Carol I van Roemenië: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sal later klaarmaak.
 
No edit summary
Lyn 3:
'''Karel Eitel Frederik Zephyrinus Lodewyk''' van [[Hohenzollern-Sigmaringen]] ([[Sigmaringen]], [[20 April]] [[1839]] - [[Sinaia]], [[10 Oktober]] [[1914]]) was as ''Carol I'' van 1866 tot 1881 vors en daarna tot 1914 koning van [[Roemenië]]. Sy ouers was Karel Anton van Hohenzollern-Sigmaringen en Josefine van Baden, dogter van groothertog Karel van Baden.
 
Hy dien in die leër van [[Pruise]] en neem aan die Duits-Deense Oorlog van 1864 deel. Na die val van vors Alexander Jan Cuza word hy op 26 Maart 1866 deur die regering van Roemenië tot vors verkies, 'n land wat in 1862 onder suzereiniteit???susereiniteit<!-- Engels: Suzerainty --> van die [[Ottomaanse Ryk]] gestig is. Op 10 Mei arriveer hy in [[Boekarest]], waar hy hartlik deur 'n groot menigte en hoë politici verwelkom is. Hy ontvang die titel ''domnitor'' (heerser, vors) en lê die eed voor die parlement af.
 
Carol tree op 3 November 1869 in die huwelik met Elisabeth zu Wied (skrywers-pseudoniem Carmen Sylva), 'n dogter van die Duitse prins Hermann zu Wied en sy eggenoot Marie van Nassau-Weilburg. Hulle enigste kind, Maria, word op 27 September 1870 gebore, maar sterf egter vier jaar later.
 
Direk na sy inhuldiging in 1866 aanvaar Karel die Roemeense spelling van sy naam: Carol I. Hy doen baie moeite om die Roemeense taal en kultuur sy eie te maak. Hy regeer op daadkragtige wyse, reorganiseerherorganiseer die leër en bevorder die aanlê van spoorweë en die oprigting van besighede. Gedurende die [[Frans-Duitse Oorlog]] van 1870/71 ontstaan 'n anti-Duitse gesindheid in sy land, waardeur sy bewind byna omver gewerp word, hoewel hyself ook aftrede oorweeg het.
 
Hy lei inIn 1877/78 lei hy die Roemeens-Russiese troepe in die Russies-Turkse Oorlog, waarna hy deur die Kongres van Berlyn as volledig soewereine heerser erken word. Carol word op 26 Maart 1881 tot koning uitgeroep. Die binnelandse politiek, wat nog steeds deur die ryk grondbaronne beheer is, word twee keer onder Carols se bewind deur boereopstande opgeskud, een in die suidelike deel, [[Wallachye]] (April 1888) en een in die noordelike deel in Moldawië (Maart 1907).
 
[[Lêer:CharlesOfRomania.JPG|250px|links|thumb|Elisabeth en Carol]]
 
Carol I was 'n streng en gedissiplineerde persoon met hoë morele standaarde. Sy hele lewe lank probeer hy sy nougesette manier van lewe op die mense om hom af te druk. Koningin Elisabeth se ook dat hy ''selfs die kroon dra as hy slaap''. Toe die [[Eerste Wêreldoorlog]] begin besluit die Roemeense regering om nie by [[Duitsland]] aan te sluit nie. Carol, wat self van Duitse oorsprong is, verset hom egter nie teen die besluit nie.
 
Aangesien hy kinderloos was, het Carol sy broer Leopold as troonopvolger aangewys. In Oktober 1880 staan hy sy reg op die troon egter aan sy seun Willem af. Willem op sy beurt gee die reg op troonopvolging agt jaar later weer aan sy jonger broer Ferdinand. Hy aanvaar die taak wel en word na Carols se dood op 10 Oktober 1914 koning.
 
Carol is soos sy vrou in die katedraal van Curtea de Argeș begrawe. Die koning het in 1906 'n ridderorde, die Orde van Carol I, gestig wat die hoogste Roemeense onderskeiding in vredestyd was.
 
== Eksterne skakels ==