Tom Naudé: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Alias (besprekings | bydraes)
+Laerskool
No edit summary
Lyn 29:
 
[[Lêer:Suid-Afrikaanse kabinet 1958.jpg|thumb|links|300px|Die Suid-Afrikaase kabinet in 1958. Voor: dr. [[Eben Dönges]], [[Paul Sauer]], dr. [[Hendrik Verwoerd]], dr. [[E.G. Jansen]], adv. [[C.R. Swart]], adv. [[Eric Louw]]. Agter: J.J. Serfontein, M.D.C. de Wet, dr. A.J.R. van Rhijn, sen. [[Jan de Klerk]], [[Ben Schoeman]], [[PK le Roux]], adv. F.C. Erasmus en [[Tom Naudé]].]]
 
'''Jozua François (Tom) Naudé''' ([[1889]]-[[1969]]) was van [[1967]] tot [[1968]] waarnemende [[Staatspresident van Suid-Afrika]].
 
Naudé was baie jare 'n [[Nasionale Party]]-politikus en het van [[1950]] tot [[1954]] gedien as Minister van Pos en Telegraafwese, van 1954 tot [[1956]] as Minister van Gesondheid en van 1956 tot [[1961]] as Minister van Finansies. Hy is toe gekies as President van die Senaat, en in terme van die republikeinse grondwet sou hy ''ex officio'' as staatspresident moes dien wanneer die pos vakant was. Hy moes die rol onverwags vul toe [[Eben Dönges|dr. Eben Dönges]], wat gekies is om [[C.R. Swart]] as staatspresident op te volg in 1967 'n beroerte gehad het wat hom in 'n koma gelaat het voor hy ingehuldig kon word. Naudé was tien maande lank waarnemende staatspresident tot Dönges gesterf en [[Jacobus Johannes Fouché|Jim Fouché]] in sy plek ingehuldig is.
 
== Biografie ==
Jozua François Naudé is op [[15 April]] [[1889]] in [[Middelburg, Oos-Kaap|Middelburg]] in die [[Oos-Kaap]] gebore. Hy het ook op Middelburg skoolgegaan waar hulle in 'n dubbelverdieping in Van der Waltstraat gewoon het.
 
Hy vestig hom in 1910 as prokureur op [[Pietersburg]]. Sy protes teen Suid-Afrika se deelname aan die [[Eerste Wêreldoorlog]] lei daartoe dat hy vir drie maande in die Booysens Interneringskamp moes deurbring.
 
Van 1915 tot 1920 was hy stadsraadslid. Hy word daarna op 30-jarige
ouderdom verkies tot Volksraadslíd vir Pietersburg en verteenwoordig die kiesafdeling vir 41 jaar. In die Parlement het hy feitlik elke denkbare pos beklee. Hy was hoofsweep, minister, Speaker, President van die Senaat en met die siekte van dr Dönges, waarnemende Staatspresident.
 
Gedurende sy ampstermyn as Minister van Pos- en Telegraafwese en ook as oud-Middelburger is hy gevra om die hoeksteen by die bou van die nuwe stadsaal in 1951 te lê.
 
Met die uitbreek van die [[Tweede Wêreldoorlog]] het hy saam met [[Barry Hertzog|genl. Hertzog]] oor die vloer van die Volksraad na die Nasionale Party van [[Daniël François Malan|dr. D F Malan]] gestap.
 
Na die moord op [[Hendrik Verwoerd|dr. Verwoerd]] het hy 'n spesiale gebed vir die Senaat geskryf.
 
Hy is op [[31 Mei]] [[1969]] in [[Kaapstad]] oorlede.<ref name="Middelburg">So onthou ons hulle, ''Middelburg pays homage'', 13 September 1991</ref>
 
== Eerbetoning ==
Twee skole is na hom vernoem:
* Laerskool Jozua Naude in [[Roodepoort]]
* Hoër Tegniese Skool Tom Naudé in [[Polokwane]] (voorheen [[Pietersburg]])
 
By die Primêre Skool Karel Theron word die Tom Naudé-toekennings jaarliks aan die beste presteerders in St. 5 gemaak.<ref name="Middelburg" />
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
{{beginboks}}