Randhere: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
Nuwe artikel
 
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Lyn 1:
'''Randlord''' is 'n historiese term wat gebruik word om na 'n klein groepie Europese finansiers en avonturiers te verwys wat die [[Suid-Afrika]]anse diamente- en goudmynbedryf in sy baanbrekersfase vanaf die 1870's tot die uitbreek van die [[Eerste Wêreldoorlog]] in [[1914]] beheer het.
 
Dit was oorwegend entrepreneurs van dieselfde generasie wat 'n sleutelrol by die ontwikkeling van die diamantebedryf in [[Kimberley]], [[Noord-Kaap]] gespeel het. Hulle het die nodige infrastruktuur opgebou en die hele mynbedryf gekonsolideer - 'n strategie wat hulle ook op die mynbousektor in die destydse [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] (ZAR, dikwels ook [[Transvaal]] genoem) toegepas het nadat goud in 1886 aan die Witwatersrand (die "Rand") ontdek is. Goud het nie net die ZAR-regering van president [[Paul Kruger]] se skatkis gevul nie, maar ook ongekende rykdom aan die manne besorg wat aan die toppunt van die bedryf gestaan het.
 
Die finansiers en magnate is deur merkwaardige administratiewe en finansiële vernuf gekenmerk. Beheer oor die bedryf is deur middel van die sogenaamde groepstelsel uitgeoefen waar 'n klein groep van vyf of ses beleggers of finanshuise genoeg aandele besit het om 'n hele reeks mynboumaatskappe te oorheers. Hul sakevermoë is dikwels aangevul deur tegniese vaardighede. Hulle het ervaring in Kimberley en [[Johannesburg]] se myne opgedoen en die nuutste wetenskaplike kennis en tegnologie toegepas in die moeilike bedryf. Party van hierdie magnate was so welgesteld en invloedryk dat Londense koerante na 'n twintig- of dertigtal van hulle as Randlords verwys het. Die meeste Randlords het hulle in herehuise in Parktown gevestig, 'n noordelike voorstad van Johannesburg. Baie randlords het ter erkenning van hul dienste en prestasies baronetskappe van koningin [[Victoria van die Verenigde Koninkryk|Victoria]] ontvang.