Dans: Verskil tussen weergawes

 

'''Dans''' is 'n kunsvorm wat die ritmiese beweging van die liggaam, gewoonlik op die maat van musiek, behels.

 

== Geskiedenis ==

Dans het reeds by die primitiewe mens voorgekom as 'n manier om uiting te gee aan emosies voordat dit in die meer gesofistikeerde kulture as 'n outonome kunsvorm ontwikkel het. Die eerste dokumentasie daarvan (rotstekeninge) stam uit die Vroeë Paleolitikum. Die bewegings wat op die tekeninge te sien is, kom ooreen met die dier en krampdanse van die hedendaagse tradisionele kulture van Afrika en Australië.

 

 

=== Griekse dans ===

Die ontwikkeling van Griekse danse het deur drie stadiums gegaan: Dié van die samevatting, bloei (tydens die evolusie van die drama) en dekadensie, waarin die pantomime hoogty gevier het. Die Romeinse beskawing het die pantomime van die Grieke oorgeneem, maar het minder intrinsieke waarde daaraan geheg. Tog was dit die "grapmaker" - die reisende en rondtrekkende speelman, towenaar en smous - wat die elemente van die Romeinse pantomime oorgedra het na die noorde, waar dit op sy beurt weer die dans van die Germane en Galliërs beïnvloed het.

 

 

=== Wisselwerking ===

Die danse van die edeles het aanvanklik die minnesangers se ideaal van vreugde, liefde en hoflikheid gevolg, voordat dit verder verfyn is om ten slotte die hofdans te word. Die danse van lyfeienes en boere - hul gestamp en gespring - het volksdanse geword en die dans van die burgers het 'n vorm tussen dié twee aangeneem, naamlik die geselskapsdans. Dié drie soorte danse is gehandhaaf totdat die hofdans saam met absolute koningskap verdwyn het.

 

 

=== Moderne dans ===

Die moderne dans gryp terug na primitiewe beginsels: die gebruik van 'n mens se liggaam om gevoelens uit te druk en te kommunikeer. Die emosies en psigologie van die twintigste eeuse mens was bepalend vir die moderne dans en die wyse waarop die spierstelsel geoefen word. Die pioniers van moderne dans was Martha Graham, Doris Humphrey, Charles Weidman, Helen Tamaris, Staluse Pera en Hanya Holm.

 

 

== Verskillende danse ==

 

Religieuse dans speel 'n baie groot rol in die meeste godsdienste. In baie ou godsdienste was dit, naas 'n sterk gelaaide uiting van emosies, ook 'n magiese poging om bepaalde magte in die gewenste rigting te dwing deur die mobilisering van 'n lewende krag in die gemeenskap.

Dié soort dans het ook in antieke en ander godsdienste voorgekom en word daar dikwels in verfynde en abstrakte vorms uitgevoer - nie deur die hele stam of die hele volk nie, maar deur spesiaal opgeleide tempel- of beroepsdansers (byvoorbeeld in oud-Egipte, Indië en Japan), wat liggaamlik en geestelik aan hoë eise moes voldoen. Dikwels berus hierdie danse op heldedigte of dramas (soos in Indië en Indonesië). In die vroeë Middeleeue het die Christendom, wat onder meer die heidense vrugbaarheidsdans nie heeltemal kon uitroei nie, hierdie dans in 'n kuiser vorm in sy rituele opgeneem.

 

'n Motief wat sedert die einde van die veertiende eeu baie voorgekom het in Frankryk en Duitsland, is die dodedans. Dié dans illustreer die mag van die dood oor die lewendes, waarby alle onderskeid tussen rang en stand verval.

 

Lyndanse (''Line dancing'') het baie in gemeen met groepsdanse, en ontleen ook heelwat uit ander dansvorme soos bal-, Latynse, Ierse en selfs straatdanse. Die vernaamste kenmerk is dat dansers in rye langs mekaar dans en in dieselfde rigting kyk. Die terminologie is sterk Engels, en min is in Afrikaans vertaal, maar dis moontlik om goed te dans deur ander te volg sonder om die name van die passies te ken.

 

Lyndans is gewild orals in die wêreld, en baie dansers skryf nuwe danse vir nuwe musiek. In Suid-Afrika is daar 'n menigte klubs, informele groepe en demonstrasie-studio's wat dit daagliks beoefen en duisende mense betrek. Dit is moontlik om mee te ding in gereelde plaaslike, nasionale en internasionale kompetisies.

 

 

Volksdanse is danse in 'n bepaalde volksverband wat deur tradisie oorgelewer is. Die huidige beoefening van volksdanse het aan die begin van die twintigste eeu tot stand gekom omdat wetenskaplikes, veral musikoloë, kulturele erfenisse wou bewaar en omdat die jeug 'n vorm van vryetydsbesteding gesoek het.

 

[[Kategorie:Dans]]