Wikings: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Skakels |
|||
Lyn 2:
Die woord '''Wikings''' (dikwels ook '''Vikings''') is afgelei van die Oud-Noorse ''vikingr''. Hulle staan ook as Noormanne bekend. Onder die naam Wikings val die bewoners van [[Denemarke]], [[Noorweë]] en [[Swede]], vir sover hulle van die einde van die agtste tot laat in die elfde eeu in Wes- en Oos-Europa verskyn het, eers as seerowers en plunderaars, maar later as veroweraars, stigters van state en handelaars.
Die naam "Wikings" is sinoniem met die woeste, slinkse, wrede krygsmanne wat gedurende die [[Middeleeue]] in hul smal, vinnige skepies uit [[Skandinawië]] die ander Europese lande binnegeval het om te plunder en te vernietig so ver hulle gegaan het. Dit is inderdaad waar dat die Wikings van die negende tot die elfde eeu 'n spoor van verwoesting oor die hele [[Europa]] gelaat het.
Nogtans wys navorsers en geskiedkundiges daarop dat handel en rooftogte vir die Wikings twee kante van dieselfde medalje was. Die meeste Middeleeuse tydgenote het die Wikings dan ook eerder as slim handelaars beskou wat volgens sommige navorsers moontlik die eerste groot handelsnetwerk geskep en handelsbande met lande dwarsoor die wêreld aangeknoop het.
Lyn 16:
Geleidelik het die Skandinawiese konings hul magsbasis begin uitbrei, en die politieke onafhanklikheid van die provinsies en die oligargiese ''jarls'' of grawe, wat hulle oorheers het, het duidelik afgeneem. Naas die landelike boeregemeenskappe het vinnig ook gemeenskappe van ambagsmanne, boumeesters en skeepsbouers begin vorm wat hul nedersettings selfvoorsienend gemaak het. Net soos die slawerny die basis van die Wiking-landbou was, het die ambagsmanne die basis vir die Skandinawiese handel met die res van Europa geskep.
Die oorsake van die Wikings se plunder- en veroweringstogte was die betreklike oorbevolking en die politieke onrus in hul land van oorsprong, die sug na avontuur en in sekere mate ook die aantrekkingskrag van die ryker suidelike geweste, naamlik die Frankiese Ryk in die Weste,
[[Lêer:Haithabu Haeuser WT2005.jpg|thumb|left|250px|Gerekonstrueerde huise in Haithabu (tans Haddeby, [[Deens]]: ''Hedeby'') in die Duitse deelstaat [[Sleeswyk-Holstein]]). Haithabu het as die vroegste beduidende handelsentrum in Noord-Europa gefungeer]]
Alhoewel die Wiking-rooftogte in die destydse Europa baie aandag geniet het, was die ekonomiese en politieke ontwikkeling in Skandinawië eerder deur nuwe handelsbetrekkinge gekenmerk. Danksy nuwe handelsroetes op Duitse en Russiese riviere het handelsentrums soos Hedeby in Denemarke en Helgö in Swede ontstaan waar Skandinawiese slawe, pelse en walvistande uitgevoer en edelmetale, wapens en huishoudelike ware ingevoer is. Skandinawië se ekonomie het dus naas landbou en die houtbedryf ook op handel gesteun wat deur die plaaslike heersers bevorder is.
| |||