Lesotho: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lyn 25:
|oppervlak_rang = 140<sup>ste</sup>
|oppervlak_grootte =
|oppervlak = 30&nbsp;355<ref name="CIA Factbook">{{cite web|title=World Factbook|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/lt.html|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|accessdate=11 Julie 2014}}
|oppervlak = 30&nbsp;355
|oppervlakmi² = 12&nbsp;727
|persent_water = feitlik niks
Lyn 69:
}}
 
Die '''Koninkryk van Lesotho''', tot [[4 Oktober]] [[1966]] '''Basoetoeland''', is 'n parlementêre monargie in [[Suider-Afrika]]. Die hoofstad en grootste stad is [[Maseru]]. Lesotho is ook 'n [[enklawe]] en word ten volle omsluit deur [[Suid-Afrika]]. Op politieke vlak het Lesotho in geen stadium aan Suid-Afrika behoort nie. Lesotho beteken "Land van die Sothosprekende mense", bedoelende die taal Sesotho. Die land is geleë tussen 29 en 30º suidelike breedtegraad asook tussen 28 en 30º oostelike lengtegraad. Op grond van sy besondere hoogte bo seespieël word die land ook ''Die koninkryk in die hemel'' genoem. Die Menslike Ontwikkelingsindeks van 2011 plaas Lesotho op 160ste plek van 187 lande.
 
== Geografie ==
Die Koninkryk van Lesotho tel onder die kleiner Afrikalande (42ste van 54) en is met 30&nbsp;355 km² omtrent so groot soos [[België]]. Dit word heeltemal deur 'n ander staat (Suid-Afrika) omring, net soos die geval is bymet [[San Marino]] en die [[Vatikaanstad]] binne [[Italië]]. Lesotho deel 'n grens van ongeveer 909 km met sy buurland.<ref name="CIA Factbook" /> Dit grens in die weste en noorde aan die [[Vrystaat]]provinsie, in die ooste metaan [[KwaZulu-Natal]] en in die suide metaan die [[Oos-Kaap]]provinsie.
 
Die westelike deel van Lesotho is geleë op 'n hoë plato bekend as die Hoëveld (sy redelike laaggeleë senter staan as die Laagland bekend), wat die belangrikste nedersettinggebied van die land is en grotendeels uit sandsteen bestaan. Die Laagland is ongeveer 1&nbsp;400 tot 1&nbsp;700 meter bo [[seevlak]]. Die landskap word oorheers deur tafelberge en riviervalleie[[rivier]]valleie.
 
Die oostelike plato en berge (''Hoogland'') is daarenteen gedeeltelik meer as 2 000 meter hoog en bestaan uit basalt wat deur vulkaniese uitbarstings sowat 170 tot 150 miljoen jaar gelede ontstaan het. Die Hoogland word gekenmerk deur diep riviervalleie en talryke berge en bergreekse. Die byna sekelvormige [[Drakensberge]] (in Lesotho die ''Maloti-berge'' genoem) begin in die land in die suidweste en eindig in die noorde. Die hoogste piek in die land en terselfdertyd ook in [[Suider-Afrika]] is [[Thabana Ntlenyana]] van 3&nbsp;482 meter bo seevlak.
 
Die laagste punt van die land is geleë by die samevloeiing van die [[Oranjerivier|Oranje-]] (in Lesotho ''Senqu'' genoem) en die Makhalengrivier by sowat 1&nbsp;400 meter bo [[seevlak]]. Die hoogte van Lesotho is 'n unieke geografiese verskynsel: dit is die enigste onafhanklike land ter wêreld waarvan die hele gebied bo 1&nbsp;000 meter is, waarvan sowat 80% van die gebied bokant 1&nbsp;800 meter geleë is.
 
[[Lêer:Erosion Lesotho.jpg|duimnael|links|Erosie by Ha Lebesa]]
In Lesotho ontspring die twee groot Suid-Afrikaanse riviere, die Oranje en die [[Caledonrivier|Caledon]]. Dit het weer ander riviere in Lesotho se diep klowe gevorm. Op die platorand van basaltgesteente, waaruit die Drakensberge bestaan, is daar talle watervalle. Die Maletsunyane-waterval by Semonkong is opmet 'n hoogte van 192&nbsp;meter die hoogste standhoudende waterval in Suider-Afrika. Die voet van die plato, by die oorgang na die [[Hoëveld]] in die weste, bestaan uit sagte [[sandsteen]]. Daarom, maar ook as gevolg van oorbebouing en oorbenutting van grond, is slegs sowat elf persent van die landoppervlakte geskik vir landbougrond. Die grond gaan besonder erg gebuk onder erosie.
 
Die land se natuurlike hulpbronne is [[water]] en 'n weinige hoeveelheid [[diamant]]e en ander minerale. Die ryk waterreservoirs met 'n geskatte daaglikse afvloei van 7&nbsp;280&nbsp;miljoen liter is die beginpunt vir die grootskaalse elektrisiteit- en watervoorsieningsprojekte. As deel van die [[Lesotho-Hoogland-waterprojek]] is beginverskeie met[[dam]]me sedert die bou van verskeie1980s dammegebou, waarvan die [[Katsedam]] die grootste is.
 
=== Klimaat en plantegroei ===