Swam: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Addbot (besprekings | bydraes)
k Verplasing van 1 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q764
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Lyn 29:
Swamme word ook as 'n direkte bron van voedsel gebruik, soos sampioene en knolswamme (truffels), insuurmiddels vir brood en in die gissing van verskeie produkte, soos [[wyn]], [[bier]] en sojasous. Sedert die 1940's word swamme ook aangewend in die vervaardiging van antibiotika en meer onlangs word sommige van die ensieme wat swamme produseer ook gebruik in die nywerheid en in reinigingsmiddels. Hulle word ook as "groener" alternatiewe vir die kontrolering van onkruid en peste gebruik. Baie swamspesies vervaardig bioaktiewe verbindings genaamd mikotoksiene (swamgiwwe), soos [[alkaloïed]] en poliketied, wat giftig vir mense en diere is. Die vrugstrukture van sommige spesies bevat psigotropiese verbindings wat hallusinasies veroorsaak en word in sommige kulture tydens tradisionele seremonies of vir ontspanning gebruik. Swamme is daartoe in staat om mensgemaakte materiale en geboue af te breek en kan ernstige siektes in mense en diere veroorsaak. Die verlies van gewasse as gevolg van swamsiektes of verrotte voedsel kan 'n groot impak op die voedselvoorraad van mense en plaaslike ekonomieë hê.
 
Die ''Fungi''-koninkryk bevat 'n enorme diversiteit met betrekking tot taksonomiese groepe met verskillende ekologieë, lewensiklusse en morfologieë; van die eensellige, waterliewende ''Chytridiomycota'' tot reuse sampioene. Daar is egter steeds min bekend oor die ware [[biodiversiteit]] van hierdie koninkryk, alhoewel daar beraam word dat daar ongeveer 1,5 miljoen spesies is, waarvan slegs 5% amptelik geklassifiseer is. Sedert die baanbrekende 18de en 19de eeuse werke van [[Carl Linnaeus]], [[ChristianChristiaan Hendrik Persoon]], en [[Elias Magnus Fries]] word swamme volgens hulle morfologie (d.w.s. hulle karaktereienskappe soos spoorkleur en mikroskopiese eienskappe) of fisiologie geklassifiseer. Vorderings in molekulêre genetika beteken dat DNS-analises vandag ook gebruik kan word om swamme te klassifiseer, wat soms die geskiedkundige groeperings (gebaseer op voorkoms, bou, ens.) in twyfel trek.
 
==Bronnelys en verwysings==