Pous Paulus V: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Hansjoseph (besprekings | bydraes)
k →‎Pontifikaat: skakel na akwaduk
k Skoonmaak using AWB
Lyn 1:
{{Inligtingskas Pous
|Afrikaanse naam=Pous Paulus V
|beeld=[[ImageLêer:Pope Paul V.jpg|200px]]
|wapen=[[ImageLêer:C o a Paulo V.svg|150px]]
|geboortenaam=Camillo Borghese
|termyn_begin=[[16 Mei]] [[1605]]
|termyn_einde=[[28 Januarie]] [[1621]]
|voorganger=[[Pous Leo XI |Leo XI]]
|opvolger=[[Pous Gregorius XV|Gregorius XV]]
|geboortedatum=[[17 September]] [[1552]]
Lyn 13:
|sterfteplek=[[Rome]], [[Italië]]
|ander=Paulus
}}
 
'''Paulus V''' was die 233ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] van [[1605]] tot [[1621]]. Hy was haaks met [[Galileo Galilei]] oor laasgenoemde se bevestiging van die heliosentriese stelsel van [[Copernicus]].
 
Line 23 ⟶ 24:
Toe Pous Leo XI sterf was daar 'n aantal bekende kandidate waaronder kardinale Caesar Baronius en Robert Bellarmine. Kardinaal Borghese was die ideale kompromis-kandidaat en hy word verkies met die naam '''Paulus V'''<ref>Loughlin, J. (1911). Pope Paul V. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Mei 31, 2010 by: http://www.newadvent.org/cathen/11581b.htm</ref>. Hy was streng van karakter en nie baie diplomaties nie. Sy eerste handeling was om die biskoppe in Rome terug te stuur na hulle bisdomme, soos deur die konsilie van Trente bepaal. Die pous promulgeer 'n nuwe uitgawe van die "Rituale Romanum", die Roomse liturgieboek op [[17 Junie]] [[1614]].
 
Paulus het [[Galileo Galilei]] in [[1616]] ontmoet, nadat kardinaal Bellarmine op die pous se bevel, vir Galileo gewaarsku het om nie die heliosentriese idees van [[Copernicus]] te verdedig nie.
 
Die pous het die Sint Pieterskerk en die Vatikaanse biblioteek klaar gebou. Hy het die Aqua Traiana, 'n ou Romeinse [[akwaduk]] laat herstel en sodoende water verskaf aan die regteroewer van die Tiber. Pous Paulus was nie juis 'n beskeie man nie. Op die fries van die loggia waar die seëninge gegee word, het hy die volgend inskripsie (wat nog steeds duidelik te sien is) laat aanbring:
Line 37 ⟶ 38:
 
Paulus se harde politiek het die grond onder die voete van die gematigde Katolieke in [[Engeland]] weggehaal. Sy brief van [[9 Julie]] [[1606]] aan koning [[James I van Engeland]] om hom geluk te wens met sy troonsbestyging, was drie jaar laat. Die eed van trou wat James aan sy onderdane opgelê het was egter nie vir die Katolieke aanvaarbaar nie en op [[22 September]] [[1606]] verbied die pous katolieke om die eed af te lê. Kardinaal Bellarmine het 'n brief aan die Engelse aartspriester George Blackwell geskrywe, waarin hy hom kritiseer omdat hy die eed van trou afgelê het.
[[ImageLêer:San Juan Batista.jpg|thumbduimnael|rightregs|192 px192px|<center>Pous Paulus V verwelkom die afvaardiging van die Japanse samurai Hasekura Tsunenaga in Rome in 1615.]]
 
In November [[1615]] ontvang Paulus 'n afvaardiging van die Japanse samurai heerser Hasekura Tsunenaga. Hasekura het die pous 'n vergulde brief gestuur om te vra vir 'n handelsooreenkoms tussen Japan en Mexiko en vir Christelike sendelinge na Japan. Die pous het die sendelinge gestuur, maar die handelsooreenkoms aan die koning van Spanje oorgelaat.
Line 43 ⟶ 44:
===Die kollege van kardinale===
Pous Paulus V het 60 nuwe kardinale aangestel in 10 konsistories.
 
====Die konsistorie van [[18 Julie]] [[1605]]====
* Scipione Caffarelli-Borghese, kardinaal-nepoot.
 
====Die konsistorie van [[11 September]] [[1606]]====
* Ludovico de Torres, iunior, aartsbiskop van Monreale.
* Orazio Spinola, aartsbiskop van Genua.
* [[Maffeo Barberini]], titulêr aartsbiskop van Nasaret (later [[Pous Urbanus VIII]]).
* Giovanni Garzia Millini, titulêr aartsbiskop van Colosse.
* Bartolomeo Ferratini, iunior, voormalige biskop van Amelia.
* Bonifazio Caetani, biskop van Cassano.
* Marcello Lante, ouditeur van die Apostoliese Kamer.
* Orazio Maffei, priester van die Apostoliese Kamer.
 
====Die konsistorie van [[10 Desember]] [[1607]]====
* Ferenc Forgách de Ghymes, aartsbiskop van Esztergom (Gran), Hongarye.
* François de La Rochefoucald, biskop van Clermont, Frankryk.
* Jerónimo Xavierre, O.P., generaal van sy orde.
* Maurizio di Savoia, nefie van die koning van Spanje.
* Ferdinando Gonzaga, seun van die hertog van Mantua.
 
====Die konsistorie van [[24 November]] [[1608]]====
* Michelangelo Tonti, titulêr aartsbiskop van Nasaret.
* Fabrizio Veralli, biskop van San Severo.
* Giambattista Leni, biskop van Mileto.
* Lanfranco Margotti, apostoliese protonotarius.
* Luigi Capponi, tesourier van die Apostoliese Kamer. + April 6, 1659.
 
====Die konsistorie van [[17 Augustus]] [[1611]]====
* Decio Carafa, titulêr aartsbiskop van Damasco.
* Domenico Rivarola, titulêr aartsbiskop van Nasaret.
* Metello Bichi, biskop van Sovana.
* Jean de Bonsi, biskop van Béziers, Frankryk.
* Filippo Filonardi, biskop van Aquino.
* Pier Paolo Crescenzi, ouditeur van die Apostoliese Kamer.
* Giacomo Serra, tesourier van die Apostoliese Kamer.
* Orazio Lancellotti, ouditeur van die Heilige Roomse Rota.
* Agostino Galamini, O.P., generaal van sy orde.
* Gaspar Borja y Velasco, kanunnik van Toledo, Spanje.
* Felice Centini, O.F.M.Conv., generaal van sy orde.
 
====Die konsistorie van [[2 Desember]] [[1615]]====
* Francesco Vendramin, patriarg van Venesië.
* Louis III de Guise, aartsbiskop van Reims, Frankryk.
* Roberto Ubaldini, biskop van Montepulciano.
* Tiberio Muti, biskop van Viterbo.
* Gabriel Trejo y Paniagua, aartsdeken van Calatrava, Spanje.
* Baltasar Moscoso y Sandoval, dekaan van Toledo, Spanje.
* Carlo de' Medici, broer van die groothertog van Toskane.
* Vincenzo Gonzaga, broer van die hertog van Mantua.
* Giulio Savelli, referendaris van die Pous.
* Alessandro Orsini.
* Melchior Klesl, biskop van Wene, Oostenryk.
 
====Die konsistorie van [[19 September]] [[1616]]====
* [[Alessandro Ludovisi]], aartsbiskop van [[Bologna]] (later [[Pous Gregorius XV]]).
* Ladislao d'Aquino, biskop van Venafro.
* Ottavio Belmosto, voormalige biskop van Aleria.
* Pietro Campori, preseptor van die aartshospitaal S. Spirito in Saxia, [[Rome]].
* Matteo Priuli.
* Scipione Cobelluzzi.
 
====Die konsistorie van [[26 Maart]] [[1618]]====
* Henri de Gondi, biskop van Parys.
* Francisco Gómez Rojas de Sandoval, hertog van Lerma, Spanje.
 
====Die konsistorie van [[29 Julie]] [[1619]]====
* Fernando de Austria, Infante van Spanje, seun van koning Philip III van Spanje.
 
====Die konsistorie van [[11 Januarie]] [[1621]]====
* Francesco Cennini de' Salamandri, titulêr patriarg van Jerusalem, biskop van Amelia.
* Guido Bentivoglio, titulêr aartsbiskop van Rodi.
* Pietro Valier, aartsbiskop van Kreta.
* Eitel Friedrich von Hohenzollern-Sigmaringen, provoos van Keulen.
* Louis de Nogaret de La Valette, aartsbiskop van Toulouse, Frankryk.
* Giulio Roma, goewerneur van Perugia.
* Cesare Gherardi, referendaris van die tribunaal van Apostoliese Geregtigheid en Genade.
* Desiderio Scaglia, O.P., kommissaris van die Inkwisisie.
* Stefano Pignatelli, apostoliese protonotarius.
* Agustín Spínola, apostoliese protonotarius.
 
===Heiligverklarings===
* [[9 Mei]] [[1608]] – Francesco van Rome.
* [[1 November]] [[1610]] – Charles Borromeo.
 
Die pous het ook Ignatius van Loyola, Philip Neri, Theresa Avila, Louis Bertrand, Thomas van Villanova, Isidore van Madrid, Aloysius Gonzaga, Stanislaus Kostka, Salvator van Horta, Joachim Piccolomini, Margaret van Castello, Seraphinus van Montegranaro, Pascal Baylon en Francis Xavier salig verklaar.
 
==Bibliografie==
* Duff, Eamon (2001). ''Saints and Sinners: A History of the Popes'', Yale University Press. ISBN 0300091656.
* Maxwell-Stuart, P. G. (2002). ''Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present'', Thames & Hudson. ISBN 0500017980.
 
==Verwysings==
{{reflistVerwysings}}
{{refbegin}}
 
{{refeindig}}
==Eksterne skakels==
{{En-Wikisource info|Catholic Encyclopedia (1913)/Pope Paul V}}
* {{CE|http://www.newadvent.org/cathen/11581b.htm}}
* {{CF|http://www.catholic-forum.com/saints/pope0233.htm}}
* {{BBKL|http://www.bautz.de/bbkl/p/Paul_V.shtml}}
* {{PTA|http://www.cfpeople.org/Books/Pope/POPEp231.htm#T1}}
* {{VH|http://www.vaticanhistory.de/vh/html/paul_v_1.html}}
* {{CA|http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1596.htm#Borghese}}
* {{CH|http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bborc.html}}
{{Commons|Paulus V}}
 
Line 157 ⟶ 161:
{{pouse}}
{{teenpouse}}
[[Kategorie: Pouse|Paulus V]]
[[Kategorie: Italiaanse pouse|Paulus V]]
 
Basis URL: http://en.wikipedia.org/wiki/Pope_Paul_V
 
[[Kategorie: Pouse|Paulus V]]
[[Kategorie: Italiaanse pouse|Paulus V]]