Amsterdameiland: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Legobot (besprekings | bydraes)
k Verplasing van 37 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q194215
→‎Geskiedenis: taalverbering
Lyn 53:
Gedurende die [[18de eeu|18de]] en [[19de eeu]]e is die eiland van tyd tot tyd deur skipbreukelinge en vissermanne van [[Réunion]]eiland besoek. [[Verenigde State van Amerika|Amerikaanse]] en [[Engeland|Engelse]] walvisjagters het soms van hulle bemanning op die eilande gelaat om [[seeleeu]]s te jag wat op daardie tydstip baie volop was en waarvan die pelse baie gesog in [[Sjina]] was. Teen die einde van die 19de eeu het die jag van 'n geraamde 50 000 seeleeus die spesie tot op die randjie van uitsterwing gebring.
 
In die 19de eeu is verskeie pogings aangewend om nedersettings op die Amsterdam- en Sint-Pauleiland te stig. Martin Dupeyrat, kaptein van die ''L'Olympe'', het op [[1 Julie]] [[1843]] namens die goewerneur van Réunion op Amsterdameiland aan wal gestap en twee dae later op Sint-Paul, om 'n Franse visserspos op laasgenoemde eiland te vestig. Alle vissery is egter in 1853 laat staan toe die Franse regering aansprake op die twee eilande laat vaar het. Op [[18 Desember]] [[1870]] land 'n kleinboer genaamd Heurtin, van Réunion, met sy gesin en 'n paar vriende op die ''La Sarcelle'' by Amsterdameiland om 'n [[skaap]]- en beesboerdery[[bees]]boerdery te begin. Hulle is egter nie suksesvol nie en verlaat die eiland op [[19 Augustus]] [[1871]]. Die beeste het agter geblyagtergebly en hul nasate het weer wild geword en tel nou meer as 20002 000. Aansienlike ekologiese skade is deur die oorbeweiding en vertrapping van die inheemse plantegroei[[plant]]egroei veroorsaak wat saam met brande, wat die groot stukke veengrond waarop die die inheemse ''Phylica''-bome staatmaak, vernietig het, en byna tot die uitwissing daarvan gelei het.
 
Eers in [[1892]] neem die bemanning van die sloopsloep ''Bourdonnais'', gevolg deur die ''L'Eure'' in [[1893]], namens die Franse regering besit van die twee eilande.
 
Op 31 [[Desember 31]] 1949 bring Kaptein Verdadaine se kreefboot, Sapmer, 'n span van 23 Franse wetenskaplikes onder leiding van meteoroloog Paul Martin de Viviès na Amsterdameiland. Die agt maandelange ekspedisie rig die eerste permanente wetenskaplike basis in die [[Franse Suidelike en Antarktiese Gebiede]] op. Die eerste basis is op dieselfde plek as die huidige basis, [[Martin-de-Viviès]], opgerig, oorspronklik met die naam ''Camp Heurtin''. Vanaf 1949 word nuwe ekspedisies jaarliks na die eiland gestuur – deels om wetenskaplike studies uit te voer en deels om Franse besit van die eilande in stand te hou. Amsterdameiland is ideaal geleë om die globale impak van [[lugbesoedeling]] en die [[kweekhuiseffek]] te meet. Die wetenskaplikes monitor ook globale elektromagnetiese energie, doen seismiese opnames, dra by tot weervoorspelling en ondersoek die effek van ekologie op diere voortplanting en voëlmigrasie[[voël]]migrasie. Die werking en instandhouding van die basis word deur staatsamptenare, die weermag, dienspligtiges en vrywilligers uitgevoer. Die personeel wat 'n jaar op die eiland spandeer staan as ''les hivernants'' ("die oorwintererraars") bekend. Dié "oorwinteraars" ondergaan vooraf 'n reeks sielkundige toetse om te verseker dat hulle die lang isolasie, gure weer en strak landskap in 'n klein gemeenskap sal oorleef. Goeie gesondheid is ook 'n vereiste aangesien die strawwe omstandighede onderliggende gesondheidsprobleme kan vererger en die plaaslike doktordokter moontlik nie ernstiger gevalle kan aanspreekbehandel nie.
 
Amsterdameiland word op 'n twee maandeliksetweemaandelikse basis saam met die ander subantarktiese eilande in die Franse Suidelike en Antarktiese Gebiede, [[Kergueleneilande|Kerguelen]] en [[Crozeteilande|Crozet]], deur die Marion Dufresne bedien.
 
Die ''Global Atmosphere Watch'' het steeds 'n atmosferiese navorsingstasie op Amsterdameiland.