Kuba: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
→Koloniale Kuba: Skakel |
k →Koloniale Kuba: + skakel |
||
Lyn 67:
=== Koloniale Kuba ===
Kuba was vir 388 jaar lank 'n Spaanse besitting wat regeer is deur 'n goewerneur in Havana. Die kolonie se ekonomie was gebaseer op bosbou en die uitvoer van suiker, koffie en tabak na [[Europa]] en later ook [[Noord-Amerika]]. Die eiland is in [[1762]] deur [[Verenigde Koninkryk|Brittanje]] in besit geneem maar die jaar daarna weer aan Spanje teruggegee. Die Spaanse bevolking is aangevul deur setlaar uit [[Haïti]] toe die gebied deur Spanje aan [[Frankryk]] afgestaan is. Soos in ander dele van die [[Spaanse Ryk]] het 'n klein elite van grondbesitters uit Spaanse afkoms die maatskaplike en ekonomiese mag beheer met die res van die bevolking wat uit gemengde ras kleinboere en arbeiders, kreole, en slawe uit Afrika bestaan.
Hoewel daar wel 'n mate van agitasie vir onafhanklikheid was, het Kuba in die 1820s lojaal gebly, toe ander dele van Spanje se ryk in Latyns Amerika gerebelleer het en onafhanklike state gevorm het. Dit is gedeeltelik te wyte dat die welstand van die Kubaanse setlaars afhanklik was van hulle uitvoer handel met Europa, en gedeeltelik uit vrese vir 'n slawe rebellie (soos wat in Haïti plaasgevind het), as die Spanjaarde sou onttrek. Verder het die Kubane die groeiende mag van die [[VSA]] meer gevrees as wat hulle ontevrede was met die Spaanse koloniale heerskappy.
Kuba se ligging digby die [[VSA]] het 'n groot invloed op die land se geskiedenis gehad. In die [[19de eeu]] het politici uit die suide van Amerika planne vir Kuba se anneksasie beraam om die pro-slawerny mag in die VSA te versterk. Meeste van die tyd was daar 'n party in Kuba wat so 'n beleid ondersteun het. In [[1848]] is 'n pro-anneksasie rebellie verslaan. Daar was ook verskeie pogings deur anneksasie magte om die eiland uit [[Florida]] in te val. Meer as een poging is aangewend om Kuba by Spanje te koop. In die somer van [[1848]] het President [[James K. Polk]] sy ambassadeur aan Spanje, Romulus Mitchell Saunders, toestemming gegee om die aankoop van Kuba te onderhandel en Spanje tot $100 miljoen aan te bied – op daardie tydstip 'n aansienlike bedrag vir 'n enkele gebied. Spanje het egter geweier om een van die land se laaste besittings in die Amerika's af te staan.
[[Lêer:Castillo del Morro Habana 2.JPG|thumb|links|250px|[[Morro Kasteel (fort)|Castillo de los Tres Reyes del Morro]] (Morro Kasteel (fort) wat in 1589 opgerig is om die oostelike ingang tot Havanabaai te beskerm).]]
Die uitslag van die [[Amerikaanse Burgeroorlog]] het oënskynlik 'n einde gebring aan die pro-anneksasie bedreiging. Agitasie vir Kubaanse onafhanklikheid van Spanje het herleef wat in [[1886]] tot 'n rebellie gelei het. Dit het uitgeloop op 'n uitgerekte konflik, wat as die Tienjarige Oorlog bekend staan, tussen onafhanklikheidsgesinde magte en die Spanjaarde en hulle plaaslike bondgenote. Daar was heelwat simpatie vir die onafhanklikheidstrewe in die VSA en nie-amptelik hulpverlening is verskaf, maar die VSA het nie militêr ingegryp nie. In [[1878]] is die konflik met die Vrede van Zanjon beëindig met Spanje wat groter outonomie aan Kuba belowe het.
| |||