|
[[Lêer:basma-tobacco-drying.jpg|thumb|Tabakblare droog in die son te Pomak-nedersetting in Xanthi, [[Griekeland]].]]
'''Tabak''' verwys na die méér as 70 plantspesies in die [[genus]] ''[[Nicotiana]]'' van die [[familie (biologie)|familie]] ''[[Solanaceae]]'' (nagskadu's), sowel as produkte wat van gedroogde tabakblare vervaardig word, soos sigare anden sigarette, snuif, pyptabak, pruimtabak en gegeurde shisha. 'n Verdere nut van tabak is in plant bio-ingenieurswese en ornamente, en chemiese komponente van tabak word in sommige insekdoders en tradisionele medisyne gebruik.<ref>{{cite web|url=http://student.britannica.com/comptons/article-208929/tobacco |title=tobacco :: Major Uses - Kids Encyclopedia | Children's Homework Help | Kids Online Dictionary | Britannica |publisher=Student.britannica.com |date= |accessdate=2013-11-09}}</ref>
Die belangrikste kommersiële spesie, ''N. tabacum'', se oorsprong is blybaar in tropiese Amerika, soos meeste ''nicotiana'' plante. Dit word egter al so lank verbou deur die mens dat die wilde spesie nie meer bekend is nie. ''N. rustica'', 'n spesie wat vinnig-brandende blare produseer, is oorspronklik in [[Virginië]], [[VSA]] gekweek, maar word nou hoofsaaklik in [[Turkye]], [[Indië]] en [[Rusland]] verbou.
Die verslawende alkaloïed [[nikotien]] word algemeen aanvaar as die mees karakteristieke bestanddeel van tabak, maar die skadelike effekte van tabakverbruik kan die gevolg wees van letterlik duisende verskillende komponente wat in die rook vrygestel word, insluitend polisikliese aromatiese koolwaterstowwe, (soos [[bensopireen]]), [[formaldehied]], [[kadmium]], [[nikkel]], [[arseen]], tabak-spesifieke nitrosamiene (TSNA), fenole, en vele ander.<ref name="tobaccocontrol.bmj.com">Robert N. Proctor [http://tobaccocontrol.bmj.com/content/21/2/87.full.pdf The history of the discovery of the cigarette-lung cancer link: evidentiary traditions, corporate denial, global toll], ''Tobacco Control'', Tobacco Control 2012;21:87e91. doi:10.1136/tobaccocontrol-2011-050338</ref> Tabak bevat ook beta-karbolien alkaloïede wat [[monoamienoksidase-remmers]] insluit.<ref>{{cite web|author=USA |url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15582589 |title=Human monoamine oxidase is inhibi... [Biochem Biophys Res Commun. 2005] - PubMed - NCBI |publisher=Ncbi.nlm.nih.gov |date=2013-03-25 |accessdate=2013-10-03}}</ref>
Die metode van tabakverbouing is soortgelyk aan dié van ander landbougewasse. [[Saad]]jies word in laaie of beddings gesaai om aanvalle deur insekte[[insek]]te te voorkom, en later uitgeplant in die landerye. Tabak is 'n eenjarige gewas, wat gewoonlik meganies of per hand geoes word. Ná dit geoes is, word dit geberg om te kuur, deur dit óf op te hang, saam te bondel óf in groot stapels te pak met buisventilasie om die hitte kans te gee om te ontsnap uit die hoop. Kuur verleen tyd aan die stadige [[oksidasie]]proses en afbraak van karotenoïede. Dit het die gevolg dat die landbouproduk die eienskappe aanneem van tabak wat 'n "sagte" rookervaring verskaf. Vervolgens word die tabak verpak in baie verskillende vorme vir verbruik, soos rook, pruim, snuif, ensovoorts. Meeste tabakprodukte word verantwoordelik gehou vir longkanker en ander siektes geassosieer met rookinaseming.
==Verwysings==
|
