Bloedoortapping: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kategorie |
uitgebrei |
||
Lyn 1:
'n '''Bloedoortapping''' is die proses waar [[bloed]] of bloedprodukte van een persoon oorgedra word na 'n ander persoon se vaskulêre stelsel (bloedvatstelsel). Bloedoortappings word gedoen om mediese toestande te behandel, bv. na 'n massiewe verlies a.g.v. trauma, chirurgie, skok of waar die meganisme wat [[rooibloedselle]] produseer foutief is.
[[Lêer:Blood donation at Fleet Week USA.jpg|200px|thumb|'n Bloedskenker gee bloed]]
== Voorsorg ==
Die bloed word nie direk van skenker na ontvanger gelei nie, dus nie 'n "oortapping" soos aanjaagkabels tussen twee karbatterye nie. Bloed word eers tydens skenking in 'n spesiale houer (gewoonlik 'n plastieksak) versamel wat aan die naald in die skenker se aar verbind is met 'n plastiekbuisie. Hiervandaan word die bloed eers na die bloedbank gestuur en bevrore bewaar (in kwarantyn), terwyl die nodige laboratoriumtoetse op monsters uitgevoer word om die bloed se veiligheid te verseker. Eers dan mag dit vrygestel word vir toediening aan 'n pasiënt in 'n hospitaal.
Daar word goeie voorsorg getref om te verseker dat die ontvanger se immuunstelsel nie die skenkerbloed sal aanval nie. Daar word ook voorsorg getref dat [[witbloedselle]] wat 'n aanval teen die skenker se bloed kan loods, nie oorgetap word nie. Ten spyte daarvan onderdruk bloedoortappings wel die immuunstelsel wat die risiko van komplikasies na chirurgie kan verhoog.
Daar is twee klassifikasies vir menslike bloed, nl. A, B, AB, en O asook Rhesus (positief of negatief). Daar is ook ander rooisel-[[antigene]] wat bekend is om verenigbaarheid in 'n sekere mate te bepaal. Hierdie tipe antigene word meer belangrik in mense wat herhaaldelik bloedoortappings moet ondergaan, want hul liggame ontwikkel toenemende weerstand teen bloed van ander mense.
Daar bestaan 'n aantal siektes (byvoorbeeld [[VIGS]], [[sifilis]], [[hepatitis B]], [[hepatitis C]], [[malaria]] en andere) wat van skenker na ontvanger oorgedra kan word. Dit het daartoe gelei dat daar streng oortapping-standaarde bestaan in ontwikkelde lande, byvoorbeeld sifting vir VIGS.
== Bronne ==
| |||