Bul (sterrebeeld): Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
kNo edit summary |
||
Lyn 27:
Die '''Bul''' ([[Latyn]]: ''Taurus'') is ’n [[sterrebeeld]] in die noordelike hemelruim. Dit is een van die 48 konstellasies wat deur die 2de-eeuse sterrekundige [[Ptolemaeus]] beskryf is en is steeds een van die 88 moderne sterrebeelde.
Die Bul is een van die sterrebeelde van die [[diereriem]] en een van die oudstes. Dit was reeds in die vroeë [[Bronstydperk]] bekend, toe dit die ligging van die [[son]] aangedui het tydens die
Die Bul het verskeie interessante aspekte. Twee van die naaste oop [[sterreswerm]]s aan die [[Aarde]] kom hierin voor: die [[Plejades (sterreswerm)|Plejades]] en die [[Hiades (sterreswerm)|Hiades]], wat albei met die blote oog gesien kan word. Die [[reusester|rooi reus]] [[Aldebaran]] is die helderste ster in die sterrebeeld. In die noordwestelike deel is die [[supernova]]-oorblyfsel Messier
== Ruimtevoorwerpe==
[[Lêer:TaurusCC.jpg|thumb|left|250px|Die sterrebeeld Bul soos met die blote oog gesien.]]
===Sterre===
Die helderste ster van die Bul is [[Aldebaran]], ’n oranje [[Sterreklassifikasie#Klas K|K5 III-tipe]] [[reusester|reus]].<ref name="Burnham">{{cite book | first=Robert | last=Burnham | year=1978 | title=Burnham's celestial handbook: an observer's guide to the Universe beyond the Solar System | volume=Drie| edition=hersien| publisher=Courier Dover Publications | isbn = 978-0-486-23673-5 | pages=1807–1830 }}</ref> ’n V-vormige [[asterisme]] vorm die gesig van die Bul. Dit bestaan uit helder sterre van die [[Hiades (sterreswerm)|Hiades-sterreswerm]].<ref name="Olcott">{{cite book | first=William Tyler | last=Olcott | year=1907 | title=A field book of the stars | page=96 | location=New York en Londen | publisher=G.P. Putnam's sons | url=http://books.google.com/?id=47IAAAAAMAAJ&pg=PA96 | accessdate=2009-06-30 | isbn = 978-1-4179-0283-5 }}</ref> Aldebaran vorm die Bul se bloedbelope oog wat na die sterrebeeld [[Jagter (sterrebeeld)|Jagter]] gluur.<ref name="saski_boddy2003">{{cite book | last1=Sasaki | first1=Chris | last2=Boddy | first2=Joe | year=2003 | title=Constellations: the stars and stories | publisher=Sterling Publishing Company, Inc | isbn = 978-1-4027-0800-8 | page=106 }}</ref>
In die noordoostelike kwadrant van die sterrebeeld lê die [[Plejades (sterreswerm)|Plejades]] of Sewe Susters, een van die naaste sterreswerms wat met die blote oog gesien kan word. In die noordelike deel noordwes van die Plejades lê die [[Kristalbal-newel]], of NGC 1514. Dié planetêre [[newel]] is van historiese belang ná sy ontdekking in 1790 deur die Duits gebore Britse [[sterrekundige]] [[William Herschel]]. Voorheen het sterrekundiges aangeneem dat die newel ’n groep sterre is. Herschel het egter ’n ster waargeneem omring deur ’n wolk van die een of ander aard. In 1864 het die Britse sterrekundige [[William Huggins]] die [[Spektraallyn|spektrum]] van die newel gebruik om te bepaal dat die newel ’n glimmende gas is, eerder as sterre.▼
In die weste word die twee horings van die Bul gevorm deur Beta en Zeta Tauri, twee [[veelvoudige ster]]re wat deur 8° geskei word. Beta is die tweede helderste ster in die sterrebeeld en grens aan die sterrebeeld [[Koetsier (sterrebeeld)|Koetsier]] ([[Latyn]]: Auriga). Daarom word dit ook Gamma Aurigae genoem.
===Diepruimtevoorwerpe===
▲In die noordoostelike kwadrant van die sterrebeeld lê die [[Plejades (sterreswerm)|Plejades]] of Sewe Susters, een van die naaste sterreswerms wat met die blote oog gesien kan word. In die noordelike deel noordwes van die Plejades lê die [[Kristalbal-newel]], of NGC 1514. Dié
Ook in die Bul is die [[Krap-newel]] ([[Messier-voorwerp|M1]]), ’n [[supernova]]-oorblyfsel. Dit is geskep deur die ontploffing van ’n tipe II-supernova wat op 4 Julie 1054 van die [[Aarde]] af gesien is. Dit was helder genoeg om in die dag te sien en word in [[Sjina|Sjinese]] historiese dokumente genoem. Op sy helderste het die supernova ’n [[magnitude]] van −4 mag bereik, maar tans is dit net 8,4 mag en ’n [[teleskoop]] is nodig om dit te sien.<ref name="hawkins2002">{{cite book | first=Gerald S. | last=Hawkins | year=2002 | title=Mindsteps to the cosmos | page=231 | publisher=World Scientific | isbn = 978-981-238-123-1 }}</ref><ref name="covington2002">{{cite book | first=Michael A. | last=Covington | year=2002 | title=Celestial objects for modern telescopes | page=240 | publisher=Cambridge University Press | isbn = 978-0-521-52419-3 }}</ref> Van die inheemse volke van [[Noord-Amerika]] het dit ook gesien en dit is op verskeie potte uitgebeeld asook op ’n skildery in ’n [[Nieu-Mexiko]]-canyon. Die oorblyfsel self is egter eers in 1731 deur [[John Bevis]] ontdek.<ref name="objects">{{cite book | title=300 Astronomical Objects: A visual reference to the Universe | last1=Wilkins | first1=Jamie | last2=Dunn | first2=Robert | publisher=Firefly Books | year=2006 | accessdate=2012-04-29 | edition=1ste | location=Buffalo, New York | isbn = 978-1-55407-175-3 }}</ref>
T
== Geskiedenis en mitologie==
Line 52 ⟶ 54:
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
==Eksterne skakels==
| |||