Huis van Romanof: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Addbot (besprekings | bydraes) |
Bietjie aangepas; wiki-skakels |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas
|kleur =
|beeld = RomanovsCoatRF.png
|beeld_wydte = 150px
|beeld_onderskrif = Die wapen van die Romanofs
|beeld2 =
|beeld2_wydte =
|beeld2_onderskrif =
| valign="top"| '''Stigter''': || [[Michail I van Rusland|Michail I]]▼
|opskrif1 = Land
|1 = Rusland
| valign="top"| '''Laaste heerser''': || [[Nikolaas I van Rusland|Nikolaas I]]▼
|opskrif2 = Titel
|2 = Tsaar (tot 1721) <br>Keiser (ná 1721)
|opskrif3 = Eerste heerser
|opskrif4 = Laaste heerser
|opskrif5 = Huidige hoof
Die Huis van '''Romanof''' (Russies: Рома́нов) was die tweede en laaste dinastie van [[Rusland]]. Dit het van [[1613]] tot [[1761]] regeer. Van 1761 tot [[1917]] is Rusland regeer deur ’n lyn van die Huis van Oldenburg wat ontstaan het ná die huwelik tussen ’n Romanof-groothertogin en die hertog van Holstein-Gottorp. Hierdie lyn is amptelik ook Romanof genoem, maar genealoë verwys soms, meer akkuraat, daarna as '''Holstein-Gottorp-Romanof'''. ▼
|5 = [[Nikolaas Romanowitsj van Rusland|Prins Nikolaas Romanowitsj]] of <br>[[Maria Wladimirowna van Rusland|groothertogin Maria Wladimirowna]]
|opskrif6 = Regeer
|6 = 1613-1917
|opskrif7 =
|7 =
}}
▲Die '''Huis van
Die dinastie het tot ’n val gekom net voor die uitbreek van die [[Russiese Rewolusie]] in [[1917]]. Die [[tsaar]] is gedwing om te abdikeer. Hy en sy gesin was daarna eers in huisarres en is toe tereggestel.
== Oorsprong ==
[[Lêer:
Die Romanofs deel hul oorsprong met 24 ander Russiese adellike families. Die eerste gemeenskaplike voorvader is ene [[Andrei Kobila|Andrei Iwanowitsj Kobila]], ’n bojaar in diens van [[Semjon I van Moskou]]. Later jare is dikwels beweer dat Kobila baie beroemde voorouers gehad het, soos dat sy pa ’n beroemde prins en rebel van [[Pruise]] was wat na Rusland gevlug het. In die laat [[17de eeu]] is ’n fiktiewe stamboek gepubliseer waarvolgens hy van [[Julius Caesar]] afstam.
Sy oorsprong was waarskynlik minder luisterryk. Kobila is nie net Russies vir "merrie" nie, sy verwante het ook byname van perde en huisdiere gehad en dit dui daarop dat hy die afstammeling van ’n koninklike ritmeester was. Een van Kobila se seuns, Fjodor, ’n bojaar in die doema van [[Dmitri Donskoi]], se bynaam was Kosjka (kat). Sy afstammelinge het die van '''Kosjkin''' aangeneem en dit is later verander in '''Zacharin'''.
== Opgang van die Romanofs ==
[[Lêer:Kostromatsar.jpg|thumb|'' ’n Skare by die Apatijef-klooster probeer Michail Romanof se ma oorreed om hom na Moskou te laat gaan as Rusland se nuwe tsaar.]]
Die familie se opgang het begin toe Roman se dogter, [[Anastasia Romanowna|Anastasia Zacharina-Joerijewa]], in Februarie [[1547]] met die jong [[Iwan IV van Rusland|Iwan die Verskriklike]] trou. Toe haar man die titel [[tsaar]] aanneem, is sy gekroon as die land se heel eerste [[tsarina]]. Die huwelik was baie gelukkig, maar toe sy in 1560
▲Die familie se opgang het begin toe Roman se dogter, Anastasia Zacharina, in Februarie [[1547]] met die jong [[Iwan IV van Rusland|Iwan die Verskriklike]] trou. Toe haar man die titel [[tsaar]] aanneem, is sy gekroon as die land se heel eerste [[tsarina]]. Die huwelik was baie gelukkig, maar toe sy in 1560 onder geheimsinnige omstandighede sterf, het Iwan se hele persoonlikheid verander. Hy het vermoed die bojare het sy vrou vermoor en het ’n terreurveldtog, die [[Opritsjnina]] (Russies: Опричнина), teen hulle begin. Iwan het sy oudste seun by Anastasia, Iwan jr., vermoor tydens ’n rusie; die jonger [[Fjodor I van Rusland|Fjodor]], ’n vroom en lustelose prins, het dus sy pa opgevolg.
Regdeur Fjodor se bewind het sy swaer [[Boris Godoenof]] en sy Romanof-neefs om mag gewedywer. Toe Fjodor sonder kinders sterf, het die 700 jaar oue Moskouse lyn van die [[Rjoerik-dinastie]] tot ’n einde gekom. Ná ’n lang stryd het Godoenof en sy ondersteuners die oorhand oor die Romanofs gekry en Godoenof is tot tsaar verkies. Sy wraak op die Romanofs was skrikwekkend: die hele familie en hul verwante is na afgeleë dele van die Russiese Noorde en [[Oeral]]-streek gestuur, waar die meeste van honger of in kettings dood is. Die leier van die familie, Fjodor Nikititsj Romanof, is verban na die Antonijef Sijsky-klooster en gedwing om ’n monnik te word. Hy het die naam [[Patriarg Filaret (Fjodor Romanof)|Filaret]] aangeneem.
Die Romanofs se geluk het weer drasties verander met die val van die Godoenof-dinastie in 1606. As ’n voormalige leier van die anti-Godoenof-party en neef van die laaste wettige tsaar, is Filaret hooggeag deur verskeie swendelaars wat tydens die [[Tyd van Beroeringe]] probeer voorgee het hulle is Dmitri, die jongste seun van Iwan die Verskriklike wat op ’n jong ouderdom vermoor is. [[Vals Dmitri I van Rusland|Vals Dmitri I]] het Filaret ’n [[aartsbiskop]] gemaak en onder [[Vals Dmitri II van Rusland|Vals Dmitri II]] het hy [[patriarg]] geword. Ná die verdrywing van die [[Pole]] uit Moskou in 1612 het die [[Zjemski
Filaret se 16-jarige seun, [[Michail
== Krisis in die dinastie ==
Michail is opgevolg deur sy enigste seun, [[Aleksei
Ná die dood van Pieter, wat sy enigste oorlewende seun, Aleksei, laat doodmartel het, was daar ’n nuwe krisis, want Pieter het nie ’n opvolger aangewys nie. Hy is opgevolg deur sy vrou, [[Katharina I van Rusland|Katharina I]]. Daarna het die manlike Romanof-lyn in 1730 uitgesterf met die dood van [[Pieter II van Rusland|Pieter II]] (die vermoorde Aleksei se seun en dus Pieter I se kleinseun) op die dag waarop hy sou trou. Die laaste vroulike Romanofs was sy tannies, keiserin [[Anna
Elisabeth het haar suster, ook Anna, se kind ([[Pieter III van Rusland|hertog Karl Peter Ulrich van Holstein-Gottorp]]) aangewys as haar opvolger. Die troonbestyging van Karl Peter Ulrich in [[1762]] as keiser Pieter III was die begin van die nuwe dinastie van Holstein-Gottorp-Romanof.
== Die Holstein-Gottorp-Romanof-dinastie ==
[[Lêer:TsarNicholasIIWedding.jpg|thumb|links|Nikolaas II trou met Aleksandra Fjodorowna.]]
Die Holstein-Gottorps van Rusland het die van Romanof behou en klem gelê op hul afstamming van Pieter die Grote deur sy dogter, Anna. [[Paul
Pynlik bewus van die groot onenigheid wat kan ontstaan oor die opvolging van ’n tsaar, het Paul die beleid begin dat oudste seuns hul pa's sou opvolg en dat die monarg, sy vrou en enige aanspraakmakers op die troon tot die [[Russies-Ortodokse Kerk]] moes behoort. Later het sy seun, [[Aleksander I van Rusland|Aleksander I]], die vereiste bygevoeg dat
Paul
[[Aleksander II van Rusland|Aleksander II]] was die volgende Russiese tsaar. Hy was goed opgevoed, intelligent en het gevoel sy taak is om vrede in [[Europa]] en [[Rusland]] te bewaar. Hy het onder meer die [[lyfeiene]]s in 1861 bevry en het groot steun onder die bevolking gehad. Op [[13 Maart]] [[1881]] is Aleksander vermoor op pad huis toe ná ’n militêre parade. Slawiese patriotisme, ’n oplewing in kultuur en Panslawiese idees het in dié tyd al hoe belangriker geword en dit het die dinastie genoop om "meer Russies" te word.
Aleksander II is opgevolg deur sy seun [[Aleksander III van Rusland|Aleksander III]]. Hy was ’n groot en imposante man, dog effens vervelig, en het ’n groot stamina en swak maniere gehad. Weens die sluipmoord op sy pa het hy meer outokraties regeer en baie van die liberale Aleksander II se hervormings opgehef. Hy het getrou met [[
Die oudste, [[Nikolaas II van Rusland|Nikolaas]], het tsaar geword toe sy pa op 49-jarige ouderdom skielik aan ’n niersiekte dood is. Hy was intelligent en goedhartig, maar is nie deeglik voorberei vir sy rol as heerser nie en hy het bloot sy pa se streng beleidrigtings voortgesit. Sy tsarina, die
== Val van die Romanofs ==
Line 68 ⟶ 73:
Aleksandra het die hemofilie-geen van haar ouma, die Britse [[koningin Victoria]], geërf, wat meegebring het dat haar seun en die troonopvolger, [[Aleksei Romanof|tsarewitsj Aleksei]] [[hemofilie]] gehad het. Nikolaas en Aleksandra het ook vier dogters gehad: die groothertoginne Olga, Tatjana, Maria en [[Anastasia Romanowa|Anastasia]].
Begin [[1917]] het die [[Februarie-rewolusie]] uitgebreek en dit het gelei tot die
Nikolaas en sy gesin is in
In die tagtigerjare
Die vyf liggame wat gevind is, is in [[1998]] begrawe in die [[
== Huidige Romanofs ==
Die Romanof-familie bestaan vandag nog. Daar is onenigheid oor die volgorde van aanspraakmakers op die troon en veral oor die posisie van hoof van die Romanof-familie, veral tussen [[
==
* Bergamini, John D. ''The Tragic Dynasty: A History of the Romanovs''. Putnam, 1969.
* Crankshaw, Edward. ''The Shadow of the Winter Palace: Russia's Drift to Revolution, 1825-1917''
Line 94 ⟶ 99:
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|House of Romanov|Huis van Romanof}}▼
* [http://www.romanov-memorial.com/ The Romanov Memorial]
* [http://www.frozentears.org/ Frozentears.org] – ’n Media-biblioteek van die laaste keisergesin.
Line 107 ⟶ 111:
* [http://www.nikolairomanov.com/ Amptelike webtuiste van Nikolai Romanof, prins van Rusland]
* [http://www.imperialhouse.ru/ Amptelike webtuiste van Maria Wladimirowna, groothertogin van Rusland]
▲{{CommonsKategorie-inlyn|House of Romanov|Huis van Romanof}}
{{Regerende dinastieë in Europa}}
|