crash-urals-chelyabinsk-283/ Meteorite hits Russian Urals: Fireball explosion wreaks havoc, up to 1,200 injured (PHOTOS, VIDEO)]</ref>
Volgens die skattings van die Amerikaanse [[National Aeronautics and Space Administration|NASA]] het die meteoroïde 'n deursnee van 17 m<ref>{{en}}[http://www.nasa.gov/mission_pages/asteroids/news/asteroid20130215.html/ Russia Meteor Not Linked to Asteroid Flyby]</ref><ref name="de">{{de}}[http://newsticker.sueddeutsche.de/list/id/1418723/ Notfälle - Astronomie: Asteroid «2012 DA14» hat Erde passiert]</ref> en 'n massa van 9 000 [[ Ton (massa)|ton]] gehad. Die energie wat vrygestel is , word op 500 [[kiloton [[TNT]] geskat.<ref name="flyby">{{en}} [http://www.nasa.gov/mission_pages/asteroids/news/asteroid20130215.html Russia Meteor Not Linked to Asteroid Flyby], NASA, 15 februariFebruarie 2013</ref> ▼Ter vergelyking: die atoombom wat bo [[Hirosjima]] ontplof het , ([[Little Boy]] ), het 'n een plofkrag van '"net '" 15 kiloton TNT gehad. ▼
Skattings vanVolgens die hoogteRussiese hetAardrykskundige gevarieerGenootskap van 70 tot 30 kilometer, met 'n intensiteit van ongeveer 500 kiloton.<ref name="gazeta">{{ru}} [http://www.gazeta.ru/social/news/2013/02/15/n_2756693.shtml Ученый: / полету метеорита над Челябинском сопутствовали три взрыва мощностью от 1 до 10 килотонн] </ref>, Die [[hiposentrum]] van die ontploffing was geleë in die suide van Tsjeljabinskgazeta.ru, in15 Jemanzjelinskfebruari en Joezjno-oeralsk. Die skokgolf2013</ref> het Tsjeljabinskdie tweemeteoor minute later bereik.<ref name="gazeta" />bo▼▲Volgens die skattings van die Amerikaanse [[National Aeronautics and Space Administration|NASA]] het die meteoroïde 'n deursnee van 17 m<ref>{{en}}[http://www.nasa.gov/mission_pages/asteroids/news/asteroid20130215.html/ Russia Meteor Not Linked to Asteroid Flyby]</ref><ref name="de">{{de}}[http://newsticker.sueddeutsche.de/list/id/1418723/ Notfälle - Astronomie: Asteroid «2012 DA14» hat Erde passiert]</ref> en 'n massa van 9 000 [[Ton (massa)|ton]] gehad. Die energie wat vrygestel is word op 500 [[kiloton TNT]] geskat.<ref name="flyby">{{en}} [http://www.nasa.gov/mission_pages/asteroids/news/asteroid20130215.html Russia Meteor Not Linked to Asteroid Flyby], NASA, 15 februari 2013</ref>
Tsjeljabinsk drie ontploffings van verskillende swaartegroottes veroorsaak. Die eerste eneeen was die kragtigste, voorafgegaan deur 'n helderehelder flits wat ongeveer vyf sekonde geduur het. ▼▲Ter vergelyking: die atoombom wat bo [[Hirosjima]] ontplof het ([[Little Boy]]) het 'n een plofkrag van 'net' 15 kiloton TNT gehad.
VolgensSkattings van die Russiesehoogte Aardrykskundigewissel Genootskapvan 70 tot 30 km, met 'n intensiteit van ongeveer 500 kiloton.<ref name="gazeta">{{ru}} [http://www.gazeta.ru/social/news/2013/02/15/n_2756693.shtml Ученый:/ полету метеорита над Челябинском сопутствовали три взрыва мощностью от 1 до 10 килотонн],</ref> gazeta.ruDie [[hiposentrum]] van die ontploffing was in die suide van Tsjeljabinsk, 15in februariJemanzjelinsk 2013</ref>en Joezjno-Oeralsk. Die skokgolf het dieTsjeljabinsk verbykomendetwee meteoroïdeminute bolater bereik.<ref name="gazeta" />
▲Tsjeljabinsk drie ontploffings van verskillende swaarte veroorsaak. Die eerste ene was die kragtigste, voorafgegaan deur 'n heldere flits wat ongeveer vyf sekonde geduur het.
▲Skattings van die hoogte het gevarieer van 70 tot 30 kilometer, met 'n intensiteit van ongeveer 500 kiloton.<ref name="gazeta">{{ru}} [http://www.gazeta.ru/social/news/2013/02/15/n_2756693.shtml Ученый:/ полету метеорита над Челябинском сопутствовали три взрыва мощностью от 1 до 10 килотонн]</ref> Die [[hiposentrum]] van die ontploffing was geleë in die suide van Tsjeljabinsk, in Jemanzjelinsk en Joezjno-oeralsk. Die skokgolf het Tsjeljabinsk twee minute later bereik.<ref name="gazeta" />
Op drie plekke het mens gevind dat daar brokstukke hetdie ingeslaanaarde getref het: twee in die gebied rond die [[Tsjebarkoelmeer]] en eeeen naby die stad [[Zlato-oestOest]], so'nsowat tagtig kilometer80 km verder nána die het noordweste. Een van die brokstukke wat naby [[Tsjebarkoel]] hetgeval neergekomhet, het 'n krater van zesses meter in deursnee veroorsaak. <!--<ref name="rt" />
== Vernieling en gewonden ==
| 