Plutarchus: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes)
taaldetails
JMK (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:Plutarch.gif|thumb|right|250px|'n Fiktiewe portret van Plutarchus in die Amyot-vertaling van die ''Parallelle Lewens'' van 1565]]
'''Plutarchus''', gebore '''Plutarchos''' ([[Grieks]]: '''Πλούταρχος'''), met verkryging van sy [[Romeinse burgerskap]], '''Lucius Mestrius Plutarchus''' (Μέστριος Πλούταρχος),<ref>Die name Mestrius of Lucius Mestrius is aangeneem deur Plutarchus, volgens algemene Romeinse gebruik, van sy beskermheer vir [[burgerskap]] in die ryk; in dié geval Lucius Mestrius Florus, 'n Romeinse konsul.</ref> ''c.'' 46 – 120 n.C., was 'n Griekse [[historikus]], [[biograaf]], [[opstelskrywer]] en [[Middelplatonisme|middelplatonis]], mees bekend om sy ''[[Parallelle Lewens]]'' en ''[[Moralia]]''.<ref>{{cite encyclopedia | encyclopedia = Oxford Dictionary of Philosophy | title = Plutarch }}</ref> Hy washet 'n telgafgestam van 'n vername familie in [[Chaironeia]], [[Boiotië]], 'n dorp sowat twintig myl oos van [[Delphi]].
 
==Vroeë lewe==
Plutarchus is gebore in 46 n.C.{{Ref_label|A|a|none}} in die klein dorp [[Chaironeia]], in die Griekse landstreek bekend as [[Boiotië]]. Sy familie was welgesteld. Die naam van Plutarchus se vader het nie behoue gebly nie, maar was miskien Nikarchos, te oordeel aan die algemene gebruik onder Griekse families om 'n naam in alternatiewe geslagte te herhaal. Die naam van Plutarchus se oupa was Lamprias, soos hy in ''Moralia'' te blyke gee,<ref>Symposiacs, Boek IX, vrae II & III</ref> asook in sy ''Lewe van Antonius''. Sy broers, Timon en Lamprias, word dikwels genoem in sy opstelle en dialoë, waar Timon in die mees toegeneënde terme aangehaal word. [[Rualdus]], in sy werk van 1624, ''Lewe van Plutarchus'', het die naam van Plutarchus se gade, Timoxena, uit interne getuienis van sy geskrifte verkry. 'n Brief is steeds bekend, van Plutarchus aan sy vrou, waar hy haar vra om nie toe te gee aan oormatige [[smart]] by die dood van hul tweejarige dogter Timoxena nie, lg. vernoem na haar moeder. Interessant genoeg, sinspeel hy op 'n geloof in [[reïnkarnasie]] in die vertrosingsbrief.
[[File:Delphi temple of Apollo dsc06283.jpg|thumb|left|230px|Bouval van die tempel van [[Apollo]] te [[Pythia|Delphi]], waar Plutarchus diensgedoen het as een van die aangewese priesters vir die uitleg van die [[orakel]] se voorspellings]]
Sy presiese getal seuns is onseker, alhoewel twee van hulle, Autobulus en PlutarchosPlutarchus, dikwels vermeld word. Plutarchus se verhandeling oor die ''Timaios van Plato'' is opgedra aan een van hulle, en die huwelik van sy seun Autobulus is die geleëntheid vir een van die dinees aangeteken in 'Tafelgesprek.' 'n Ander persoon, [[Soklarus]], word genoem in terme wat sou voorgee dat hy Plutarchus se seun was, maar dit word nêrens uitdruklik gestel nie. Sy verhandeling oor Huweliksvrae, gerig aan [[Eurydike]] en [[Pollianos]], blyk haar te beskryf as 'n huisgenoot, maar sonder dat 'n mening gevorm kan word dat sy Plutarchus se dogter was.<ref name=Stewart-Long>{{cite book|title=Plutarch's Lives, Band I (van 4)|author=Aubrey Stewart, George Long |chapter=Life of Plutarch |url=http://www.gutenberg.org/files/14033/14033.txt|publisher=The Gutenberg Project|accessdate=2007-01-03}}</ref>
 
Plutarchus het [[wiskunde]] en [[filosofie]] studeer by die [[Platoniese akademie|Akademie]] van [[Athene]] onder [[Ammonios van Athene|Ammonios]] van 66 tot 67 n.C..<ref>{{cite web | url = http://oll.libertyfund.org/Intros/Plutarch.php | title = Plutarch Bio (46c.-125)| publisher = The Online Library of Liberty| accessdate = 2006-12-06}}</ref> Hy het 'n aantal invloedryke vriende gehad, insluitend [[Quintus Sosius Senecio]] en [[Fundanus]], beide gesaghebbende [[Romeinse Senaat|senatore]], aan wie enige van sy latere geskrifte opgedra is.{{Citation needed}} Plutarchus het wyd gereis in die [[Mediterreense]] wêreld, insluitend sentraal-Griekeland, [[Sparta]], [[Korinthe]], [[Patrai]] (d.i. Patras), [[Sardis|Sardes]] en [[Alexandria]], benewens twee reise na [[Rome]].{{Ref_label|B|b|none}}