Martin Melck: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Lyn 14:
In [[1750]], vier jaar ná sy aankoms, is Martin Melck met volle eer uit die Kompanjie se diens ontslaan. Hy het hom vervolgens as vryburger in [[Stellenbosch]] gevestig. Nog in dieselfde jaar het hy die plase ''Aan't Pad'' (tans Cloetesdal) en ''Watergang'' gekoop. Die helfte van die koopprys is in harde kontant betaal. Naas boerdery het hy 'n besigheid begin en vervoerdienste aangebied. Nadat hy in [[Saldanhabaai]] op 'n ryk voorkoms van kalk afgekom het (dit was blykbaar gefossileerde mosseldoppe), het hy daar 'n tweede winsgewende bedryf as leweransier van boumateriaal begin. Deur kalksteen in 'n kalkoond te verhit, is brandkalk gemaak wat verder tot boumateriaal verwerk en aan messelaars verkoop kon word.
Ná die afsterwe van sy eerste werkgewer aan die Kaap, Johann Giebeler, in 1752 het hy af en toe na ''Elsenburg'' gery om besoeke aan dié se weduwee Anna Margaretha Hop te bring. Twee maande voor sy 29ste verjaardag, op 20 Augustus 1752, het hy met Anna Margaretha getrou. Uit die huwelik is drie kinders gebore. Huwelike was in dié tyd uitsluitlik binne gemeenskap van goedere, en so het Martin die eienaar van twee spogplase, ''Elsenburg'' en ''Hoopenburg'' (ook ''Mulders Vallei'' genoem, tans Muldersvlei) geword.<ref>Edith H. Raidt: ''Afrikaans en sy Europese Verlede''. Derde en hersiene uitgawe. Kaapstad: Nasou Beperk 1991, bl. 102</ref> Voor sy huwelik was hy in besit van 'n perd, 48 beeste en 4 000 wingerdstokke. Nou is sy boedel oornag aansienlik vergroot met nuwe bates, waaronder vyftien slawe, veertig perde, sestig beeste, vyfhonderd skape, twintig varke en 30 000 wingerdstokke.
Op 7 Februarie het Martin Melck die plaas ''De Driesprong'' (tans Muratie, 'n bekende wynplaas en steeds in besit van die Melck-familie) in Stellenbosch vir sy dogter Anna Catherina gekoop. Drie jaar later is hy as heemraad van Stellenbosch benoem. Gedurende sy ampstermyn het hy die grenslyn tussen die Stellenbosch- en Swellendam-distrikte bepaal en die Eersterivier se loop verander om oorstromings te voorkom. In die 1770's het hy die eerste wapad tussen die Kasteel en '''t Rondebosje'' gebou. As toegewyde boer het Melck in 1770 nóg plase gekoop - ''De Laaste Gift'' (wat tans deel uitmaak van die Lourensford-landgoed), ''Kersefontein'' (steeds in besit van Melck se nakomelinge en tans 'n gasteplaas) en ''St. Helena'' aan die Bergrivier.
Anna Hop, Martin se eerste gade, is op [[22 Mei]] [[1776]] oorlede. Melck was op hierdie tydstip die mees welgestelde man aan die Kaap. Sy boedel, waarvan die waarde op 240 000 gulden beraam is (wat gelykstaan aan 2 222 jaar se gemiddelde lone) het tien plase, twee leenplase, 'n woonhuis en twee pakhuise in Kaapstad, 203 slawe, 170 perde, 1 321 beeste, 4 167 skape, 106 varke en sowat 200 000 wingerdstokke ingesluit. Op 2 November 1778 het Melck met sy tweede vrou, Maria Rosina Loubser, weduwee van Hercules Adriaan Malan, getrou. Uit die huwelik is een kind gebore.
=== Weldoener ===
| |||