Die Vaderland: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 8:
 
[[Lêer:Harm Oost.jpg|thumb|190px|[[Harm Oost]], redakteur van ''Die Week'', ''Het Volk'' en ''Ons Vaderland''.]]
[[Lêer:Gustav Preller.jpg|thumb|220px|[[Gustav Preller]], redakteur van ''Ons Vaderland'' van 1925 tot 1932 en tot 1936 van ''Die Vaderland''.]]
[[Lêer:Eugene Marais.jpg|thumb|190px|[[Eugène Marais]], letterkundige medewerker van ''Die Vaderland'' van 1932 tot met die koerant se verhuising na [[Johannesburg]] en sy dood op [[29 Maart]] [[1936]].]]
[[Lêer:Pretoriusstraat Ons Vaderland.jpg|thumb|240px|left|Die vooraansig van ''Ons Vaderland'' se gebou by Pretoriusstraat, [[Pretoria]].]]
[[Lêer:Slag van Pleinstraat 3.jpg|thumb|260px|Die vooraansig van ''Die Vaderland'' se gebou by Pleinstraat 3, [[Johannesburg]], ná sinkplate voor die vensters aangebring is vir beskerming in geval van nog 'n aanval soos dié op die aand van 1 Februarie 1941.]]
[[Lêer:Pleinstraat 3 binne.jpg|thumb|260px|Die binnekant van ''Die Vaderland'' se kantoor na die aanval op 1 Februarie 1941.]]
[[Lêer:Afrikaans Pers jaarlikse dinee.jpg|thumb|left|320px|Die Afrikaanse Pers se jaarlikse dinee in Johannesburg teen die einde van die veertigerjare. Die digteres [[Elisabeth Eybers]] (nr. 4), dr. en mev. [[H.F. Verwoerd]] (5 en 6), adv. [[J.G. Strijdom]] (9), mnr. en mev. Ben Schoeman, [[Marius Jooste]] (7), Tom Naude en Koos Buitendag is van die bekendes op die foto.]]
[[Lêer:Hertzog en Havenga.jpg|left|thumb|270px|[[Nic Havenga]] en genl. [[J.B.M. Hertzog]] op 'n skip op pad terug na 'n Statebondskonferensie.]]
 
==Voorlopers: ''Die Week'', 23 Februarie 1912==
Line 30 ⟶ 23:
 
==Voorlopers: ''Het Volk'', 19 September 1913==
[[Lêer:Gustav Preller.jpg|thumb|220px|[[Gustav Preller]], redakteur van ''Ons Vaderland'' van 1925 tot 1932 en tot 1936 van ''Die Vaderland''.]]
 
Oost begin onmiddellik met die bystand van 'n groepie vriende die nuwe weekblad, ''Het Volk''. Dit verskyn elke Donderdag sonder onderbreking in ''Die Week'' se plek. Die Het Volk Drukkers & Uitgevers Maatschappij Beprkt is op 13 September 1913 geregistreer met adv. [[Tielman Roos]], dr. [[Hjalmar Reitz]] en prok. H.S. Webb as direkteure geregistreer. Die koerant is, soos ''Die Week'', gedruk deur mnr. Verbeek se Atlas Drukkery en Bindery, [[Pretoria]].
 
Line 39 ⟶ 34:
 
==Voorlopers: ''Ons Vaderland'', 10 September 1915==
[[Lêer:Eugene Marais.jpg|thumb|190px|[[Eugène Marais]], letterkundige medewerker van ''Die Vaderland'' van 1932 tot met die koerant se verhuising na [[Johannesburg]] en sy dood op [[29 Maart]] [[1936]].]]
 
'n Groep Jong Turke wou nie verlief neem met die sluiting van die enigste Nasionale koerant nie en stig op 8 September 1915 die Noordelike Drukpers Maatskappij Beperk om die nasionale belang van die Afrikaner te bevorder deur die "volksorgaan" ''Ons Vaderland'' op die been te bring. ''[[Die Burger|De Burger]]'', wat in die dieselfde jaar gestig is, verwelkom die halfweeklikse blad as 'n ware bondgenoot. Op 22 September verwys ''De Burger'' na die Pretoriase blad as "een nieuwe kracht in de Transvaal". ''De Burger'' spreek die hoop uit dat ''Ons Vaderland'' "tot in lengte van dagen tot heil van land en volk (mag) groeien en bloeien!"
 
Line 50 ⟶ 47:
 
==Lyfblad van die Nasionale Party==
[[Lêer:Pretoriusstraat Ons Vaderland.jpg|thumb|240px|left|Die vooraansig van ''Ons Vaderland'' se gebou by Pretoriusstraat, [[Pretoria]].]]
 
Die Transvaalse takke van die [[Nasionale Party]] hou in 1915 'n konferensie en kies ''Ons Vaderland'' as partyorgaan. Toe die vier destydse provinsies in 1916 'n federale raad van die NP saamstel, is ''Ons Vaderland'' ook as landswye "officiële orgaan" erken. Die party het egter nie 'n regstreekse aandeel in die Noordelike Drukpersmaatskappy besit nie en dus ook nie seggenskap in sy redaksionele beleid verkry nie.
 
Line 61 ⟶ 60:
 
==''Ons Vaderland'' word ''Die Vaderland''==
[[Lêer:Slag van Pleinstraat 3.jpg|thumb|260px|Die vooraansig van ''Die Vaderland'' se gebou by Pleinstraat 3, [[Johannesburg]], ná sinkplate voor die vensters aangebring is vir beskerming in geval van nog 'n aanval soos dié op die aand van 1 Februarie 1941.]]
 
Nadat Bloedstraat 190 tien jaar lank as ''Ons Vaderland'' se tuiste gedien het, verhuis die koerant in Oktober 1925 na 'n gehuurde gebou by Pretoriusstraat 361. In 1928 is 'n vertrek aangebou waarin 'n rotasiepers opgerig is met die oog op die uitgee van 'n dagblad. Die perseel het as kantoor gedien totdat die Afrikaanse Pers Beperk die Noordelike Drukpers Maatskappy oorgeneem en ''Die Vaderland'' verskyn het. Toe het die redaksie na 'n gehuurde kantoor in Van der Waltstraat verhuis. In 1934 het die administrasiepersoneel teruggeskuif na die hoofgebou en 'n woonhuis oorkant die straat gehuur wat die redaksie toe betrek het. In hierdie gebou het Gustav Preller tot 1936 gearbei.
 
Line 76 ⟶ 77:
 
==Tweede Wêreldoorlog==
[[Lêer:Pleinstraat 3 binne.jpg|thumb|regs|260px|Die binnekant van ''Die Vaderland'' se kantoor na die aanval op 1 Februarie 1941.]]
[[Lêer:Afrikaans Pers jaarlikse dinee.jpg|thumb|left|320px|Die Afrikaanse Pers se jaarlikse dinee in Johannesburg teen die einde van die veertigerjare. Die digteres [[Elisabeth Eybers]] (nr. 4), dr. en mev. [[H.F. Verwoerd]] (5 en 6), adv. [[J.G. Strijdom]] (9), mnr. en mev. Ben Schoeman, [[Marius Jooste]] (7), Tom Naude en Koos Buitendag is van die bekendes op die foto.]]
[[Lêer:Hertzog en Havenga.jpg|left|thumb|270px|[[Nic Havenga]] en genl. [[J.B.M. Hertzog]] op 'n skip op pad terug na 'n Statebondskonferensie.]]
Gedurende die eerste dae van September 1939 het oorlogswolke oor [[Europa]] saamgepak sodat vir die tweede keer binne 'n kwarteeu 'n wêreldoorlog uitgebreek het. Baie Suid-Afrikaners en met hulle saam ''Die Vaderland'' het vas geglo dat Suid-Afrika neutraal sou bly en nie gedwing sou word om aan die oorlog deel te neem nie. Die hoofleier van die [[Verenigde Party]], wat toe nog aan bewind was, genl. Hertzog, en ook verskeie ander leiers, onder wie genl. [[Jan Smuts|Smuts]], het die voorafgaande maande herhaaldelik die versekering gegee dat die Unie nie sou deelneem aan enige oorlog nie, tensy sy belange so bedreig word dat die land se bestaan daarvan sou afhang.