Mosambiek-ooreenkoms: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Wutsje (besprekings | bydraes) kat |
k Nuwe beeld |
||
Lyn 1:
{| width=130 cellpadding="5" cellspacing="0" style="float:right; margin:1em; border:1px solid #8BA8CF;"
!style="border-bottom:1px solid #8BA8CF; background:#B0C4DE;"|[[
|-style="background:#D6DFED;"
|style="border-bottom:1px solid #8BA8CF;" align=center|<small><br />'''Die Politieke ekonomie van Suid-Afrika-reeks'''</small>
Lyn 17:
</small>
|}
|}
|}Die '''Mosambiek-ooreenkoms''' is in [[1912]] deur die destydse [[Unie van Suid-Afrika]] en [[Portugal]] gesluit en daarna, tot by die jaar [[1975]], verskeie kere gewysig. Die ooreenkoms het die gebruik van [[Mosambiek]]se spoorweggeriewe en die hawe van Lourenço Marques (later [[Maputo]]) vir die vervoer van Suid-Afrikaanse goedere gereël, wat vir die [[Witwatersrand]]se nywerheids- en mynbougebied bestem was of van daar uitgevoer is. ▼
▲
Tegelykertyd is Mosambiekse trekarbeiders toegestaan om in Suid-Afrika te gaan werk. Die ooreenkoms het hiervoor 'n sogenaamde goudopsie bevat, waarvolgens Suid-Afrika die invoer van Mosambiekse mannekrag met [[goud]] betaal het. Met die eensydige opsegging van die goudopsie deur die Republiek van Suid-Afrika in [[1978]] het Mosambiek se buitelandse valuta-inkomste ten opsigte van trekarbeid in Suid-Afrika van tussen 150 en 175 miljoen VSA-dollar in die jaar 1975 tot slegs 15 miljoen in 1978 verminder.
== Kritiek ==
Die Mosambiek-ooreenkoms word dikwels as 'n tipiese voorbeeld van Portugal se sogenaamde "surrogaat-" of "ultra-kolonialisme" aangevoer, aangesien die Portugese owerhede Mosambiek se produksiefaktore land en mannekrag aan buitelandse maatskappye (soos die Britse Lonrho-korporasie) en Suid-Afrika "uitgeleen" het. Die staatsinkomste, wat uit hierdie ooreenkoms gevloei het, is deur Portugal weer gebruik om sy koloniale heerskappy in Mosambiek te finansieer - waaronder sy polisie- en weermag, geheimediens en koloniale administrasie.
== Bronne ==
* W.J. Breytenbach: ''Migratory Labour in Southern Africa'', in: Communications of the Africa Institute, No. 20, Pretoria 1972, veral hoofstuk 4, bladsy 19.
* James H. Mittelman: ''Mozambique: The Political Economy of Underdevelopment'', in: Journal of Southern African Affairs, Vol. 3, No. 1 (1978), bladsy 36.
| |||