Goudstandaard: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Lyn 1:
Die '''goudstandaard''' is 'n geldstelsel ingevolge waarvan 'n land se geldeenheid aan [[goud]] gekoppel word, goudmunt die wettige betaalmiddel is, ander munte as pasmunt gebruik word en banknote nie
Ingevolge die goudstandaard moes lande hulle binnelandse ekonomiese bedrywighede verslap of versnel ten einde 'n betalingsbalans met hulle handelsvennote te handhaaf. Die ideaal was dus dat elke land goedere van dieselfde waarde sou in- en uitvoer. Dit het, wanneer 'n land 'n te groot handelsoorskot gehad het, soms daartoe gelei dat die land doelbewus sy produksie moes verlaag en in baie gevalle werkloosheid moes laat toeneem.
Met hierdie stelsel was die wisselkoers dus die onveranderlike en die binnelandse ekonomiese lewe die veranderlike. Wisselkoerse is vasgestel en moes binne 'n noue band beweeg. So was 'n Britse pond gelyk aan 4,86656 Amerikaanse dollar, omdat daar 113 grein goud in 'n pond was en 23,22 grein goud in 'n dollar. Die werklike [[wisselkoers]] is naby aan dié muntpariteit
Toe lande nie meer gewillig was om binnelandse ekonomiese stabiliteit en volle indiensneming ter wille van konstante wisselkoerse op te offer nie, het hulle die goudstandaard een na die ander verlaat. [[Suid-Afrika]] het dit eers noodgedwonge in Desember [[1934]] gedoen toe die [[Groot Depressie]] op sy ergste was. Die goudprys het onmiddellik dramaties gestyg en die ekonomie het begin herstel. Die krisis lei tot die stigting van die [[Verenigde Party]] om politieke mag saam te snoer ten einde die land te red.
|