Groot Markplein van Brussel: Verskil tussen weergawes

Die '''Groot Markplein van Brussel''' ([[Frans]]: ''la Grand-Place de Bruxelles'', [[Nederlands]]: ''Grote Markt van Brussel'') is die sentrale stadsplein in [[Brussel]]. Dit word omring deur versierde gildehuise in die Italiaanse Barokstyl, die stadsaal (Frans: ''Hôtel de Ville'') en die Broodhuis (''Maison du Roi''). Die plein is Brussel se belangrikste toeristebestemming en saam met die [[Atomium]] en [[Manneken Pis]] een van die stad se gewildste landmerke. [[UNESCO]] het die Groot Markplein in 1998 tot 'n [[wêrelderfenisgebied]] verklaar.

 

Vandag word gereeld feeste op die Groot Markplein gehou. Aan die begin van Julie vind die jaarlikse "Ommegang", 'n geskiedkundige optog, hier plaas en die plein word tweejaarliks in mid-Augustus met 'n groot blomtapyt versier.

 

Die ligging van die huidige plein was oorspronklik 'n moerasagtige sandbank tussen twee spruite wat na die Senne-rivier gevloei het. In die elfde eeu is die gebied drooggelê en is die "Niedermerckt" ("laer" of "nedermark") hier aangelê, 1,2 m laer as die huidige plein. Dit het reeds die sentrum van die stad gevorm en in die twaalfde eeu was dit ook reeds 'n kommersiële sentrum vir handelsroetes tussen Brugge, Keulen en Frankryk, waar Engelse wol, Franse wyn en Duitse bier verkoop is.

 

Die Groot Markplein is na die konstruksie van die stadsaal vir die eerste keer uitgelê, in die middel van die stad se destydse kommersiële distrik. Die aangrensende strate weerspieël steeds die area se oorsprong, met historiese Nederlandse name soos "Haringstraat", "Grasmarkt", "Boterstraat", "Hoedenmakersstraat", ens. Die oorspronklike Groot Markplein was 'n mengelmoes van geboue wat tussen die 15de en 17de eeu in allerlei style opgerig is.

 

Op 13 Augustus 1695, tydens die Negejarige Oorlog, het 70 000 van die Franse Sonkoning Lodewyk XIV se troepe om politieke redes met 'n bombardering van die stad begin. Die troepe was onder leiding van maarskalk François de Neufville, wat gehoop het om die sogenaamde "Liga van Augsburg" se magte weg te trek van hul beleëring van die Frans-besette stad Namur (in die suide van die huidige België).

 

{{wide image|Grand Place panorama.jpg|2001px|'n Panorama van die Groot Markplein of Grand-Place}}

 

;1. Die Koning van Spanje; Gilde van die bakkers

:''Den Coninck van Spaigniën / Le Roy d’Espagne''

Die oorspronklike houthuis wat hier geleë was, is in die 13de eeu met 'n steenhuis vervang deur die familie Serghuys, wat beter beskerming wou hê as wat 'n houthuis kon bied. In 1695 het die Bakkersgilde die grond gekry om 'n groot gildehuis in die barokstyl te bou. Die gildehuis is in 1696 voltooi en daar word vandag steeds dikwels na die gebou as "die Bakkershuis" verwys.

Die vier beelde op die eerste verdieping simboliseer die vier kontinente saam met die Geregtigheid.

;Stadshuis

:''Gemeentehuis / Maison communale''

Die voorgewel bevat beelde van die Brabantse hertoë en hertoginne.

 

;8. Die Sterre; Huis van die Amman

:''De Sterre / L’Étoile''

Die gebou is in 1852 op bevel van burgemeester De Brouckere gesloop om plek te maak vir 'n beplande tremweg. Die projek is egter nooit uitgevoer nie. In 1897 het die nuwe burgemeester Karel Buls 'n nuwe gebou laat bou, wat op 'n arkade sou rus sodat voetgangers onder deur die gebou kon beweeg. In die arkade is 'n gedenkplaat aangebring ter ere van Buls en die bouers en ook 'n standbeeld ter ere van Everaard 't Serclaes. 'n Gewilde bygeloof hou in dat mens 'n jaar lank geluk in die liefde gewaarborg word indien sy regterarm gestreel word.

 

 

;9. Die Swaan; Slagtersgilde

Nog 'n burgerlike woning wat nie deur 'n gilde besit is nie. Hierdie steengebou is in 1699 gebou en in 1885 gerestoureer.

 

;12a. Die Koning van Beiere; Herehuis

: ''De Koning van Beieren / Le Roi de Bavière''

:Nog 'n burgerlike woning wat nie deur 'n gilde besit is nie.

 

;20. Die Hert; herehuis

:''Den Hert / Le Cerf''

Die Skildersgilde het die oorspronklike houthuis in 1533 met 'n steengebou vervang. Die grondvlak het 'n gotiese styl gehad, maar die invloed van die [[Renaissance]] was vanaf die eerste verdieping te bespeur. Die puinhoop wat na die bombardering van 1695 oorgebly het is deur 'n steenhouer aangekoop en hy het die huidige Renaissance-gebou daar laat bou.

 

[[Victor Hugo]] het vir 'n tyd lang hier onder die skuilnaam "Lanvin" gewoon, terwyl hy vir Napoleon III gevlug het. Dit was hier wat hy sy bekende politiese skrywe 'Napoléon le Petit' ("Die Klein Napoleon") geskryf het.

 

Die oorspronklike Broodhuis is in die 13de eeu gebou: 'n houtgebou waar bakkers hulle brood in 'n bedekte mark verkoop het (vandaar die naam). In die 15de eeu is die houtgebou met 'n steengebou vervang en gebruik vir die administrasie van die Hertog van Brabant. Met die val van die hertogdom aan die [[Huis van Habsburg]] het die gebou ook bekend geword as ''Maison du Roi'' ("die Koning se huis"), wat tans steeds die Franse benaming vir die gebou is. Tydens sy heerskappy in die 16de eeu het Karel V die gebou weereens laat herbou, die keer in 'n Gotiese styl, eenders aan die huidige voorkoms. Die stad het in 1873 aan Victor Jamaer opdrag gegee om die gehawende struktuur in 'n neo-gotiese styl op te knap, 'n taak wat uiteindelik twintig jaar sou duur.

 

;34 Die Helm; herehuis

:''Den Helm / Le Heaume''

Die Esel is die laaste herehuis op die mark en dateer uit 1696, maar is in 1916 gerestoureer. Teenoor hierdie gebou staan Die Koning van Spanje.

 

Die Groot Markplein is bekend vir sy groot blomtapyt. 'n Uitgestrekte "tapyt" van 25 by 75 meter word met 500&nbsp;000 tot 800&nbsp;000 [[begonia]]s geskep en word elke twee jaar vir 'n paar dae in die middel van Augustus vertoon. Die blomtapyt van 2010 sal die 17de geleentheid wees waarop die Groot Mark op hierdie wyse versier word. Die geleentheid is 'n groot trekpleister vir toeriste.<ref>{{cite web |url=http://www.trabel.com/brussel/brussels-touristattractions.htm |title=Tourist Attractions in Brussels |publisher=trabel.com |accessdate=2008-06-04}}</ref>

 

Die tapyte se ontwerp herinner aan egte tapyte, dié van 2008 was gebaseer op 'n werklike 18de eeuse tapyt wat in die Brusselse Stadhuis te sien is. Dit neem telkens tussen 80 en 100 vrywilligers vyf tot ses uur om die tapyt te voltooi.<ref>[http://www.tuinadvies.be/bloementapijt_begonia_bloemen.htm Bloementapijten met begonia's 2008]</ref><ref>[http://www.brusselnieuws.be/artikels/stadsleven/700-000-begonias-in-brussels-bloementapijt 700.000 begonia's in Brussels bloementapijt]</ref>

 

<gallery>

</gallery>

 

UNESCO het die markplein in 1998 as ''La Grand-Place de Bruxelles'' tot 'n [[wêrelderfenisgebied]] verklaar. Volgens die instelling voldoen die Groot Mark aan die volgende twee kriteriums:<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/857 La Grand-Place, Brussels] - UNESCO Wêrelderfgebiede. Verkry op 4 Maart 2009</ref>

<blockquote>Kriterium ii: Die Groot Mark is 'n uitsonderlike voorbeeld van die eklektiese en hoogs suksesvolle samesmelting van boukundige en kunssinnige style wat die kultuur en samelewing van hierdie streek karakteriseer.</blockquote>

<blockquote>Kriterium iv: Deur die aard en kwaliteit van sy argitektuur en die uitstekende kwaliteit as 'n openbare oop ruimte, illustreer die Groot Mark in 'n besonderse wyse die ontwikkeling en prestasies van 'n hoogs suksesvolle handelstad van noordelike Europa op die hoogtepunt van sy welvarendheid.</blockquote>

 

{{CommonsKategorie|Grand Place (Brussels)|Groot Markplein van Brussel}}

{{Verwysings}}