Komeet: Verskil tussen weergawes

[[Lêer:Comet-Hale-Bopp-29-03-1997 hires adj.jpg|thumb|240px|Komeet Hale-Bopp, soos in 1997 gesien in Pazin, [[Kroasië]].]]

[[Lêer:Halebopp031197.jpg|thumb|250px240px|Die komeet Hale-Bopp met sy twee sterte van nader gesien.]]

Komete bestaan uit [[ys]], [[gas]] en [[Ruimtestof|stof]] en staan daarom ook as "vuil sneeuballe" bekend. Die kern kan van ’n paar kilometerhonderd meter tot tientalle kilometers lanbreed wees, terwyl die koma kan wissel tussen 100 000duisende en 1000 000 kmmiljoene kilometers in deursnee en die stert (of sterte) kan tot ’n1 AE miljard([[astronomiese kilometereenheid]]), of 150 miljoen km, lank wees. Kortperiodekomete neem minder as 200 jaar om hullehul wentelbaan te voltooi, maar langperiodekomete neem duisende of selfs miljoene jare om een omwenteling te voltooi.

'''Kortperiodekomete''' ontstaan in die [[Kuiper-gordel]] of sy verwante [[verstrooide skyf]],<ref name="Davidsson">{{cite web |last=Davidsson |first=Björn J. R. |title=Comets – Relics from the birth of the Solar System |url=http://www.astro.uu.se/~bjorn/eng_comet.html |publisher=Uppsala University |year=2008 |accessdate=30 July 2013}}</ref> wat anderkant die wentelbaan van [[Neptunus (planeet)|Neptunus]] lê. Langerperiodekomete ontstaan waarskynlik in die [[Oort-wolk]], ’n hipotetiese sferiese wolk van ysige liggame in die buitenste [[Sonnestelsel]]. Dié komete word in die rigting van die Son gewerp óf deur [[swaartekrag]]steurings wat verorrsak word deur die groot buitenste planete ([[Jupiter (planeet)|Jupiter]], [[Saturnus]], [[Uranus (planeet)|Uranus]] en Neptunus) óf deur [[ster]]re wat verby die Sonnestelsel beweeg. Selsdame hiperboliese komete beweeg een keer deur die Sonnestelsel voordat hulle na die [[interstellêre medium|interstellêre ruimte]] gewerp word in ’n hiperboliese baan.

Die soliede kern van ’n komeet bestaan uit ’n samestelling van rots, stof, ys en bevrore gasse soos [[koolstofdioksied]], [[koolstof]]monoksied, [[metaan]] en [[ammoniak]].<ref>{{cite journal |bibcode=1998A&A...330..375G |title=Making a comet nucleus |author1=Greenberg |first1=J. Mayo |volume=330 |year=1998 |pages=375 |journal=Astronomy and Astrophysics}}</ref> Daarom word hulle dikwels as "vuil sneeuballe" beskryf na aanleiding van [[Fred Whipple]] se model.<ref>{{cite web |url=http://starryskies.com/solar_system/Comet/dirty_snowballs.html |title=Dirty Snowballs in Space |publisher=Starryskies |accessdate=15 Augustus 2013}}</ref> Sommige komete het egter ’n hoër stofinhoud, en hulle word soms eerder "sneeuerige stofballe" genoem.<ref>{{cite news |url=http://www.timeshighereducation.co.uk/news/evidence-from-esas-rosetta-spacecraft-suggests-that-comets-are-more-icy-dirtball-than-dirty-snowball/199168.article |title=Evidence from ESA's Rosetta Spacecraft Suggests that Comets are more "Icy Dirtball" than "Dirty Snowball" |date=21 Oktober 2005 |work=Times Higher Education}}</ref>

Die buitenste oppervlak van komeetkerns het ’n baie lae [[albedo]] en hulle is van die swaks weerkaatsende voorwerpe in die Sonnestelsel. Die Giotto-ruimtetuig het bevind dat Halley se Komeet net 4% van die lig weerkaats wat daarop val,;<ref name="dark">{{cite journal |doi=10.1126/science.275.5308.1900 |title=The Activity and Size of the Nucleus of Comet Hale-Bopp (C/1995 O1) |year=1997 |last1=Weaver |first1=H. A. |journal=Science |volume=275 |issue=5308 |pages=1900–4 |pmid=9072959 |last2=Feldman |first2=PD |last3=a'Hearn |first3=MF |last4=Arpigny |first4=C |last5=Brandt |first5=JC |last6=Festou |first6=MC |last7=Haken |first7=M |last8=McPhate |first8=JB |last9=Stern |first9=SA |last10=Tozzi |first10=GP|bibcode = 1997Sci...275.1900W }}</ref> en Deep Space 1 het ontdek dat Borrelly se Komeet net 3% van die lig weerkaats;<ref name="dark" /> in vergelyking daarmee weerkaats [[teer]] 7% van die lig wat daarop val. Dié swak weerkaatsing stel komete in staat om die hitte te absorbeer wat hulle nodig het om gasse uitvry te dryfstel.<ref>{{cite book |url=http://books.google.co.uk/books?id=PRqVqQKao9QC&pg=PA91#v=onepage&q&f=false |page=91 |title=Habitability and Cosmic Catastrophes |isbn=9783540769453 |author1=Hanslmeier |first1=Arnold |year=2008}}</ref>

Komeetkerns met ’n radius van totnet 30 &nbsp;km is al waargeneem,<ref>{{cite journal |doi=10.1023/A:1021545031431 |year=2000 |last1=Fernández |first1=Yanga R. |journal=Earth, Moon, and Planets |volume=89 |pages=3|bibcode = 2000EM&P...89....3F }}</ref> maar dit is moeilik om hul presiese grootte te meet.<ref>{{cite web |url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/nucleus.html |title=The Cometary Nucleus |publisher=Department of Earth and Space Sciences, UCLA |date=April 2003 |accessdate=31 Julie 2013}}</ref> Die deursnee van P/2007 R5 se kern is moontlik net 100-200 meter.<ref name=soho>{{cite web |title=SOHO's new catch: its first officially periodic comet |publisher=European Space Agency |url=http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/SOHO_s_new_catch_its_first_officially_periodic_comet |accessdate=16 Augustus 2013}}</ref> Omdat geen kleiner komete al ontdek is nie ondanks instrumente wat al hoe sensitiewer word, laat sommige kenners glo daar is bitter min komete wat kleiner as 100 mmeter breed is.<ref>{{harvnb|Sagan|Druyan|1997|p=137}}</ref> Daar word geraam dat die bekende komete ’n gemiddelde digtheid het van 0,6 [[Gram|g]]/cm³.<ref name=Britt2006>{{cite journal |bibcode=2006LPI....37.2214B |title=Small Body Density and Porosity: New Data, New Insights |last1=Britt |first1=D. T. |last2=Consolmagno |first2=G. J. |last3=Merline |first3=W. J. |volume=37 |year=2006 |pages=2214 |journal=37th Annual Lunar and Planetary Science Conference |url=http://www.lpi.usra.edu/meetings/lpsc2006/pdf/2214.pdf }}</ref> Vanweë hul lae massa word komeetkerns nie deur hul swaartekrag [[Hidrostatiese ewewig|in ’n ronde bol gedruk]] nie en daarom het hulle onrëlmatigeonreëlmatige vorms.<ref>{{cite web |url=http://history.nasa.gov/SP-467/ch7.htm |title=The Geology of Small Bodies |publisher=NASA |accessdate=15 August 2013}}</ref>

Sowat 6% van die asteroïdes naby die Aarde is vermoedelik uitgedoofde komeetkerns wat nie meer gas uitwerpvrystel nie.<ref name=dormant>{{cite journal |doi=10.1016/j.icarus.2006.02.016 |arxiv=astro-ph/0603106v2.pdf |year=2006 |title=The size–frequency distribution of dormant Jupiter family comets |last1=Whitman |first1=K |last2=Morbidelli |first2=A |last3=Jedicke |first3=R |journal=Icarus |volume=183 |pages=101|bibcode = 2006Icar..183..101W }}</ref>

In die buitenste Sonnestelsel bly komete gevries en onaktief, en omdat hulle siso klein is, is hulle uiters moeilik of byna onmoontlik om van die Aarde af te sien. Statistiese waarnemings van onaktiewe komeetkerns in die [[Kuiper-gordel]] is al aangemeld vanuit data deur die [[Hubble-ruimteteleskoop]],<ref name="Cochran1995">{{cite journal |bibcode=1995ApJ...455..342C |title=The Discovery of Halley-sized Kuiper Belt Objects Using the Hubble Space Telescope |author1=Cochran |first1=Anita L. |last2=Levison |first2=Harold F. |last3=Stern |first3=S. Alan |last4=Duncan |first4=Martin J. |volume=455 |year=1995 |pages=342 |journal=Astrophysical Journal v.455 |doi=10.1086/176581|arxiv = astro-ph/9509100 }}</ref><ref name="Cochran1998">{{cite journal |doi=10.1086/311515 |title=The Calibration of the \ITAL]Hubble Space Telescope\/ITAL] Kuiper Belt Object Search:Setting the Record Straight |year=1998 |last1=Cochran |first1=Anita L. |last2=Levison |first2=Harold F. |last3=Tamblyn |first3=Peter |last4=Stern |first4=S. Alan |last5=Duncan |first5=Martin J. |journal=The Astrophysical Journal |volume=503 |pages=L89|arxiv = astro-ph/9806210 |bibcode = 1998ApJ...503L..89C }}</ref> maar dié waarnemings word bevraagteken.<ref name="Brown1997">

Wanneer ’n komeet nader aan die binneste Sonnestelsel kom, veroorsaak die Son se straling dat die vlugtige materiale in die komeet verdamp en uit die kern stroom terwyl dit stof daarmee saamneem. Die strome stof en gas uit die baie dun atmosfeer om die komeet, wat die "koma" genoem word, en die krag wat op die koma uitgeoefen word deur die Son se stralingsdruk en [[sonwind]], bring mee dat ’n enorme "stert" gevorm word wat weg van die Son af wys.<ref>{{cite book |url=http://books.google.co.uk/books?id=4zjv84hHNPcC&pg=PA66#v=onepage&q&f=false |page=66 |title=A Complete Manual of Amateur Astronomy: Tools and Techniques for Astronomical Observations |isbn=9780486152165 |last1=Clay Sherrod |first1=P. Clay |last2=Koed |first2=Thomas L. |year=2003}}</ref>

Die koma bestaan gewoonlik uit H²O en stof, met water wat sowat 90% uitmaak van die vlugtige stowwe wat van die kern af uitstroom wanneer die komeet binne 3 tot 4 [[astronomiese eenheid|astronomiese eenhede]] (&nbsp;AE) van die Son af is.<ref name=Combi2004>{{cite journal |bibcode=2004come.book..523C |url=http://www.lpi.usra.edu/books/CometsII/7023.pdf |title=Gas dynamics and kinetics in the cometary coma: Theory and observations |last1=Combi |first1=Micheal R. |last2=Harris |first2=Walter M. |last3=Smyth |first3=William H. |year=2004 |pages=523 |journal=Comets II}}</ref> Die watermolekules word vernietig hoofsaaklik deur fotodissosiasie en in ’n mindere mate foto-ionisasie.<ref name=Combi2004/> Groter stofdeeltjies word agtergelaat in die komeet se wentelpad terwyl die stralingsdruk kleiner deeltjies van die Son af weggedruk word in die komeet se stert in deur die stralingsdruk.<ref>{{cite web |url=http://migall.fastmail.fm/astronomy/solar_system/small_bodies/hale_bop/jpl/define.htm |title=Comet Definitions |publisher=Michael Gallagher |last=Morris |first=Charles S. |accessdate=31 Augustus 2013}}</ref>

Hoewel die komeet se kern meestal minder as 60 &nbsp;km breed is, kan die koma duisende ifof miljoene kilometers breed wees – dit word soms groter as die Son,<ref>{{cite journal |doi=10.1023/A:1021512317744 |year=2002 |first1=Rosine |last1=Lallement |last2=Bertaux |first2=Jean-Loup |last3=Szegö |first3=Karöly |last4=Nemeth |first4=Szilvia |journal=Earth, Moon, and Planets |volume=90 |pages=67-76 |title=The Shadow of Comet Hale–Bopp in Lyman-Alpha}}</ref> soos in Oktober 2007 die geval was met komeet 17P/Holmes.<ref name=atmosphere>{{cite web |authorlink=David C. Jewitt |last=Jewitt |first=David |url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/holmes.html |title=The Splintering of Comet 17P/Holmes During a Mega-Outburst |publisher=University of Hawaii |accessdate=30 Augustus 2013}}</ref> Die Groot Komeet van 1811 het ook ’n koma gehad wat so groot soos die Son was.<ref name="primer">{{cite web |title=The Comet Primer |work=Gary W. Kronk's Cometography |last=Kronk |first=Gary W. |url=http://cometography.com/educate/comintro.html |accessdate=30 Augustus 2013}}</ref> Hoewel die koma taamlik groot kan word, kan hy in werklikheiddit kleiner word omtrent in die tyd dat dit [[Mars (planeet)|Mars]] se wentelbaan 1,5 &nbsp;AE van die Son af kruis.<ref name="primer"/> Op dié afstand is die sonwind sterk genoeg om die stof en gas weg van die koma te waai en in die proses word die stert langer.<ref name="primer"/> Ioonsterte is al waargeneem wat 1 &nbsp;AE (150 &nbsp;miljoen &nbsp;km) of langer is.<ref name="atmosphere"/>

Beide die koma en stert word deur die Son verlig en kan sigbaar word wanneer die komeet deur die binneste Sonnestelsel beweeg; die stof weerkaats die sonlig regstreeks en die gasse gloei vanweë [[Ioon|ionisasie]].<ref name="le">{{cite web |url=http://www.le.ac.uk/ph/faulkes/web/planets/r_pl_comets.html |title=Comets |publisher=University of Leicester |last1=Brinkworth |first1=Carolyn |last2=Thomas |first2=Claire |accessdate=31 July 2013}}</ref> Die meeste komete is te dof om sonder ’n [[teleskoop]] te sien, maar elke dekade is daar ’n paar wat helder genoeg is om met die blote ogoog te sien.<ref>{{cite book |url=http://books.google.co.uk/books?id=caYpAQAAMAAJ |page=75 |title=A field guide to the stars and planets |isbn=9780395934326 |last=Pasachoff |first=Jay M |year=2000}}</ref> Soms ondergaan die komeet ’n groot en skielike uitbarsting van gas en stof, en in dié tyd word die koma vir ’n tydperk baie groter. Dit het in 2007 met Komeet Holmes gebeur.<ref name="atmosphere">{{cite web |last=Jewitt |first=David |url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/holmes.html |title=Comet Holmes Bigger Than The Sun |publisher=Institute for Astronomy at the University of Hawaii |accessdate=31 Julie 2013}}</ref>

Soms wys ’n kort stert in die teenoorgestelde rigting as as die ioon- en stofstert – dit word ’n antistert genoem. Dit het sterrekundiges eers laat kopkrap, maar dit is nou bekend dat dit die punt van die stofstert is wat oënskynlik voor die komeet uit geprojekteer word vanweë ons waarnemingshoek.<ref>{{cite web |title=PanSTARRS: The Anti Tail Comet |url=http://apod.nasa.gov/apod/ap130629.html |publisher=NASA |date=29 Junie 2013 |accessdate=31 Julie 2013}}</ref> Die waarneming van ioonsterte het aansienlik bygedra tot die ontdekking van sonwind.<ref>{{cite journal |doi=10.1007/BF00225271 |title=The plasma tails of comets and the interplanetary plasma |year=1963 |last1=Biermann |first1=L. |journal=Space Science Reviews |volume=1 |issue=3 |page=553|bibcode = 1963SSRv....1..553B }}</ref> Die ionstertioonstert word gevorm vanweë die ionisasie van deeltjies in die koma deur [[ultraviolet]]-sonstraling. Wanneer die deeltjies geïoniseer is, het hulle ’n netto positiewe [[elektriese lading]], wat op sy beurt ’n "kunsmatige [[magnetosfeer]]" om die komeet vorm. Die komeet en sy kunsmatige magnetiese veld vorm ’n hindernis vir die uitvloeiende sonwinddeeltjies. Omdat die [[relatiewe spoed]] van die komeet en die sonwind [[supersonies]] is, vorm ’n [[boogskok]] voor die komeet in die rigting waarin die sonwind waai. In hierdie boogskok versamel groot konsentrasies komeet-ione en hulle "laai" die son se magnetiese veld met plasma, sodat die veldlyne om die komeet "drapeer" en die ioonstert vorm.<ref name="pp 864">{{cite book |last1=Carroll |first1=B. W. |last2=Ostlie |first2=D. A. |title=An Introduction to Modern Astrophysics |pages=864–874 |publisher=Addison-Wesley |year=1996 |isbn=0-201-54730-9}}</ref>

Komete laat ’n stroom vaste afval agter wat te groot is om deur stralingsdruk of die sonwind verwyder te word.<ref>{{harvnb|Sagan|Druyan|1997|p=235}}</ref> As die komeet se pad dié van die Aarde om die Son kruis, sal daar waarskynlik ’n [[meteoor]]reën wees wanneer die Aarde deur die stroom afval beweeg. Die Perseïde-meteoorreën vind byvoorbeeld elke jaar tussen 9 en 13 Augustus plaas wannerwanneer die Aarde deur die wentelbaan van Komeet Swift–Tuttle beweeg.<ref name=showers/> Halley se Komeet is die bron van die Orionide-meteoorreën in Oktober.<ref name=showers>{{cite web |title=Major Meteor Showers |publisher=Meteor Showers Online |url=http://meteorshowersonline.com/major_meteor_showers.html |accessdate=31 Julie 2013}}</ref>

[[Eksokomeet|Eksokomete]], komete buite ons Sonnestelsel, is ook al waargeneem en is waarskynlik algemeen in die [[Melkweg]].<ref name="berk">{{cite web |title=Exocomets may be as common as exoplanets |url=http://newscenter.berkeley.edu/2013/01/07/exocomets-may-be-as-common-as-exoplanets/ |date=7 Januarie 2013 |publisher=UC Berkley |accessdate=30 Julie 2013 |last=Sanders |first=Robert}}</ref> Die eerste eksokomeet wat ontdek is, was in 1987 om Beta Pictoris, ’n baie jong [[Sterreklassifikasie#Klas A|tipe A V]]-ster.<ref name="Space-20130107">{{cite web |title='Exocomets' Common Across Milky Way Galaxy |url=http://www.space.com/19156-exocomets-alien-solar-systems.html |date=7 Januarie 2013 |publisher=Space.com |accessdate=8 Januarie 2013 }}</ref><ref name="Beust1990">{{cite journal |bibcode=1990A&A...236..202B |title=The Beta Pictoris circumstellar disk. X - Numerical simulations of infalling evaporating bodies |last1=Beust |first1=H. |last2=Lagrange-Henri |first2=A.M. |last3=Vidal-Madjar |first3=A. |last4=Ferlet |first4=R. |volume=236 |year=1990 |pages=202-216 |journal=Astronomy and Astrophysics (ISSN 0004-6361)}}</ref> Altesaam 10 sulke eksokometestelselseksokomeetstelsels is sedertdien waargeneem danksy die [[Spektraallyn|absorpsiespektrum]] wat geskep word deur die groot gaswolke wat deur komete uitgestraal word wanneer hulle naby hul ster verbybeweeg.<ref name="Space-20130107" /><ref name="berk"/>

[[Lêer:Comet Kohoutek orbit p391.svg|thumb|upright=1.25240px|Die wentelbane van Komeet Kohoutek (rooi) en die Aarde (blou), wat die hoë eksentrisiteit van die komeet se wentelbaan wys asook sy spoed terwyl dit naby die Son is.]]

Die meeste komete is klein Sonnestelsel-liggame met ’n lang elliptiese wentelbanewentelbaan wat maak dat hulle vir ’n kort ruk naby die Son kom en dan vir ’n lang ruk ver weg na die buitenste deel van die Sonnestelsel beweeg.<ref>{{cite web |url=http://www.st-andrews.ac.uk/~bds2/ltsn/ljm/JAVA/COMETORB/COMET.HTM |title=The Orbit of a Comet |publisher=University of St Andrews |accessdate=1 September 2013}}</ref> Komete word dikwels geklassifiseer volgens die lengte van hul wentelperiodes: hoe langer die periode, hoe meer uitgerek is die [[ellips]].

Periodieke of kortperiodekomete is dié met ’n wentelperiodeswentelperiode van minder as 200 jaar.<ref>{{cite web |url=http://amazing-space.stsci.edu/glossary/def.php.s=topic_comets |title=Short-Period Comet |publisher=Amazing Space |accessdate=31 Julie 2013}}</ref> Hulle wentel gewoonlik in op die elliptiese vlak in dieselfde rigting as die planete.<ref>{{cite book |url=http://books.google.co.uk/books?id=Ox5hCOc9A2AC&pg=PA117#v=onepage&q&f=false |page=117 |title=Our Cosmic Origins: From the Big Bang to the Emergence of Life and Intelligence |isbn=9780521794800 |last=Delsemme |first=Armand H. |year=2001}}</ref> Hulle is gewoonlik tydens hul [[Apside|afelium]] in die buitenste wyke van die Sonnestelsel waar die buitenste vier planete ([[Jupiter (planeet)|Jupiter]] en verder) voorkom; die afelium van Halley se Komeet is byvoorbeeld net buite die wentelbaan van Neptunus. Komete waarvan die afelium naby ’n groot planeet se wentelbaan is, word sy "familie" genoem.<ref name=Wilson1909>{{cite journal |last=Wilson |first=H. C. |title=The Comet Families of Saturn, Uranus and Neptune |journal=Popular Astronomy |volume=17 |pages=629–633 |year=1909 |bibcode=1909PA.....17..629W}}</ref> Sulke families ontstaan vermoedelik wanneer die planeet ’n voorheen langperiodekomeet in ’n korter wentelbaan trek.<ref>{{cite web |url=http://www.uwgb.edu/dutchs/PLANETS/Comets.HTM |title=Comets |first=Steven |last=Dutch |publisher=Natural and Applied Sciences, University of Wisconsin |accessdate=31 Julie 2013}}</ref> Jupiter is planeet wat die meeste komete beïnvloed omdat sy massa meer as dubbel dié van al die ander planete saam is.

Die ander uiterste is komete soos Encke se Komeet, waarvan die wentelbaan nie tot by die wentelbaandié van Jupiter strek nie; hulle is bekend as "Encketipe-komete". Kortperiodekomete met wentelperiodes van minder as 20 jaar en lae inklinasies (tot 30º) word "Jupiterfamilie-komete" genoem.<ref>{{cite web |url=http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/jf.html |title=The Jupiter Family Comets |publisher=Department of Terrestrial Magnetism Carnegie Institution of Washington |accessdate=11 Augustus 2013}}</ref><ref name="britastro">{{cite web |url=http://www.britastro.org/projectalcock/Comets%20where%20are%20they.htm |title=Comets – where are they ? |date=6 November 2012 |publisher=British Astronomical Association |accessdate=11 Augustus 2013}}</ref> Dié soos Halley, met wentelperiodes van tussen 20 en 200 jaar en inklinasies van nul tot meer as 90º, word "Halleytipe-komete" genoem.<ref name="Morbidelli2006">{{cite journal |doi=10.1007/s11214-008-9405-5 |title=Dynamical Origin of Comets and Their Reservoirs |year=2008 |last1=Duncan |first1=Martin J. |journal=Space Science Reviews |volume=138 |pages=109|bibcode = 2008SSRv..138..109D }}</ref><ref name=jewitt2002>{{Cite journal |doi=10.1086/338692 |title=From Kuiper Belt Object to Cometary Nucleus: The Missing Ultrared Matter |year=2002 |last1=Jewitt |first1=David C. |journal=The Astronomical Journal |volume=123 |issue=2 |pages=1039|bibcode = 2002AJ....123.1039J }}</ref> Tot in 2013 is net 72 Halleytipe-komete waargeneem in vergelyking met 470 Jupiterfamilie-komete.<ref name=yfernandez>{{Cite web |title=List of Jupiter-Family and Halley-Family Comets |url=http://www.physics.ucf.edu/~yfernandez/cometlist.html |date=16 Julie 2013 |publisher=University of Central Florida: Physics |accessdate=31 Julie 2013}}</ref>

Vanweë hul wenteleienskappe het kortperiodekomete vermoedelik hul oorsprong in die [[Sentour (kleinplaneet)|Sentoure]] en die [[Kuiper-gordel]] en sy [[verstrooide skyf]]<ref name="Davidsson"/> – ’n skyf van voorwerpe anderkant Neptunus – terwyl die bron van langperiodekomete vermoedelik die meer verafgeleë sferiese [[Oort-wolk]] is.<ref>{{cite journal |bibcode=1950BAN....11...91O |title=The structure of the cloud of comets surrounding the Solar System and a hypothesis concerning its origin |author1=Oort |first1=J. H. |volume=11 |year=1950 |pages=91 |journal=Bulletin of the Astronomical Institutes of the Netherlands}}</ref> Groot swerms komeetagtige voorwerpe wentel waarskynlik in hierdie verafgeleë streke in rowegrofweg sirkelvormige bane om die Son. Die swaartekraginvloed van die buitenste planete (in die geval van voorwerpe in die Kuiper-gordel) of nabygeleë sterre (in die geval van Oort-wolkvoorwerpe) kan hierdie liggame in ’n elliptiese baan dwing wat hulle in die rigting van die Son neemstuur om ’n sigbare komeet te vorm. Anders as by periodieke komete, waarvan die wentelbane vasgestel is danksy vorige waarnemings, is die verskyning van nuwe komete onvoorspelbaar.

[[Lêer:Comets-Yuri-Beletsky.jpg|thumb|upright=1.25240px|Die komete C/2012 F6 (Lemmon) (bo) en C/2011 L4 (PANSTARRS) (onder).]]

Langperiodekomete het uiters eksentrieke wentelbane en periodes van tussen 200 en duisende of selfs miljoene jare. Komete soos West en C/1999 F1 kan [[Apside|apoapside-afstande]] van byna 70 &nbsp;000 &nbsp;AE hê en wentelperiodes wat op sowat 6 &nbsp;miljoen jaar geraam word.

’n Eksentrisiteit van groter as 1 wanneer dit naby sy [[Apside|perihelium]] is, beteken nie noodwendig die komeet sal die Sonnestelsel verlaat nie.<ref name=Elenin2011>{{cite web |url=http://spaceobs.org/en/2011/03/07/vliyanie-planet-gigantov-na-orbitu-komety-c2010-x1-elenin/ |title=Influence of giant planets on the orbit of comet C/2010 X1 |first=Leonid |last=Elenin |date=7 Maart 2011 |accessdate=11 Augustus 2013}}</ref> So het Komeet McNaught ’n heliosentriese oskulerende eksentrisiteit van 1,000019 gehad toe hydit sy perihelium in Januarie 2007 bereik het, maar dit is gebonde aan die Son met ’n wentelperiode van rofweg 92 &nbsp;600 jaar omdat die eksentrisiteit natot minder as 1 afneem wanneer dit verder weg van die Son beweeg. Komete wat uit die Sonnestelsel gewerp word deurdat hulle naby groot planete verbybeweeg het, word nie meer beskou asasof periodiekhulle ’n "periode" het nie.

Geen komete met el’n eksentrisiteit van veel meer as 1 is al waargeneem nie, en daar is dus geen bevestigde waarnemings van komete wat dalk hul oorsprong buite die Sonnestelsel hul oorsprong het nie. Komeet C/1980 E1 get ’n wentelperiode van rofweg 7,1 &nbsp;miljoen jaar gehad voor sy perihelium in 1982, maar toe hy in 1980 naby Jupiter was, het dié planeet hom laat versnel en dit het ’n eksentrisiteit van 1,057 bereik, die grootste van enige bekende hiperboliese (nie-periodieke) komeet.<ref name=C/1980E1-jpl>{{cite web |date=1986-12-02 last obs |title=JPL Small-Body Database Browser: C/1980 E1 (Bowell) |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=1980E1 |accessdate=13 AugustAugustus 2013}}</ref>

[[Lêer:Schwassman-Wachmann3-B-HST.gif|thumb|240px|Die disintegrasie van 73P/Schwassmann–Wachmann in 1995. Dié animasie strek oor drie dae.]]

[[Lêer:Jupiter showing SL9 impact sites.jpg|thumb|240px|Bruin vlekke wys waar Shoemaker–Levy 9 Jupiter getref het.]]

Jupiterfamilie-komete het ’n aktiewe leeftyd van sowat 10 &nbsp;000 jaar of ~1 &nbsp;000 omwentelings, terwyl langperiodekomete gouer verdoof. Net 10% van die langperiodekomete oorleef meer as 50 omwentelings en net 1% meer as 2 &nbsp;000 omwentelings.<ref name="dormant"/> Eindelik verdamp al die vlugtige materiale in ’n komeet se kern en dit word ’n klein, donker stuk rots wat soos ’n [[asteroïde]] kan lyk.<ref>{{cite web |last=Lyzenga |first=Greg |title=If comets melt, why do they seem to last for long periods of time |url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=if-comets-melt-why-do-the |work=Scientific American |date=16 November 1998 |accessdate=13 Augustus 2013}}</ref> Sommige asteroïdes in elliptiese wentelbane is nou geïdentifiseer as verdoofde komete.<ref>{{cite journal |bibcode=2002aste.conf..669W |url=http://www.boulder.swri.edu/~hal/PDF/asteroids3.pdf |title=Evolution of Comets into Asteroids |last1=Bottke Jr |first1=William F. |last2=Levison |first2=Harold F. |year=2002 |pages=669 |journal=Asteroids III}}</ref>

Die kern van sommige komete kan baie bros wees en komete is al waargeneem wat disintegreer of opbreek.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/2153650.stm |title=Astronomers see comet break-up |date=26 Julie 2002 |work=BBC News |last=Whitehouse |first=David}}</ref> Dit sluit in 3D/Biela in 1846, Shoemaker–Levy &nbsp;9 in 1992<ref name=shoemaker>{{cite web |title=Comet Shoemaker-Levy Background |publisher=JPL |url=http://www2.jpl.nasa.gov/sl9/background.html |accessdate=16 Augustus 2013}}</ref> en 73P/Schwassmann–Wachmann van 1995 tot 2006.<ref name=spitzer2006>{{cite web |date=10 Mei 2006 |title=Spitzer Telescope Sees Trail of Comet Crumbs |last=Whitney |first=Clavin |url=http://www.spitzer.caltech.edu/news/239-ssc2006-13-Spitzer-Telescope-Sees-Trail-of-Comet-Crumbs |accessdate=16 Augustus 2013}}</ref> Die Griekse historikus [[Ephorus]] het berig dat ’n komeet so lank terug as die winter van 372–373 &nbsp;v.C. opgebreek het.<ref name="great">{{cite web |title=Great Comets in History |first=Donald K. |last=Yeomans |publisher=JPL |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/?great_comets |date=April 2007 |accessdate=16 Augustus 2013}}</ref> Dit kan gebeur weens termiese stres, interne gasdruk of ’n botsing.<ref name=split>{{cite journal |bibcode=2004come.book..301B |url=http://www.lpi.usra.edu/books/CometsII/7011.pdf |title=Split comets |author1=Boehnhardt |first1=H. |year=2004 |pages=301 |journal=Comets II}}</ref>

Sommige komete het ’n skouspelagtiger einde – hulle val óf in siedie Son<ref>{{cite web |title=SOHO analyses a kamikaze comet |url=http://sci.esa.int/soho/26188-soho-analyses-a-kamikaze-comet/ |publisher=ESA |date=23 Februarie 2001 |accessdate=30 Augustus 2013}}</ref> óf bots teen ’n planeet of ander voorwerp. Botsings tussen komete en planete of mane was in die vroeë dae van die Sonnestelsel algemeen: van die kraters op die [[maan]] is waarskynlik deur komete veroorsaak. ’n Onlangse botsing was dié van Komeet Shoemaker–Levy &nbsp;9 in Julie 1994 metteen Jupiter nadat dit aanvanklik opgebreek het.<ref>{{cite web |url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/comet.html |title=Comet Shoemaker–Levy 9 Collision with Jupiter |accessdate=30 Augustus 2013 |publisher=National Space Science Data Center}}</ref>

Baie komete het in die beginkarebeginjare van die Aarde se bestaan teen die planeet gebots. Baie wetenskaplikes glo komete wat die Aarde sowat 4 &nbsp;miljard jaar gelede gebombardeer het, het die groot hoeveelhede water wat nou in ons oseane voorkom, of minstens ’n groot deel daarvan, na die Aarde gebring. Ander navorsers twyfelbetwyfel egter aan dié teorie.<ref>{{cite web |last=Muir |first=Hazel |title=Earth's water brewed at home, not in space |url=http://www.newscientist.com/article/dn12693 |work=New Scientist |date=25 September 2007 |accessdate=30 Augustus 2013}}</ref> Die opsporing van organiese molekules in komete laat sommige geleerdes vermoed dat komete of [[Meteoor|meteoriete]] dalk die voorlopers van lewe – of lewe self – na die Aarde gebring het. Daar is steeds baie komete wat na aan die Aarde verbybeweeg, maar ’n botsing met ’n asteroïde is meer waarskynlik as een met ’n komeet.

Daar word ook vermoed dat komete oor ’n lanlang tydperk, ook aansienlike hoeveelhede water na die maan gebring het, waarvan ’n deel dalk steeds oorgebly het as maanys.

[[Lêer:Halley's Comet, 1910.JPG|thumb|240px|links|Halley se Komeet, wat genoem is na die sterrekundige [[Edmund Halley]], wat sy wentelbaan korrek bereken het. Foto uit 1910.]]

Nadat [[Edmund Halley]] bewys het die komete van 1531, 1607 en 1682 is dieselfde voorwerp en sy terugkeer in 1759 korrek voorspel het, het dit bekend geword as Halley se Komeet.<ref>{{cite web |last=Ridpath |first=Ian |authorlink=Ian Ridpath |title=Halley and his Comet |url=http://www.ianridpath.com/halley/halley4.htm |work=A brief history of Halley's Comet |date=3 Julie 2008 |accessdate=14 Augustus 2013}}</ref> Net so is die tweede en die derde periodieke kometekomeet wat ontdek is, Encke se Komeet<ref name="KronkEncke">{{cite web |last=Kronk |first=Gary W. |title=2P/Encke |url=http://cometography.com/pcomets/002p.html |work=Gary W. Kronk's Cometography |accessdate=14 Augustus 2013}}</ref> en Biela se Komeet,<ref name="KronkBiela">{{cite web |last=Kronk |first=Gary W. |title=3D/Biela|url=http://cometography.com/pcomets/003d.html |work=Gary W. Kronk's Cometography |accessdate=14 Augustus 2013}}</ref> genoem na die sterrekundiges wat hul wentelbane korrek bereken het eerder as die oorspronklike ontdekkers. Later is periodieke komete genoem na hul ontdekkers, maar komete wat net een keer verskyn het, is steeds genoem na die jaar van hul verskyning.

In die vroeë 20ste eeu het dit algemene gebruik geword om komete na hul ontdekkers te noem, en dit is steeds die geval. ’n Komeet kan na tot drie onafhanklike ontdekkers genoem word. In onlangse jare is talle komete ontdek deur instrumente wat deur groot spanne sterrekundiges hanteergehanteer word, en in dié geval word die komete na die instrument genoem. Komeet IRAS–Araki–Alcock is onafhanklik ontdek deur die IRAS-satelliet en die amateur-sterrekundiges Genichi Araki en George Alcock. In die verlede is ’n nommer by die naam gevoeg as ’n paar komete deur dieselfde individue, groepe of spanne ontdek is (maar net vir periodieke komete); dus Komeet Shoemaker–Levy 1-9. Vandag is dit onprakties weensvanweë die groot aantal komete wat sekere instrumente ontdek en geen poging word aangewend om elke komeet ’n unieke naam te gee nie. Komete se sistematiese name word eerder gebruik om verwarring te voorkom.

Tot 1994 het komete eers ’n voorlopige naam gekry wat bestaan het uit die jaar waarin dit ontdek is, gevolg deur ’n kleinletter om die volgorde van sy ontdekking in daardie jaar aan te dui. (Komeet 1969i (Bennett) was byvoorbeeld die 9de komeet wat in 1969 ontdek is). Nadat die komeet deur sy perihelium beweeg het en sy wentelbaan bepaal is, het dit ’n permanente naam gekry volgens die jaar van sy [[Apside|perihelium]], gevolg deur ’n Romeinse getal om aan te dui in watter volgorde hy daardie jaar deur sy perihelium beweeg het. Komeet 1969i het byvoorbeeld Komeet 1970 II geword (dit was die tweede komeet wat in 1970 deur sy perihelium beweeg het).<ref name="arnett">

* P/ is ’n periodieke komeet (met ’n wentelperiode van korter as 200 jaar of as bewyse bestaan virvan meer as een waarneming van sy perihelium).<ref name="non-periodic">{{cite web |title=Cometary Designation System |publisher=Minor Planet Center |url=http://www.minorplanetcenter.net/iau/lists/CometResolution.html |accessdate=2011-07-03 }}</ref>

[[Lêer:Tapestry of bayeux10.jpg|thumb|240px|upright=0.95|Halley se Komeet het in 1066 verskyn by die Slag van Hastings (Bayeux0yapisserie).]]

In die eerste boek van sy ''Meteorologie'' het [[Aristoteles]] komete beskryf as ’n verskynsel van die Aarde se boonste [[atmosfeer]], waar warm, droë dampe saamsmelt en van tyd tot tyd in vlamme uitbars.<ref>{{harvnb|Sagan|Druyan|1997|pp=24-25}}</ref>

In die 16de eeu het [[Tycho Brahe]] gedemonstreer dat komete van buite die Aarde se atmosfeer kom deur die [[parallaks]] van die Groot Komeet van 1577 te bestudeer vanuit waarnemings wat deur verskeie mense gedoen is. Met sy berekenings het hy gemeen die komeet moes minstens vier keer verder as die [[maan]] gewees hetwees.<ref name="ESO part I">{{cite web |title=A Brief History of Comets I (until 1950) |url=http://www.eso.org/public/events/astro-evt/hale-bopp/comet-history-1.html |publisher=European Southern Observatory |accessdate=14 Augustus 2013}}</ref><ref>{{harvnb|Sagan|Druyan|1997|p=37}}</ref>

[[Isaac Newton]] het in sy ''Principia Mathematica'' van 1687 bewys ’n voorwerp wat beweeg onder die invloed van sy [[omgekeerde kwadratewet]] van [[universele swaartekrag]] beweeg, moet ’n wentelbaan volg met die vorm van een van die [[keëlsnit]]te, en hy het gedemonstreer hoe om ’n komeet se pad deur die lug te laat pas in ’n paraboliese wentelbaan deur die komeet van 1680 as voorbeeld te gebruik.<ref>{{cite book |last=Newton |first=Isaac |authorlink=Isaac Newton |chapter=Lib. 3, Prop. 41 |title=Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica |publisher=Royal Society of London |year=1687 |isbn=0-521-07647-1}}</ref>

In 1705 het [[Edmond Halley]] (1656–1742) Newton se metode toegepas op 23 komeetverskynings wat tussen 1337 en 1698 plaasgevind het. Hy het gemerk dat drie van hulle, die komete van 1531, 1607 en 1682, het baie eenderseenderse wentelbaanelemente gehad het, en hy was verder in staat om die effense verskille in hul wentelbane te verduidelik aan die hande van die swaartekraginvloed van Jupiter en Saturnus. Oortuig daarvan dat dit drie verskynings van dieselfde komeet iswas, het hy voorspel dat dit weer in 1758-'59 sy verskyning salsou maak.<ref name="Halley">{{cite journal |doi=10.1098/rstl.1704.0064 |title=Astronomiae Cometicae Synopsis, Autore Edmundo Halleio apud Oxonienses. Geometriae Professore Saviliano, & Reg. Soc. S |year=1704 |last1=Halleio |first1=E. |journal=Philosophical Transactions of the Royal Society of London |volume=24 |issue=289–304 |pages=1882}}</ref> Toe sy voorspelling waar word, is die komeet na hom genoem. Dit sal weer in 2061 te sien wees.

In die 18de eeu het sommige wetenskaplikes reeds reg voorspel waaruit komete bestaan. In 1755 het [[Immanuel Kant]] voorspel dat komete bestaan uit die een of ander vlugtige stof, waarvan die verdamping verantwoordelik is vir hul helderheid naby hul perihelium.<ref>{{harvnb|Sagan|Druyan|1997|p=85}}</ref> In 1835 het die Duitse wiskundige [[Friedrich Wilhelm Bessel]] strome damp tydens die verskyning van Halley se komeet waargeneem en in die volgende jaar het hy voorgestel dat die krag van die verdampende materiaal groot genoeg is dat ditom die komeet se wentelbaan aansienlik kante verander. Hy het gemeen die nie-gravitasionele bewegings van Encke se Komeet is die gevolg daarvan.<ref>{{harvnb|Sagan|Druyan|1997|p=126}}</ref>

[[Lêer:Comet borrelly.jpg|thumb|240px|Komeet Borrelly het strome materiaal, maar geen ys op sy oppervlak.]]

Daar wasword steeds gedebatteer oor hoeveel ys daar in ’n komeet is. In 2001 het [[Nasa]] se Deep Space 1-span, hoëresolusiefoto's van die oppervlak van Komeet Borrelly geneem. Hulle het aangekondig dat Borrelly ’n droë oppervlak het met duidelike strome materiaal. Die feit dat komete water- en ander ys bevat, het dr. Laurence Soderblom van die VS Geologiese Opname tot die gevolgtrekking laat kom dat die ys onder die kors weggesteek is "omdat die oppervlak deur die Son se hitte uitgedroog is of miskien omdat die baie donker roetagtige materiaal op die oppervlak enige tekens van oppervlak-ys bedek".<ref>{{cite web |title=NASA Spacecraft Finds Comet Has Hot, Dry Surface |url=http://www.jpl.nasa.gov/releases/2002/release_2002_80.html |publisher=JPL |date=5 April 2002 |accessdate=22 Augustus 2013}}</ref>

In Julie 2005 het die Deep Impact-tuig ’n krater in Komeet Tempel 1 geblaas om sy binnekant te bestudeer. Dit het gelyk of die meeste van die komeet se ys onder die oppervlak lê en dat dit die strome verdampende water voed in die koma voed.<ref>{{cite web |title=NASA's 'Deep Impact' Team Reports First Evidence of Cometary Ice |url=http://www.brown.edu/Administration/News_Bureau/2005-06/05-072.html |publisher=Brown University |date=2 Februarie 2006 |accessdate=22 Augustus 2013}}</ref> Die tuig is hernoem tot EPOXI en het op 4 November verby Komeet Hartley 2 gevlieg.

Die Stardust-ruimtetuig het in Januarie 2004 deeltjies van die koma van Komeet Wild 2 versamel en twee jaar later monsters teruggebring na die Aarde. Claudia Alexander, ’n wetenskaplike van Nasa se Jet Propulsion Laboratory wat al lank komete bestudeer, het aan ''space.com'' gesê hoe verbaas sy is oor die hoeveelheid strome, hul voorkoms aan die donker en die ligte kant van die komeet, hul vermoë om groot stukke rots van die oppervlak af te lig en die feit dat Komeet Wild 2 nie ’n loslosse verbinding van afval is nie.<ref>

}}</ref> Dit het wetenskaplikes genoop om weer te dink oor die aard van komete en hoe hulle verskil van asteroïdes verskil.<ref>

In April 2011 het wetenskaplikes van die Universiteit van [[Arizona]] bewyse ontdek dat daar vloeibare water in Wild &nbsp;2 is. Hulle het yster- en kopersulfiedminerale gevind wat in die teenwoordigheid van water gevorm moes gewees het. Dié ontdekking weerspreek die bestaande idee dat komete nooit warm genoeg word om hul ys te smelt nie.<ref>{{cite web|last=LeBlanc|first=Cecile|title=Evidence for liquid water on the surface of Comet Wild-2|url=http://earthsky.org/space/evidence-for-liquid-water-on-the-surface-of-comet-wild-2|accessdate=2011-04-07|date=2011-04-07}}</ref>

Toekomstige ruimtesendings sal onsdie mens ’n beter begrip gee van waaruit komete bestaan. Die Europese Rosetta-tuig is tans op pad na Komeet Churyumov–Gerasimenko; in 2014 sal dit om die komeet wentel en ’n klein landingstuig op sy oppervlak plaas.{{-}}

Sowat een keer in ’n dekade word ’n komeet so helder dat dit maklik van die Aarde af gesien kan word. Sulke komete word Groot"groot Kometekomete" genoem.<ref name="great"/> Lank gelede het helder komete die mens dikwels met histerie en paniek gevul en hulle is as slegte tekens beskou. Meer onlangs, tydens die verskyning van Halley se Komeet in 1910, het die Aarde deur die komeet se stert beweeg en ’n koerantberig het die vrees laat ontstaan dat giftige [[siaangas]] in die stert miljoene mense kan vergiftig,.<ref>{{cite web |last=Ridpath |first=Ian |title=Awaiting the Comet |work=A brief history of Halley's Comet |url=http://www.ianridpath.com/halley/halley11.htm |date=3 Julie 2008 |accessdate=15 Augustus 2013}}</ref> en dieDie verskyning van Komeet Hale–Bopp het in 1997 gelei tot die massaselfmoord van die sekte [[Heaven's Gate]].<ref>{{cite news |first=B. Drummond |last=Ayres Jr |title=Families Learning of 39 Cultists Who Died Willingly |url=http://www.nytimes.com/1997/03/29/us/families-learning-of-39-cultists-who-died-willingly.html |work=New York Times |date=29 Maart 1997 |accessdate=20 Augustus 2013}}</ref>

Dit is moeilik om te voorspel of ’n komeet ’n groot komeet gaan wees omdat baie faktore die komeethelderheid se helderheiddaarvan kan beïnvloed. In die algemeen idieis die kans groot dat dit’n komeet ’n groot komeet kan gebeurwees as die komeetdit ’n groot en aktiewe kern het, naby die Son sal verbybeweeg en nie, soos van die Aarde af gesien, deur die Son verberg sal word as dit op sy helderste is nie. Tog het Komeet Kohoutek in 1973 aan al die kriteria voldoen en daar is verwag dit sou skouspelagtig wees, maar dit was nie. Minder is verwag van Komeet West, wat drie jaar later verskyn het, en togtoe was dit ’n uiters indrukwekkende komeet.<ref>{{cite web |last=Kronk |first=Gary W. |title=C/1975 V1 (West) |url=http://cometography.com/lcomets/1975v1.html |work=Gary W. Kronk's Cometography |accessdate=2006-03-05}}</ref>

In die laat 20ste eeu was daar ’n langtydlang tyd waarin geen groot komete verskyn het nie, maar dit is gevolg deur twee kort naná mekaar – Hyakutake in 1996 en Hale–Bopp, wwat sy maksimum helderheid in 1997 bereik het nadat dit twee jaar vroeër ontdek is. Die eerste groot komeet van die 21ste eeu was C/2006 P1 (McNaught), wat in Januarie 2007 met die blote oog gesien kon word. Dit was die helderste komeet in meer as 40 jaar.<ref>{{cite web |url=http://hubblesite.org/hubble_discoveries/comet_ison/blogs/great-moments-in-comet-history-comet-mcnaught |title=Great Moments in Comet History: Comet McNaught |publisher=Hubblesite |accessdate=15 Augustus 2013}}</ref>

===Sonskerende kometeSonskeerders===

Sonskerende kometeSonskeerders is diékomete wat met sy [[Apside|perihelium]] baie na aan die Son verbyskeer, soms op ’n afstand van ’n paar duisend kilometer. Hoewel klein planete heeltemal kan verdamp in sulke omstandighede, kan ’n groter komeet dit vele kere oorleef. Die sterk getykrag wat dit ondervind, lei egter dikwels daartoe dat dit opbreek.

}}</ref> Die ander 10% is soms sporadiese Sonskeerders, maar vier ander verwante groepe kometekomeetgroepe is onder hulle geïdentifiseer: die Kracht-, Kracht 2a-, Marsden- en Meyer-groep.<ref name="Ohtsuka">

}}</ref> 2060 &nbsp;Chiron, wat ’n onstabiele wentelbaan tussen Saturnus en [[Uranus (planeet)|Uranus]] volg, is eers as ’n asteroïde geklassifiseer totdat ’n dowwe koma opgemerk is.<ref>

}}</ref> Net so is Komeet Shoemaker–Levy &nbsp;2 oorspronklik as ’n asteroïde, 1990 &nbsp;UL₃, geïdentifiseer.<ref>

Sommige komete breek op tydens hul perihelium, soos die groot komete West en Ikeya–Seki. Biela se Komeet was ’n goeie voorbeeld toe dit in 1846 in die helftemiddeldeur gebreek het. Die twee komete wat daaruit ontstaan het, is in 1852 apart gesien, maar nooit weer nie. In die plek daarvan het ’n skouspelagtige [[meteoor]]reën in 1872 en 1885 plaasgevind toe die komete weer sigbaar moes gewees het.

Nog ’n mwerkwaardigemerkwaardige verskynsel was Shoemaker–Levy &nbsp;9. Dit is in 1992 deur die planeetJupiter aangetrek toe dit daarnabynaby die planeet verbybeweeg het en het in honderde stukke gebreek. Dit is in 1993 ontdek terwyl dit in ’n wentelbaan om Jupiter was.<ref>{{cite web

}}</ref> Die komeetstukke het in honderdeJulie stukke opgebreek toe dit naby die planeet verbybeweeg, en1994 oor ’n tydperk van ses dae in Julie 1994 het dié stukke Jupiter se atmosfeer getref – dit was die eerste keer dat sterrekundiges ’n botsing tussen twee voorwerpe in die Sonnestelsel waargeneem het.<ref>